Kryzys zatrudnienia w weterynarii

Z danych dotyczących zarobków lekarzy weterynarii z krajów europejskich (raport FVE z 2018 roku) wynika, że Polska znajduje się w dolnej części rankingu, jeśli chodzi o wysokość wynagrodzeń w tej branży. Lekarze weterynarii w Polsce zarabiają przeciętnie 11 040 EUR rocznie, co z uwzględnieniem parytetu siły nabywczej (PPP) daje kwotę 24 951 EUR. Kwota ta stanowi mniej niż połowę średniego wynagrodzenia w Europie. Z kolei w najlepiej zarabiających krajach, takich jak Holandia czy Szwajcaria, lekarze weterynarii mogą liczyć na zarobki rzędu 70 000-80 000 EUR. Jednocześnie warto zauważyć, że po uwzględnieniu parytetu siły nabywczej (PPP), czyli porównaniu wartości pieniądza w różnych krajach, różnice między wynagrodzeniami lekarzy weterynarii w poszczególnych krajach ulegają zniwelowaniu.

Niestety nie posiadamy jeszcze aktualnych danych z 2023 roku, w których należałoby uwzględnić 18,2-proc. inflację z lutego, która sprawia, że dramatycznie spadła siła nabywcza polskich lekarzy weterynarii przy jednoczesnym wzroście wynagrodzeń, które nie pozwalają na uwzględnienie tak wysokich kosztów konsumpcyjnych. W badaniu przeprowadzonym przez zespół Vetnolimits w 2018 roku wykazaliśmy, że ponad 40% polskich lekarzy ma problemy finansowe.

Na koniec warto również zwrócić uwagę na fakt, że coraz więcej lekarzy weterynarii świadczy swoje usługi jako jednoosobowa działalność gospodarcza i tym samym jest pozbawionych korzystnych świadczeń, takich jak chorobowe czy urlop macierzyński (na rzecz zasiłku zależnego od wysokości opłacanych składek), które są o wiele atrakcyjniejsze przy zawarciu umowy o pracę. Ze względu na wysokie koszty pracownicze i szukanie oszczędności obie strony decydują się na to rozwiązanie, które zapewnia wyższe wynagrodzenie usługobiorcy. Natomiast w praktyce umowa o współpracy, tzw. B2B, owszem, jest w stanie zapewnić potencjalnie lepsze zarobki netto (chociaż w aktualnej formie Polskiego Ładu wymaga to sporej gimnastyki), ale nie daje zabezpieczenia pracownikowi, na którego z pracodawcy przerzucona jest odpowiedzialność za siebie samego – za swoje świadczenia zdrowotne i socjalne.

Średnia satysfakcja z wynagrodzenia polskich lekarzy wynosi 4,3/10, przy średniej europejskiej 5,4, co plasuje Polskę prawie na samym dole rankingu – najmniej zadowoleni są lekarze z Bułgarii – 3,6/10, najbardziej z Łotwy (8,5), Danii, Estonii i Finlandii – po 8,0.

Skutki kryzysu zatrudnienia w branży weterynaryjnej

Zmniejszenie jakości opieki nad zwierzętami

Kryzys zatrudnienia może prowadzić do zmniejszenia jakości opieki nad zwierzętami. Pracownicy, którzy są przeciążeni pracą, mogą nie być w stanie zapewnić swoim pacjentom odpowiedniej uwagi i opieki, co może prowadzić do poważniejszych konsekwencji zdrowotnych dla zwierząt. W Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych mamy do czynienia z niespotykanym w historii kryzysem zatrudnienia, z powodu braku lekarzy weterynarii chętnych do pracy zamykają się całe placówki – w UK dodatkowo komplikują sytuację konsekwencje Brexitu, które znacząco utrudniły lekarzom weterynarii uzyskanie prawa do wykonywania zawodu i skomplikowały proces wizy pracowniczej, która dla obywateli UE nie była wcześniej w ogóle wymagana.

Wielu starszych lekarzy wykorzystało czas pandemii COVID-19 na przejście na emeryturę. Rotacja na stanowisku personelu pomocniczego sięga 80%, zaś nikogo nie dziwią ogłoszenia o pracę wiszące nawet 3 lata. W latach 2020-2022 populacja zwierząt w polskich domach wzrosła o 25%, w UK i Skandynawii o 50%, zaś lekarzy weterynarii znacząco ubyło. Wiele praktyk weterynaryjnych w UK nie przyjmuje w ogóle nowych pacjentów w trosce o zapewnienie odpowiedniego poziomu opieki dla swoich klientów, część zmuszona jest skracać czas wizyt do 15 minut, co odbija się na jakości świadczonych usług.