Przecierając anestezjologiczne szlaki – rozmowa z lek. wet. Olgą Drewnowską
![Olgą Drewnowską](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2022/12/WWT_3_18_PRZECIERAJAC_ANESTEZJOLOGICZNE_SZLAKI_OLGA_DREWNOWSKA-1024x733.jpg)
Rozmowa z lek. wet. Olgą Drewnowską, asystentką naukowo-dydaktyczną Wydziału Medycyny Weterynaryjnej SGGW w Warszawie oraz hipiatrką, która zajmuje się anestezjologią koni w nauce i klinice, a w praktyce również okulistyką, stomatologią oraz tłumaczeniami specjalistycznymi. Kładzie nacisk na rozwój anestezjologii koni w praktyce i nauczaniu w Polsce, również we współpracy międzynarodowej. W pracy często towarzyszy jej pies Frodo. W wolnych chwilach jeździ konno i uprawia trekking górski.
Jakie są ograniczenia anestezjologii terenowej w stosunku do znieczuleń wykonywanych w klinice weterynaryjnej? Czy można te różnice jakoś zniwelować?
Przede wszystkim przyjęcie pacjenta w terenie i w klinice to dwa różne zagadnienia. Praktyka terenowa jest często wykonywana przez jednego lekarza, który jednocześnie wykonuje zabieg i podaje leki anestetyczne – trudno mi nazwać taką procedurę anestezją. Niestety, w Polsce nadal jest to specjalizacja niszowa, nieuregulowana i mało doceniana, niewspółmiernie do wysiłku i wymaganej wiedzy oraz obciążenia psychicznego. W terenie zazwyczaj liczy się efekt, czyli unieruchomienie zwierzęcia na krótki czas – w większości przypadków są to zabiegi kastracji. Natomiast dopiero w klinice anestezjolog może rozwinąć skrzydła i użyć swojej pełnej wiedzy – bez możliwości dokładnego monitoringu, zabezpieczenia się odpowiednimi lekami, gazami i badaniami dodatkowymi nie jesteśmy w stanie ocenić właściwie pacjenta.
Pamiętam, gdy wykonywałam swoje pierwsze znieczulenia, do dyspozycji mając jedynie metody obserwacyjne, z jednej strony nie dysponowałam jeszcze wiedzą, aby umieć dobrze analizować dane, ale również nie miałam takiej możliwości. Samo tętno i liczba oddechów nie wystarczy, a pamiętajmy, że śmiertelność anestetyczna u koni sięga przy znieczuleniu inhalacyjnym 1-2%! To kolejna bariera – w terenie możemy jedynie zastosować znieczulenie infuzyjne, trwające maksymalnie do godziny. Długotrwałe zabiegi wymagają aparatury do znieczulenia inhalacyjnego. Osobiście zachęcam zawsze właścicieli do przesyłania pacjentów do kliniki. Wtedy zarówno ja, jak i oni jesteśmy spokojniejsi, bo mam możliwość reakcji cokolwiek się stanie.
W Polsce nadal niewiele klinik dostosowanych jest do potrzeb dużych zwierząt, w tym koni, i dysponuje odpowiednimi zestawami monitorującymi dla dużych zwierząt. Co powinno się w tym zakresie zmienić? Jakie są najbardziej palące potrzeby współczesnej anestezjologii dużych zwierząt?
Myślę, że bardzo dużo się mówi o lekach, metodach znieczulenia, dawkach, natomiast gdziekolwiek nie pojechałam, każdy doświadczony anestezjolog podkreślał, że najtrudniejsze jest podtrzymanie znieczulenia i umiejętność określenia jego głębokości. Zasada jest prosta – im więcej parametrów życiowych możemy analizować, tym dokładniej jesteśmy w stanie to określić.
Obecnie na rynku jest dostępnych wiele monitorów weterynaryjnych, z czego niektóre z nich wyposażone są w akumulator i możliwe do transportu w teren. To, czego w Polsce najbardziej brakuje, to możliwości edukacji z dziedziny anestezjologii koni. Nie ma praktycznie kursów z tego zakresu, natomiast rezydenturę można odbyć jedynie za granicą. Na wydziałach brakuje katedr anestezjologii, stąd też niewielka liczba godzin poświęcanych tym tematom. Niewielka liczba klinik dla koni nie sprzyja również praktyce klinicznej młodych lekarzy, a tylko w takich jednostkach mogą oni zapoznać się z całym procesem przygotowania i przeprowadzenia znieczulenia ogólnego u koni w sposób bezpieczny i planowany. Potrzebujemy więcej specjalistów i lepiej wyposażonych jednostek oraz świadomych lekarzy weterynarii i właścicieli – pamiętajmy, że bez dobrego znieczulenia nawet najlepiej przeprowadzony zabieg się nie powiedzie.
Nawet najlepszy sprzęt nie zastąpi doświadczonego anestezjologa. Na co zwrócić uwagę w badaniu klinicznym z wywiadem przed wprowadzeniem konia w znieczulenie ogólne?
Należy zgromadzić jak najwięcej danych z badania klinicznego podstawowego i badań dodatkowych – koniecznie morfologię i biochemię krwi, EKG. Warto porozmawiać z właścicielem, czy zwierzę było już wcześniej operowane, a jeśli tak, to może ma wypis z poprzedniej placówki z przebiegiem tego znieczulenia. Konie bardzo różnie reagują na leki i np. jednego zdecydowanie lepiej premedykować za pomocą ksylazyny, a innego detomidyny. Biorąc pod uwagę częste premedykacje do tarnikowania zębów czy diagnostyki RTG, właściciele mogą pamiętać i wiedzieć, jak ich zwierzę reaguje oraz z czym są zazwyczaj problemy.
Również charakter zwierzęcia (nerwowy, spokojny) wpłynie nie tylko na dawki podawanych leków, ale też sposób obsługi zwierzęcia. Nie warto ryzykować i zakładać kateteru dożylnego, gdy zwierzę walczy, a zdecydowanie lepiej zrobić to na spokojnie po wcześniejszej premedykacji. Jeśli pacjentem jest koń w stanie ciężkim lub nagłym, przed położeniem go do zabiegu koniecznie trzeba ustabilizować jego stan za pomocą wlewów dożylnych i leków – wszystkie leki znieczulające działają hipotensyjnie, a hipowolemia już na wstępie będzie bardzo trudna do „odrobienia” na stole operacyjnym. I najważniejsze – przygotowanie na wszystko, zarówno pod względem czasu, jak i leków, płynów itp. Każdy zabieg cechuje się innymi możliwymi zagrożeniami i warto sobie je wcześniej wypunktować.
Mogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2715 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
![](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2024/07/Projekt-bez-nazwy1-3-615x350.png)
Tomografia komputerowa w ortopedii koni
Tomografia komputerowa (ang. Computed Tomography) została opisana po raz pierwszy w latach 70. XX wieku. Technika polega na wykorzystaniu złożenia obrazów obiektu poddanego projekcji promieniami rentgenowskimi (promieniami X), wykonanych z różnych kierunków do utworzenia zdjęć przekrojowych (tomograficznych). Wpływ tomografii komputerowej na weterynarię hipiatryczną ciągle wzrasta w związku z malejącymi kosztami zakupu aparatów diagnostycznych i rosnącą […]
![](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2023/07/Projekt-bez-nazwy1-1-615x350.png)
Ostre poporodowe zapalenie macicy u krów
Jedną z bardziej istotnych przyczyn zaburzeń płodności u bydła są występujące po porodzie infekcje bakteryjne macicy. Ten zespół chorobowy ma różnorodny charakter i jest związany z występowaniem ciężkich porodów, zatrzymaniem łożyska oraz ostrymi i przewlekłymi stanami zapalnymi macicy. Schorzenia te posiadają wspólną przyczynę, którą są bakterie wnikające do jamy macicy w trakcie porodu lub bezpośrednio […]
![](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2024/07/tlo-615x350.png)
Wieloczynnikowe zaburzenia układu oddechowego u warchlaków i tuczników
Ferma posiada 1700 loch, a loszki remontowe pochodzą z zakupu. Loszki są poddawane aklimatyzacji na fermie, 60 dni przed inseminacją. Loszki są szczepione dwukrotnie szczepionką atenuowaną przeciw PRRS. Loszki są dodatnie w teście ELISA na PRRS i ujemne w teście PCR. Współczynnik remontu wynosi 50%. Ferma ma status PRRS dodatni, stabilny. Szczepienie loch prowadzone jest […]
![](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2024/07/Projekt-bez-nazwy1-3-615x350.png)
Tomografia komputerowa w ortopedii koni
Tomografia komputerowa (ang. Computed Tomography) została opisana po raz pierwszy w latach 70. XX wieku. Technika polega na wykorzystaniu złożenia obrazów obiektu poddanego projekcji promieniami rentgenowskimi (promieniami X), wykonanych z różnych kierunków do utworzenia zdjęć przekrojowych (tomograficznych). Wpływ tomografii komputerowej na weterynarię hipiatryczną ciągle wzrasta w związku z malejącymi kosztami zakupu aparatów diagnostycznych i rosnącą […]
![](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2024/07/TOP-3-615x350.png)
TOP 3 najchętniej czytane artykuły weterynaryjne w czerwcu
Już wiemy jakimi tematami interesowali się najbardziej nasi czytelnicy w czerwcu! Oto artykułu, które cieszyły się największym zainteresowaniem: Już teraz kliknij w artykuł i bądź na bieżąco z najbardziej topowymi artykułami na naszym portalu! Jeżeli zainteresował cię ten artykuł i chcesz mieć nieograniczony dostęp do pozostałych, już teraz zostań naszym SUBSKRYBENTEM lub wykup PRENUMERATĘ! Zapisz […]
![](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2024/05/Projekt-bez-nazwy4-615x350.png)
Mastitis to choroba wieloczynnikowa
Dr inż. Aleksandra Kalińska – Katedra Hodowli Zwierząt Instytutu Nauk o Zwierzętach Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Dr inż. Kalińska na co dzień prowadzi badania nad poszukiwaniem substancji, które w przyszłości mogłyby stanowić alternatywę dla antybiotyków w leczeniu mastitis u krów. Dr n. wet. Sebastian Smulski – Wydział Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach […]
![XXVI MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA - Zdrowa krowa - zdrowe mleko](https://vetkompleksowo.pl/wp-content/uploads/sites/3/2024/05/konferencja-zdrowa-krowa-zdrowe-mleko-615x350.png)
XXVI MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA – Zdrowa krowa – zdrowe mleko
Mamy przyjemność zaprosić Państwa do uczestnictwa w XXVI MIĘDZYNARODOWEJ KONFERENCJI NAUKOWEJ „Zdrowa krowa – zdrowe mleko”, która odbędzie się w dniach 19-21 czerwca w Teatrze Zdrojowymw Polanicy-Zdroju przy ul. Parkowej 2. Facebook0Tweet0LinkedIn0