👨⚕Okiem eksperta miesiąca #wterenie – dr n. wet. Sebastian Smulski
dr n. wet. Sebastian Smulski – jego doświadczenie zawodowe (naukowe, jak i praktyczne) skupia się na zapobieganiu zapaleniom gruczołu mlekowego u bydła mlecznego. Jego zainteresowania zawodowe dotyczą wszystkich aspektów związanych z mastitis zaczynając od profilaktyki, skutecznego leczenia, a kończąc na diagnostyce patogenów gruczołu mlekowego. Obecnie pracuje na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Współpracuje z weterynaryjnym laboratorium diagnostycznym Vetlab. Prowadzi również praktykę weterynaryjną w zakresie profilaktyki i leczenia mastitis. Jest autorem kilkudziesięciu artykułów naukowych w prasie krajowej i zagranicznej. W wolnym czasie interesuje się elektroniką opartą na mikroprocesorach oraz mechaniką precyzyjną.
Kluczowym podejściem w leczeniu mastitis, niezależnie od stanów podklinicznych czy klinicznych, jest szybkie wyłapywanie zapaleń i ich skuteczne leczenie. Nieustannie jestem proszony o pomoc w doborze leczenia dla przypadków chronicznych. Musimy uświadomić sobie, że zgodnie z doniesieniami naukowymi oraz doświadczeniami własnymi leczenie przypadków chronicznych (> 5-15 dni stanu zapalnego) jest skazane na niepowodzenie. A szczególnie dotyczy to przypadków podklinicznych. Stąd też pojawia się zdziwienie jak krowa z chronicznym stanem zapalnym wymienia otrzymuje wynik badania bakteriologiczne mleka ćwiartkowego „brak wzrostu”. To normalna sytuacja. Tylko, że w tej sytuacji wachlarz możliwych leków do zastosowania mocno się kurczy. Jeśli chcemy skutecznie leczyć realizujmy działania lecznicze tylko do przypadków świeżych. Takie podejście do każdego przypadku spowoduje, że na przestrzeni miesięcy w danym stadzie liczba przypadków chronicznych drastycznie obniży się.
Jak często spotyka się przypadki mastitis u krów w praktyce weterynaryjnej?
Mastitis to powszechny problem w każdym gospodarstwie. Lekarze weterynarii są wzywani zwykle tylko do ciężkich postaci mastitis. To błąd, gdyż wiele niewłaściwych działań jest realizowanych podczas leczenia postaci lżejszych zapalenia gruczołu mlekowego.
Jakie są główne objawy i symptomy mastitis u krów, na które należy zwracać uwagę?
Na wszystkie objawy trzeba zwracać uwagę. Te ciężkie postacie (Mastitis Score 3) zwykle są skazane na niepowodzenie. Ważniejszym jest czas rozpoczęcia leczenia niż rozpoznanie szczególnych symptomów mastitis.
Jakie czynniki mogą predysponować krowy do wystąpienia mastitis?
Jak dobrze wiemy do wystąpienia mastitis predysponuje praktycznie wszystko co ma negatywny wpływ na układ immunologiczny krowy. Wyczerpująca odpowiedź na to pytanie jest bardzo obszerna.
Jakie są metody diagnostyczne stosowane w identyfikacji mastitis u krów?
Jest kilka metod stosowanych do identyfikacji mastitis u krów. W przypadku postaci klinicznej wystarczy badanie kliniczne. W przypadkach podklinicznych dominuje oznaczanie liczby komórek somatycznych w badanym mleku. Dostępne są inne metody jednakże ich czułość i swoistość jest znacznie niższa.
Jakie są różnice między mastitis klinicznym a subklinicznym?
Różnice są zasadnicze i przypuszczam, że dobrze znane czytelnikowi. Choć nie ukrywam, że spotykam lekarzy weterynarii, którzy nie mają w tym zakresie wiedzy.
Jakie są powszechne metody leczenia mastitis u krów i jaka jest ich skuteczność?
Dominujące metody leczenia mastitis są oparte głównie o antybiotykoterapię. Ich efektywność jest szeroka i wynosi od 20-80%. Jak wiemy dziś ten schemat leczenia nie ma przyszłości. Leczenie mastitis bez badania obecności patogenów to „droga donikąd”.
W jaki sposób można zastosować prewencję mastitis u krów?
Prewencja mastitis to bardzo rozległy temat i dość trudny do realizacji w stadach bydła mlecznego. Podstawą pozostają działania okołoudojowe oraz dbanie o dobrą jakość legowisk. Nie bez znaczenia pozostaje kontrola chorób zakaźnych (BVD, IBR) oraz prawidłowe żywienie.
Jakie są potencjalne konsekwencje, jeśli mastitis nie zostanie odpowiednio zdiagnozowane i leczone?
Odpowiedź jest krótka. Przejście stanu zapalnego w stan chroniczny, do którego jedynym słusznym działaniem pozostaje wybrakowanie zwierzęcia.
Czy istnieją specjalne protokoły postępowania w przypadku nawrotów mastitis?
Jak najbardziej istnieją protokoły leczenia dla poszczególnym patogenów, które zapobiegają nawrotom mastitis.
W jaki sposób lekarze weterynarii mogą wspomóc hodowców w monitorowaniu i zarządzaniu przypadkami mastitis w gospodarstwach?
Pomoc lekarza weterynarii jest nieodzowna. Śmiało można stwierdzić, że jest bardziej potrzeba w prewencji niż w leczeniu. Lekarz weterynarii może pomóc w zakresie omówionych czynności choćby w punkcie 7. Pomoc lekarza jest również konieczna do właściwej interpretacji wyników badań oraz doborze skutecznego leczenia.
Mogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2609 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
Ogólnopolski Dzień Koni
Koń od setek lat zajmował stałe miejsce w polskim krajobrazie, w polskim życiu, i w polskiej symbolice narodowej. Stanowił również symbol bogactwa, bowiem nie każdego było na niego stać. Zwierzęta te przez długi czas były popularnymi zwierzętami pociągowymi, pełniły też funkcje transportowe czy pracowały w gospodarstwach. Rozwój techniki zmienił jednak nieco rolę koni, we współczesnym […]
Podkliniczny niedobór wapnia i jego wpływ na wyniki rutynowych badań laboratoryjnych w różnych okresach laktacji u krów mlecznych
Title Swine pleuropneumonia – diagnostics and management Streszczenie Obserwacje epizootiologiczne oraz wyniki badań klinicznych, anatomopatologicznych i laboratoryjnych prowadzonych w chlewniach średnio- i wielkotowarowych, w których stwierdzano nagłe zachorowania – z ostrymi objawami ze strony układu oddechowego, przede wszystkim wśród warchlaków i tuczników – wskazują, że ich przyczyną dość często bywa pleuropneumonia świń. Czynnikiem etiologicznym tej […]
Szerzenie się, profilaktyka i terapia ważnych ekonomicznie chorób układu oddechowego świń (pleuropneumonia, mykoplazmowe zapalenie płuc)
Streszczenie Pleuropneumonia i mykoplazmowe zapalenie płuc są chorobami układu oddechowego świń, które wywołują szczególnie duże straty ekonomiczne. Rozpoznawanie wymienionych chorób jest stosunkowo proste. Profilaktyka oparta jest na stosowaniu szczepionek. W Polsce dostępnych jest wiele szczepionek przeciwko MPS oraz kilka biopreparatów przeciwko App. Ich efektywność jest zróżnicowana i zależna od właściwości szczepów wywołujących choroby oraz składu […]
Wprowadzenie do stomatologii koni
Streszczenie Stomatologia koni jest dziedziną medycyny weterynaryjnej, w której nadal jest więcej pytań niż odpowiedzi. Jednak ze względu na dynamiczny jej rozwój, a także rosnącą świadomość właścicieli koni oraz profesjonalistów zajmujących się ich obsługą i treningiem zapotrzebowanie na usługi z tego obszaru stale rośnie. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom klientów, lekarze weterynarii specjalizujący się w stomatologii koni […]
Wskazówki na wypadek widocznego niepowodzenia terapii antybiotykowej. Kryteria skutecznej terapii oraz kluczowe pytania jako 5 kroków drzewa analitycznego
Analiza oceny przypadków klinicznych przy podejrzeniu braku skuteczności działania antybiotyków. Jak powinno wyglądać drzewo decyzyjne i na jakie pytania należy podczas takiej analizy odpowiedzieć? Co zrobić, aby zwiększyć skuteczność terapii? Czasem wystarczy tylko odpowiedzieć na kilka prostych pytań. Z punktu widzenia hodowcy główne kryteria oceny terapii przeciwbakteryjnej to wyraźne złagodzenie, a następnie ustąpienie objawów klinicznych […]
Czarno na białym – mastitis okiem praktyka – rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim
Rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim, pracownikiem Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, specjalistą w dziedzinie profilaktyki i leczenia mastitis u krów, który w swoich badaniach zgłębia tematykę zapalenia gruczołu mlekowego u bydła, zarówno w aspekcie naukowym, jak i praktycznym. Większość zapaleń gruczołu mlekowego ma etiologię bakteryjną. Dlaczego, pomimo rozwoju mikrobiologii, medycyny weterynaryjnej i prowadzonych badań, […]
XVIII FORUM ZOOTECHNICZNO-WETERYNARYJNE: NOWE HORYZONTY W ROZRODZIE ZWIERZĄT
Na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu w dniach 18-19 kwietnia br. odbyło się XVIII Forum Zootechniczno-Weterynaryjne pod hasłem „Rozród zwierząt w dobie selekcji genomowej”. To wydarzenie zgromadziło liczne grono lekarzy weterynarii oraz hodowców, by omówić najnowsze osiągnięcia w dziedzinie hodowli i rozrodu zwierząt. Organizacja Forum była wspólnym przedsięwzięciem Poznańskiego Koła Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, Wielkopolskiego Oddziału Polskiego […]