Monitorowanie owulacji i wyznaczanie optymalnego terminu krycia u suk
Wywiad i badanie kliniczne
W każdym przypadku przed rozpoczęciem wyznaczania optymalnego terminu krycia niezbędne jest przeprowadzenie szczegółowego wywiadu wraz z badaniem ginekologicznym. Istotne jest pozyskanie informacji na temat stanu ogólnego suki, ewentualnych chorób oraz przyjmowanych leków, a także przeszłości reprodukcyjnej. Podstawowym pytaniem jest, kiedy rozpoczęła się aktualna cieczka i jak przebiega. Do kluczowych informacji należy między innymi pytanie o: średnią długość trwania poszczególnych faz poprzednich cykli rujowych, krycia, liczbę przebytych ciąż, liczebność miotów, występowanie ewentualnych problemów porodowych (1, 11).
Po przeprowadzonym wywiadzie konieczne jest wykonanie pełnego badania klinicznego wraz z badaniem ginekologicznym. Każdorazowo należy przeprowadzić ocenę gruczołu mlekowego, wyglądu zewnętrznych narządów płciowych (obrzęku sromu, obrazu błony śluzowej sromu oraz charakteru i obfitości wypływu z dróg rodnych), odruchu tolerancji oraz ewentualnej obecności nieprawidłowości narządów płciowych (1-3, 11). U suk mogą występować m.in.: niedorozwój sromu, przerost łechtaczki, zwężenia sromowo-przedsionkowe, przedsionkowo-pochwowe lub zwężenia pochwy, odcinkowy niedorozwój, pionowe beleczki lub przegrody w pochwie, przetrwały pierścień dziewiczy, wypadnięcia pochwy oraz zmiany rozrostowe (12).
Oznaczanie stężenia hormonów płciowych
Badania poziomu hormonów płciowych są powszechnie stosowane przez lekarzy weterynarii. Teoretycznie w celu monitorowania przebiegu cyklu i wyznaczania momentu owulacji zastosowanie mogą znaleźć oznaczenia stężenia estrogenów, hormonu luteinizującego oraz progesteronu w osoczu bądź surowicy krwi. Jednak analiza poziomu estrogenów w praktyce ma małe znaczenie ze względu na to, że stężenie ulega obniżeniu dość wcześnie przed owulacją. Wzrost stężenia estradiolu w osoczu jest obserwowany już pod koniec fazy anoestrus. Ulega ono stopniowemu wzrostowi w okresie proestrus i osiąga maksymalne wartości od jednego do dwóch dni przed pikiem LH. Wartość ta utrzymuje się przez około 24 godziny. Później, w czasie fazy rujowej (łac. oestrus), stężenie estradiolu w osoczu ulega obniżeniu. W efekcie stężenia estradiolu podczas tej fazy są niskie i nie mogą samodzielnie służyć jako wskaźnik owulacji (1-3).
Hormon luteinizujący (LH)
Oznaczenia poziomu LH w surowicy jest wysoce miarodajną i precyzyjną metodą określania momentu wystąpienia owulacji. Jednak określenie piku LH wymaga pobierania od pacjenta co najmniej jednej, a najlepiej dwóch próbek krwi dziennie (1, 8, 10). Na fakt ten wpływa relatywnie krótki czas trwania wyrzutu hormonu. Czyni to tę metodę wysoce niepraktyczną oraz obciążającą dla zwierzęcia i opiekuna. Dodatkowo w większości krajów nie są dostępne komercyjne testy do oznaczania LH u psów. W takich wypadkach konieczne jest wykonywanie oznaczeń bazujących na technikach radioimmunologicznych, które wiążą się z wysokimi kosztami przeprowadzanych badań. LH osiąga maksymalne wartości od 10 do 22 ng/ml. W przypadku prowadzenia oznaczeń stężenia LH, zaleca się krycie od 3-4 dnia od stwierdzonego piku hormonu (1, 8, 10).
Mogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2609 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
Ogólnopolski Dzień Koni
Koń od setek lat zajmował stałe miejsce w polskim krajobrazie, w polskim życiu, i w polskiej symbolice narodowej. Stanowił również symbol bogactwa, bowiem nie każdego było na niego stać. Zwierzęta te przez długi czas były popularnymi zwierzętami pociągowymi, pełniły też funkcje transportowe czy pracowały w gospodarstwach. Rozwój techniki zmienił jednak nieco rolę koni, we współczesnym […]
Podkliniczny niedobór wapnia i jego wpływ na wyniki rutynowych badań laboratoryjnych w różnych okresach laktacji u krów mlecznych
Sposoby szerzenia się choroby Pleuropneumonia szerzy się drogą aerogenną od świni do świni, trzoda chlewna jest bowiem głównym rezerwuarem zarazka. Inne gatunki zwierząt, takie jak bydło czy owce, mogą być przypadkowymi nosicielami App, jednak nie odgrywają istotnej roli w szerzeniu się tego drobnoustroju. Jest prawdopodobne, że pewną rolę w epizootiologii omawianej jednostki chorobowej odgrywać mogą […]
Szerzenie się, profilaktyka i terapia ważnych ekonomicznie chorób układu oddechowego świń (pleuropneumonia, mykoplazmowe zapalenie płuc)
Zapobieganie Profilaktyka pleuropneumonii musi być wielokierunkowa. Biorąc pod uwagę fakt, że wystąpienie choroby w stadach wrażliwych na zakażenie wiąże się zazwyczaj z wprowadzeniem do chlewni pozornie zdrowych nosicieli App, zasadniczym elementem w ochronie takich stad jest serologiczna kontrola wszystkich świń wprowadzanych do chlewni. W przypadku wprowadzania do stada App serododatniego zwierząt wolnych od App celowe […]
Wprowadzenie do stomatologii koni
Sondy (ryc. 3) umożliwiają dokładne oczyszczanie szpar międzyzębowych oraz fizjologicznie lub niefizjologicznie występujących nieregularności zębów. Tarniki stanowią kluczowe narzędzie pracy lekarzy weterynarii, którzy w swojej ofercie mają zabieg odontoplastyki. Jeszcze do niedawna zastosowanie znajdowały jedynie tarniki ręczne, w obecnych czasach, ze względu na dużą dostępność i przystępną cenę, coraz częściej stosowane są tarniki mechaniczne (ryc. […]
Wskazówki na wypadek widocznego niepowodzenia terapii antybiotykowej. Kryteria skutecznej terapii oraz kluczowe pytania jako 5 kroków drzewa analitycznego
Czynniki powiązane z użyciem antybiotyku w terapii: Czy wybór antybiotyku opierał się na badaniach klinicznych i dodatkowych (diagnoza, antybiogram)? Sprawdź odpowiedź na pytanie 3. Farmakokinetyka/farmakodynamika wybranego antybiotyku? Koncentracja i czas działania antybiotyku w zakażonej tkance a efektywność w stosunku do czynnika bakteryjnego wywołującego chorobę (spektrum działania antybiotyku, wrażliwość z antybiogramu – odpowiedzi na pytanie 3.). […]
Czarno na białym – mastitis okiem praktyka – rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim
Rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim, pracownikiem Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, specjalistą w dziedzinie profilaktyki i leczenia mastitis u krów, który w swoich badaniach zgłębia tematykę zapalenia gruczołu mlekowego u bydła, zarówno w aspekcie naukowym, jak i praktycznym. Większość zapaleń gruczołu mlekowego ma etiologię bakteryjną. Dlaczego, pomimo rozwoju mikrobiologii, medycyny weterynaryjnej i prowadzonych badań, […]
XVIII FORUM ZOOTECHNICZNO-WETERYNARYJNE: NOWE HORYZONTY W ROZRODZIE ZWIERZĄT
Na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu w dniach 18-19 kwietnia br. odbyło się XVIII Forum Zootechniczno-Weterynaryjne pod hasłem „Rozród zwierząt w dobie selekcji genomowej”. To wydarzenie zgromadziło liczne grono lekarzy weterynarii oraz hodowców, by omówić najnowsze osiągnięcia w dziedzinie hodowli i rozrodu zwierząt. Organizacja Forum była wspólnym przedsięwzięciem Poznańskiego Koła Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, Wielkopolskiego Oddziału Polskiego […]