Kryzys zatrudnienia w weterynarii

Wypalenie zawodowe

Według badań przeprowadzonych przez American Veterinary Medical Association (AVMA) i innych instytucji związanych z branżą weterynaryjną lekarze weterynarii są bardziej narażeni na wypalenie zawodowe niż ogół populacji i pracownicy innych zawodów medycznych. W badaniu opublikowanym „Journal of the American Veterinary Medical Association” w 2018 roku stwierdzono, że odsetek wypalenia zawodowego wśród lekarzy weterynarii w USA wynosił 50,3%, podczas gdy w ogólnej populacji wynosił około 28%. 45% lekarzy i pielęgniarek weterynaryjnych w Wielkiej Brytanii kończy karierę w ciągu pierwszych 7 lat pracy. Nie posiadamy niestety szczegółowych danych z Polski.

Wypalenie zawodowe może wystąpić w różnych momentach w karierze lekarza weterynarii, od jej początku aż do emerytury. Większość lekarzy, szczególnie płci żeńskiej, doświadcza wypalenia zawodowego już na początku swojej kariery (do 2 lat po studiach) z powodu przeciążenia pracą i braku wsparcia. Inni mogą doświadczyć go później w życiu, wraz z upływem czasu, w miarę jak stają się bardziej zmęczeni i znużeni pracą, która szczególnie w praktykach pierwszego kontaktu jest monotonna i powtarzalna.

Według raportu Workforce Action Plan z 2022 r. opublikowanego przez Royal College of Veterinary Surgeons (RCVS) w Wielkiej Brytanii wypalenie zawodowe i stresujące środowisko pracy są poważnym problemem branży, przyczyniającym się do spadku retencji w zawodzie – średnia kariera lekarza weterynarii w Wielkiej Brytanii trwa tylko… 13 lat. W badaniu przeprowadzonym przez British Veterinary Association (BVA) w 2020 r., aż 74% lekarzy weterynarii w Wielkiej Brytanii uważało, że w branży weterynaryjnej istnieje poważny problem z wypaleniem zawodowym.

Wysokie wymagania ze strony pracodawcy i opiekunów zwierząt

Pracodawcy i opiekunowie zwierząt oczekują od lekarzy weterynarii doskonałej jakości opieki i leczenia, co prowadzi do nieustannej presji psychicznej i stresu pracowników. Wysokie wymagania mogą być trudne do spełnienia, zwłaszcza dla osób, które są nowe w branży. Lekarze weterynarii muszą zmagać się z wysokimi oczekiwaniami opiekunów zwierząt i pracodawców, a także nieraz hejtem online ze strony nie tylko opiekunów, ale i nieuczciwej konkurencji, co może prowadzić do decyzji o zaprzestaniu wykonywania swojego zawodu.

Według badań opublikowanych w czasopiśmie „Veterinary Record” 60% lekarzy weterynarii w Niemczech doświadcza stresu zawodowego, a jedną z jego ważnych przyczyn jest nacisk ze strony właścicieli zwierząt na wykonanie zabiegów, które nie zawsze są medycznie uzasadnione. Ponadto klienci mają obecnie wysokie i niejednokrotnie bardzo wygórowane, często wręcz niemożliwe oczekiwania dotyczące jakości usług, co zwiększa jeszcze dodatkowo presję na lekarzy i personel pomocniczy. Przykładem może być oczekiwanie natychmiastowego wyleczenia zwierzęcia w terminalnym stadium choroby, z którym opiekun zgłosił się zbyt późno, i obarczanie emocjonalne lekarza weterynarii za swoje działanie.

Problem hejtu online jest również coraz bardziej powszechny i wpływa na decyzję lekarzy weterynarii o rezygnacji z pracy. Według raportu British Veterinary Association aż 80% lekarzy weterynarii doświadczyło tego zjawiska w sieci, co często prowadzi do utraty zaufania, poczucia bezradności i zwątpienia w swoje kompetencje. Te wyzwania stają się coraz bardziej palące, zaś branża musi podjąć działania, aby zwiększyć świadomość i zrozumienie społeczeństwa w tym zakresie. Lekarzom należy zapewnić odpowiednie wsparcie psychologiczne i prawne, jak ma to miejsce np. w Wielkiej Brytanii, oraz edukować na temat profilaktyki stresu zawodowego, z którymi musimy się zmagać.

Niskie zarobki

Lekarze weterynarii nie otrzymują często adekwatnych wynagrodzeń za swoją pracę, w porównaniu do innych zawodów medycznych. To może prowadzić do frustracji i poczucia, że ich praca nie jest doceniana.

Dane pochodzące z portalu wynagrodzenia.pl przygotowane przez firmę doradczą Sedlak & Sedlak wskazują na podstawie odpowiedzi 209 lekarzy weterynarii, że średnie wynagrodzenie brutto dla lekarzy weterynarii w Polsce wynosi około 5440 PLN miesięcznie. Co drugi lekarz weterynarii otrzymuje pensję od 4490 PLN do 6900 PLN. 25% najgorzej wynagradzanych osób zarabia poniżej 4490 PLN brutto. Na zarobki powyżej 6900 PLN brutto może liczyć grupa 25% najlepiej opłacanych lekarzy weterynarii.

Należy jednak pamiętać, że wynagrodzenia lekarzy weterynarii zależą od wielu czynników, takich jak: specjalizacja, doświadczenie, region kraju czy miejsce pracy. Średnie wynagrodzenie podane w raporcie jest jedynie orientacyjne i może różnić się w zależności od wielu czynników. Najwięcej zarabiają lekarze będący właścicielami zakładów leczniczych dla zwierząt, pracujący w produkcji zwierzęcej oraz konsultujący specjaliści (dane FVE).