Zespół oddechowy bydła. Cz. I. Zakaźne przyczyny BRD
Mannheimia haemolytica
Kolejnym przedstawicielem rodziny Pasteurellaceae jest bakteria wywołująca mennheimiozę płucną, chorobę najczęściej obserwowaną u młodego bydła, w wieku od 6 do 24 miesięcy. Stres, zwłaszcza towarzyszący transportowi czy przemieszczaniu, sprzyja rozwojowi choroby. Często obserwuje się infekcje mieszane, wywołane pierwotnie przez BRSV, BHV-1 oraz PI-3, a także: Pasteurella multocida, Mycoplasma bovis czy Arcanobacterium pyogenes, w tym przypadku M. haemolytica uzyskuje dostęp do płuc, gdy mechanizmy obronne żywiciela są osłabione przez stres lub infekcję (9). Choroba może przebiegać z różnym nasileniem objawów, od nieznacznych do szybko postępujących, prowadzących do śmierci. Przeważnie obserwuje się: brak apetytu, depresję, bardzo wysoką gorączkę (do 42°C), kaszel, przyspieszone tętno, śluzowo-ropne lub włóknikowo-ropne wypływy z nosa, przyspieszony oddech, który przechodzi w duszność. Nad polem płuc słyszalne są tarcia opłucnej. Mannheimioza może doprowadzić do śmierci zwierzęcia, o ile nie zostanie szybko zdiagnozowana i leczona (9).
Pasteurella multocida
Bakteria z rodziny Pasteurellaceae, jest wysoce zakaźnym czynnikiem etiologicznym wielu chorób u zwierząt. P. multocida kolonizuje: nosogardziel, drogi oddechowe, przewód pokarmowy i inne narządy. Podobnie jak w przypadku innych patogenów oportunistycznych, w warunkach stresowych bakteria będąca komensalem błon śluzowych staje się patogenem namnażającym się w nosogardzieli i rozprzestrzeniającym się do płuc i innych narządów. Patogen ten jest odpowiedzialny m.in. za: płucną postać pasterelozy, posocznicę krwotoczną u bydła czy enzootycznego zapalenia płuc u bydła, jagniąt i kóz. Poza tym, że jest główną przyczyną strat ekonomicznych u zwierząt hodowlanych, P. multocida może również powodować sporadyczne, ale poważne, odzwierzęce infekcje u ludzi. Przebieg zakażenia może być różny, od mniej poważnych przypadków po ciężką i śmiertelną posocznicę. Posocznicę krwotoczną wywołują bakterie należące do serotypu B2, rzadziej do typu D i E.
Typowe objawy choroby to:
- gorączka (41-42°C),
- depresja,
- wybroczyny widoczne pod błonami śluzowymi,
- niekiedy obfity ślinotok,
- duszność,
- gorące, bolesne obrzęki w okolicy szyi i klatki piersiowej.
Śmiertelność może osiągać 100% chorych zwierząt w czasie doby od pojawienia się pierwszych symptomów choroby (8, 10).
Mykoplazmy
Należące do rodziny Mycoplasmataceae są jednymi z najmniejszych bakterii, o bardzo prymitywnej budowie. U bydła wyizolowano ok. 13 gatunków mykoplazm, wśród nich są zarówno gatunki chorobotwórcze, jak i komensale błon śluzowych. Jednym z gatunków jest Mycoplasma bovis, którą obecnie można w literaturze spotkać pod nową nazwą Mycoplasmosis bovis (7). Drobnoustrój ten przyczynia się do występowania zapalenia oskrzeli i płuc, mastitis i zapalenia stawów, ale może również być przyczyną zakaźnego zapalenia rogówki i spojówki, ropnego zapalenia ucha środkowego, zapalenia opon mózgowych, ropni, odleżyn, zapalenia wsierdzia czy zaburzeń w rozrodzie.
Pomimo swojego niezoonotycznego charakteru infekcje są odpowiedzialne za poważne problemy zdrowotne, co ma odzwierciedlenie w znacznych stratach ekonomicznych. Patogen ten rozprzestrzenił się na całym świecie, w tym do krajów przez długi czas uważanych za wolne od patogenu. Kontrolę zakażeń M. bovis utrudnia brak skutecznych szczepionek i metod leczenia ze względu na rosnącą oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe (11). Innym gatunkiem jest Mycoplasma mycoides subsp. Mycoides, z rodzaju Mycoplasma, patogen związany z zarazą płucną bydła (łac. pleuropneumonia contagiosa bovum). Choroba ta może przebiegać subklinicznie lub też objawiać się zapaleniem płuc i opłucnej (8).
Poza wymienionym czynnikami wirusowymi oraz bakteryjnymi z dróg oddechowych zwierząt dotkniętych zespołem BRD wyizolowano szereg innych drobnoustrojów (Escherichia coli, Arcanobacterium pyogenes, Trueperella pyogenes, Enterobacter spp., Streptococcus spp., Staphylococcus spp., grzyby), jednak ich znaczenie w etiologii choroby wydaje się być mniejsze i najczęściej pełnią rolę patogenów wtórnych.
Podsumowanie
Zespół oddechowy bydła jest powszechną, występującą na całym świecie chorobą zakaźną, o etiologii wieloczynnikowej, wirusowej lub/i bakteryjnej. Infekcje mogą dotyczyć górnych, jak i dolnych dróg oddechowych, w zależności od czynnika wywołującego stan zapalny. BRD dotyka bydło niezależnie od wieku czy typu produkcji. Wśród czynników etiologicznych należy wymienić patogeny obligatoryjne, które są odpowiedzialne za wywołanie reakcji zapalnej oraz oportunistyczne, które mogą być izolowane z dróg oddechowych zdrowych zwierząt, a stają się czynnikiem chorobotwórczym w sytuacji wcześniejszego uszkodzenia tkanek przez patogen pierwotny lub inny czynnik o charakterze niezakaźnym.
Mogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2715 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
![](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2024/07/Projekt-bez-nazwy1-3-615x350.png)
Tomografia komputerowa w ortopedii koni
Piśmiennictwo prof. dr hab. Bianca Carstanjendr Eberhard Mettenleiterdr Anke Kösterlek. wet. Jan Trelaprof. dr hab. Zdzisław Gajewskidr n. wet. Bartosz PawlińskiKatedra Chorób Dużych Zwierząt z KlinikąWydział Medycyn WeterynaryjnejSGGW w Warszawie Facebook0Tweet0LinkedIn0
![](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2023/07/Projekt-bez-nazwy1-1-615x350.png)
Ostre poporodowe zapalenie macicy u krów
Ostry poporodowy stan zapalny macicy Jednakże u niektórych krów infekcje macicy mogą przebiegać także w sposób odmienny, a mianowicie przyjmować postać tzw. ostrego poporodowego stanu zapalnego macicy. Schorzenie to jest z reguły następstwem ciężkich porodów, zatrzymania łożyska i atonii macicy. Wymienione schorzenia są często skutkiem pomocy porodowej związanej z uszkodzeniem tkanek kanału rodnego. W sytuacjach […]
![](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2024/07/tlo-615x350.png)
Wieloczynnikowe zaburzenia układu oddechowego u warchlaków i tuczników
Postępowanie Całe stado podstawowe zaszczepiono dwukrotnie przeciw grypie, ta immunizacja została włączona do rutynowego programu. Zasada cpp-cpp była przestrzegana w fermie loch i warchlakarni. Zakładano, że odporność bierna przekazywana przez lochy prosiętom istotnie zmniejszy krążenie wirusów i w efekcie przyczyni się do eliminacji drobnoustroju. Ciągły system produkcji z mieszaniem świń w różnym wieku zawsze prowadzi […]
![](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2024/07/Projekt-bez-nazwy1-3-615x350.png)
Tomografia komputerowa w ortopedii koni
Piśmiennictwo prof. dr hab. Bianca Carstanjendr Eberhard Mettenleiterdr Anke Kösterlek. wet. Jan Trelaprof. dr hab. Zdzisław Gajewskidr n. wet. Bartosz PawlińskiKatedra Chorób Dużych Zwierząt z KlinikąWydział Medycyn WeterynaryjnejSGGW w Warszawie Facebook0Tweet0LinkedIn0
![](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2024/07/TOP-3-615x350.png)
TOP 3 najchętniej czytane artykuły weterynaryjne w czerwcu
Już wiemy jakimi tematami interesowali się najbardziej nasi czytelnicy w czerwcu! Oto artykułu, które cieszyły się największym zainteresowaniem: Już teraz kliknij w artykuł i bądź na bieżąco z najbardziej topowymi artykułami na naszym portalu! Jeżeli zainteresował cię ten artykuł i chcesz mieć nieograniczony dostęp do pozostałych, już teraz zostań naszym SUBSKRYBENTEM lub wykup PRENUMERATĘ! Zapisz […]
![](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2024/05/Projekt-bez-nazwy4-615x350.png)
Mastitis to choroba wieloczynnikowa
Dr inż. Aleksandra Kalińska – Katedra Hodowli Zwierząt Instytutu Nauk o Zwierzętach Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Dr inż. Kalińska na co dzień prowadzi badania nad poszukiwaniem substancji, które w przyszłości mogłyby stanowić alternatywę dla antybiotyków w leczeniu mastitis u krów. Dr n. wet. Sebastian Smulski – Wydział Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach […]
![XXVI MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA - Zdrowa krowa - zdrowe mleko](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2024/05/konferencja-zdrowa-krowa-zdrowe-mleko-615x350.png)
XXVI MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA – Zdrowa krowa – zdrowe mleko
Mamy przyjemność zaprosić Państwa do uczestnictwa w XXVI MIĘDZYNARODOWEJ KONFERENCJI NAUKOWEJ „Zdrowa krowa – zdrowe mleko”, która odbędzie się w dniach 19-21 czerwca w Teatrze Zdrojowymw Polanicy-Zdroju przy ul. Parkowej 2. Facebook0Tweet0LinkedIn0