Choroby zoonotyczne – czy podniesienie świadomości pomoże nam uniknąć kolejnej pandemii?

Grypa

Szczęśliwie na rynku są dostępne szczepionki przeciwko grypie sezonowej dla ludzi, dostępne są także szczepionki dla świń. U ptaków choroba jest zwalczana z urzędu, a stada są poddawane likwidacji.

Szczepienia ludzi przeciwko tzw. sezonowej grypie są od lat zalecane przez WHO. Zgodnie z zaleceniami tej międzynarodowej organizacji szczepienia przeciw grypie wśród seniorów 65+ w Regionie Europejskim WHO powinny być realizowane w poszczególnych krajach na poziomie 75% stanu zaszczepienia w tej grupie wieku.

Tymczasem wyszczepialność ludzi w Polsce pozostaje na bardzo niskim poziomie, co nie gwarantuje skutecznej ochrony populacyjnej przed chorobą. Najwyższy stan zaszczepienia odnotowano w przeszłości w Polsce w sezonie 2001/2002 – 10,57% populacji, natomiast w kolejnych sezonach zaobserwowano spadek odsetka populacji zaszczepionej przeciw grypie. W sezonie 2019/2020 przeciw grypie zaszczepiło się zaledwie 4,12% Polaków, w sezonie 2018/2019 – 3,9%.

Pomimo akcji uświadamiających kierowanych do społeczeństwa, apeli lekarzy i dofinansowaniu szczepień nie udaje się osiągnąć zadowalającego poziomu zabezpieczenia.

Grypa świń

Wiosną 2009 r. w Ameryce Północnej pojawił się nowy wirus grypy o nieznanych dotychczas cechach genowych, nieznanych dotychczas w świecie ludzi i zwierząt. Został nazwany (H1N1) pdm09 i mógł spowodować w bardzo krótkim czasie 151 700-575 400 zgonów wśród ludności świata (symulacja CDC) – https://www.cdc.gov/flu/pandemic-resources/2009-h1n1-pandemic.html.

W 80% przypadków śmierci związanych z zakażeniem wirusem dochodziło u ludzi młodszych niż typowa dla wirusa dla grypy grupa ryzyka, tj. 65+. 10 sierpnia 2010 roku WHO ogłosiła koniec pandemii. Pomimo to od tamtego czasu wirus pojawia się na świecie, powodując zachorowania i zgony wśród ludzi.

Sytuację u trzody chlewnej mogłoby poprawić szersze stosowanie profilaktyki swoistej, które wzmocniłoby odporność tego gatunku na zakażenie i mogłoby przyczynić się do poprawy sytuacji epidemicznej wśród ludzi. W tej i w podobnych sytuacjach wyraźnie wybrzmiewa hasło, że dbając o zdrowie zwierząt, dbamy o zdrowie ludzi.