Główne problemy zoofizjoterapii według opinii fizjoterapeutów i lekarzy weterynarii

Cel pracy

Była to ocena przydatności usług z zakresu zoofizjoterapii oraz wskazanie ograniczeń i głównych problemów wpływających na jej niedostateczny rozwój w Polsce. Autorki starały się uzyskać odpowiedzi na następujące pytania: 1. czy ograniczenia te wynikają z braku wiedzy na temat zoofizjoterapii? 2. Czy problemem jest przeświadczenie o nieskuteczności fizjoterapii w leczeniu i usprawnianiu zwierząt? 3. Czy to wynik znacznych kosztów związanych z wyposażaniem gabinetu zoofizjoterapii? Czy może 4. brak zainteresowania tego typu usługami?

Materiały i metody

Badania przeprowadzono w formie kwestionariusza-ankiety, który został rozesłany do 100 osób – czynnych zawodowo fizjoterapeutów oraz lekarzy weterynarii z rejonu południowej Polski. Wypełnione ankiety odesłało 61 osób, w tym 36 fizjoterapeutów, wśród których znalazło się 6 zoofizjoterapeutów pracujących ze zwierzętami oraz 25 lekarzy weterynarii z 20 placówek, spośród których 15 prowadziło w swoich gabinetach fizjoterapię zwierząt (lokalizację przedstawia ryc. 1).

Wiek badanych fizjoterapeutów i lekarzy weterynarii był zbliżony w obu grupach i wynosił odpowiednio 26-62 lata (x = 39 ± 8,52) oraz 32-54 lata (x = 42,6 ± 6,62). Podobny był również staż pracy w obu grupach zawodowych i wynosił średnio 13 lat (x = 13,15 ± 9,34) wśród fizjoterapeutów i 16 (x = 16,04 ± 8,22) wśród lekarzy weterynarii. Wśród fizjoterapeutów przeważały nieznacznie kobiety (63,3%), natomiast w grupie lekarzy weterynarii odnotowano zbliżoną liczebność kobiet (53,8%) i mężczyzn (46,2%).

Ankiety zostały przygotowane w dwóch wersjach – osobno dla każdej grupy zawodowej. Składały się one z 2 części tematycznych. Część pytań była wspólna, pozostała zaś różniła się w zależności od wykonywanego zawodu oraz – w przypadku lekarzy weterynarii – od tego, czy prowadzona jest lub nie fizjoterapia zwierząt.

Część wspólna dotyczyła płci, wieku i stażu pracy w zawodzie oraz zawierała pytania o: stosowane lub deklarowane środki fizjoterapii w usprawnianiu zwierząt; schorzenia stanowiące lub mogące stanowić wskazania do fizjoterapii zwierząt; skuteczność i bezpieczeństwo stosowanych u zwierząt środków fizjoterapii; zwierzęta, które podlegają lub mogą podlegać fizjoterapii oraz które mogą sprawiać największe problemy w jej trakcie; o to, kto powinien zajmować się zoofizjoterapią; o stopień swojego przygotowania po ukończonych kierunkach studiów do prowadzenia fizjoterapii zwierząt; potrzebę wprowadzenia w programy studiów na kierunku fizjoterapia i weterynaria przedmiotu z zakresu podstaw zoofizjoterapii oraz o to, czy może ona stanowić uzupełnienie leczenia zachowawczego, operacyjnego i farmakologicznego, o zainteresowanie właścicieli zwierząt tematem fizjoterapii w odniesieniu do swoich pupili i jego przyczyny oraz o skuteczność fizjoterapii u zwierząt.

Druga część tematyczna zawierała pytania do ankietowanych niezajmujących się fizjoterapią zwierząt (fizjoterapeutów i lekarzy weterynarii), których zapytano: czy brali pod uwagę wprowadzenie jej do oferty swoich gabinetów i o przyczyny jej braku do tej pory; które zabiegi mogłyby przynieść największą skuteczność w leczeniu schorzeń ortopedyczno-urazowych i neurologicznych; czy są zainteresowani zdobyciem wykształcenia lub jego poszerzenia o zoofizjoterapię i co mogłoby wpłynąć na ich decyzję. Lekarzy weterynarii prowadzących fizjoterapię zwierząt w tej części ankiety zapytano z kolei, od kiedy ją prowadzą w swoich lecznicach; które zwierzęta trafiają na nią najczęściej; podczas których zabiegów zwierzęta są spokojne, a które powodują ich niepokój; które zabiegi są przez nie źle tolerowane; ile zwierząt przyjęli w ciągu ostatniego roku i kto zajmuje się fizjoterapią w ich gabinecie; a także, czy zamierzają poszerzyć swoją ofertę o inne środki i metody fizjoterapii.

Badania uzyskały pozytywną opinię Komisji Etycznej ds. Badań Naukowych Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej (Nr AWSB/KE/03/2018).