Medycyna behawioralna – najnowsze trendy w farmakoterapii i suplementacji przy leczeniu zaburzeń zachowania kotów

Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny

SSRI wywierają działanie poprzez hamowanie wychwytu zwrotnego serotoniny. W ten sposób zwiększają aktywność tego neurotransmitera w szczelinie synaptycznej. W porównaniu do innych klas leków przeciwdepresyjnych (TCA i inhibitorów MAO) SSRI mają niewielki wpływ na receptory:

• adrenergiczne,
• cholinergiczne,
• muskarynowe,
• histaminowe.

Z tego powodu wykazują mniej skutków ubocznych. SSRI mogą zmieniać poziom glukozy we krwi. Dlatego, chociaż można je stosować u pacjentów z cukrzycą, należy robić to ostrożnie, a poziom glukozy ściśle monitorować. Wszystkie SSRI są metabolizowane w wątrobie i wydalane przez nerki. Z tego powodu, jeżeli pacjent cierpi na łagodne zaburzenia czynności wątroby lub nerek, należy odpowiednio zmniejszyć dawki leku. SSRI nie powinny być w ogóle stosowane u zwierząt z ciężką dysfunkcją wątroby lub nerek (16).

Typowe problemy behawioralne, w przypadku których stosuje się leki z grupy SSRI, to:

• zaburzenia lękowe,
• agresja,
• zaburzenia kompulsywne,
• panika separacyjna,
• znaczenie moczem.

Działania niepożądane obejmują:

• uspokojenie,
• drżenie,
• zaparcia,
• biegunkę,
• nudności,
• pobudzenie,
• bezsenność,
• zmniejszenie apetytu,
• agresję.

Ze względu na sposób działania leki muszą być podawane minimum 8 tygodni, aby w pełni móc ocenić, czy zostały dobrze dobrane do pacjenta.

Czteropierścieniowe leki przeciwdepresyjne

Jednym z leków należących do tej grupy jest mianseryna. W medycynie ludzkiej stosowana jako lek przeciwdepresyjny. Jest antagonistą receptorów adrenergicznych α1 i α2. Powoduje zwiększone wydzielanie neuroprzekaźników: noradrenaliny, dopaminy, serotoniny i acetylocholiny. Działa silnie antagonistycznie na obwodowe i ośrodkowe receptory H1. Uważa się, że działanie przeciwdepresyjne mianseryny wynika głównie z blokady presynaptycznych α2-adrenergicznych receptorów, jednocześnie nie wykazuje ona działania antycholinergicznego. U zwierząt stosowana jest przy leczeniu utraty apetytu oraz w przewlekłych zaburzeniach depresyjnych. Dawkowanie leku to 1-2 mg/kg m.c. 2x na dobę. Należy pamiętać, aby nie stosować minaseryny dłużej niż 3 tygodnie, ponieważ mogą pojawić się u pacjenta stany lękowe.

Drugim lekiem, którym zastępuje się mianserynę, jest mirtazapina. Wykorzystuje się ją głównie przy pobudzaniu apetytu jako lek wspomagający przy przewlekłych chorobach, w których występuje niechęć do jedzenia. Efekt stymulowania apetytu utrzymuje się przez dobę. Działania niepożądane, jakie mogą wystąpić, to: sedacja, pobudzenie, rozregulowanie zachowań, np. agresji. Leków tych nie należy łączyć z lekami z grup TCA, SSRI, inhibitorami MAO.