Płynoterapia w praktyce małych zwierząt

Płynoterapia – metody podaży płynów

W praktyce lekarsko-weterynaryjnej mamy do wyboru kilka dróg podaży płynów – dożylną oraz podskórną. Najbardziej popularną drogą podaży dożylnej jest kateteryzacja żył obwodowych (żyła odpromieniowa, żyła odstrzałkowa, żyła promieniowa, żyła uszna), za pomocą wenflonów typu over the needle. Wkłucie takie przeprowadzamy u pacjentów, którzy wymagają czasowej podaży płynów bądź leków, np. na czas zabiegu operacyjnego.

Kolejną metodą jest tzw. wkłucie centralne, które przeprowadzamy, najczęściej kateteryzując żyłę jarzmową za pomocą zestawów składających się z kateterów through the needle. Wkłucie centralne zakładamy najczęściej u pacjentów, którzy wymagają administracji różnych rodzajów płynów, podaży wielu leków, stałego pobierania próbek krwi, żywienia pozajelitowego itd.

U pacjentów w stanie krytycznym, noworodków, zwierząt w stanie zapaści naczyniowej możemy podawać płyny za pomocą kateterów doszpikowych. Należy pamiętać, że bezwzględnym przeciwwskazaniem do tego rodzaju kateteryzacji jest złamanie kości, której chcemy do tego użyć. Katetery takie najczęściej lokujemy w skrzydle kości biodrowej, krętarzu większym kości udowej lub kości kulszowej.

Higiena kaniuli dożylnych

Katetery dożylne nie powinny być utrzymywane dłużej niż 2-3 dni (2), co często jest bardzo trudne u pacjentów hospitalizowanych (ograniczona ilość dostępnych naczyń żylnych, stres związany z manipulacjami na kończynie). Ważne są więc higiena i czystość od momentu wprowadzenia kaniuli dożylnej. Rano i wieczorem wymagana jest kontrola miejsca wkłucia pod kątem wystąpienia zapalenia żył, zakrzepów czy zabrudzenia opatrunku.

Zaleca się przepłukiwanie kateteru roztworem soli fizjologicznej z heparyną co 8 godzin (1 j.m. heparyny sodowej na 1 ml NaCl 0,49%) oraz obserwowanie, czy występują wyciek (na zewnątrz bądź pod skórę) lub ból. Obligatoryjnie przed każdym podaniem płynu lub leku należy przepłukać kateter 0,9% NaCl.