Opinia lekarsko-weterynaryjna, jako jedna z form usługi weterynaryjnej

Ustawodawca wyróżnia biegłych, do których zaliczamy stałych biegłych sądowych wpisanych na listę przez prezesa właściwego Sądu Okręgowego oraz stałych biegłych z listy organów administracji państwowej, a także biegłych powoływanych w danej sprawie, działających doraźnie – ad hoc oraz w konkretnych sprawach – ad casum. Należy podkreślić, że dowód z opinii biegłego, z uwagi na składnik w postaci wiadomości specjalnych, jest dowodem tego rodzaju, że nie może być zastąpiony inną czynnością dowodową, np. przesłuchaniem świadka (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 listopada 1999 roku, sygn. akt I CKN).

Wskazać należy, że zadaniem biegłego nie jest ustalenie stanu faktycznego sprawy, lecz naświetlenie i wyjaśnienie organowi procesowemu okoliczności z punktu widzenia posiadanych przez biegłego wiadomości specjalnych, przy uwzględnieniu zebranego i udostępnionego biegłemu materiału sprawy (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lipca 1969 r., sygn. akt I CR 140/69). Opinia biegłego nie powinna zawierać sformułowań dotyczących winy oskarżonego lub oceny prawnej jego czynu, ponieważ uprawnienia w tym zakresie są wyłączną domeną sądu (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 1958 roku, sygn. akt III KRN 1261/57, Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 lipca 1987 roku, sygn. akt III KR 235/87, Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 8 grudnia 1993 roku, sygn. akt II AKZ 355/93).

Czynność opiniowania przez lekarzy weterynarii można podzielić na opiniowanie na zlecenie organów procesowych po uprzednim otrzymaniu postanowienia o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego, którego treść nakreśla rodzaj czynności, które biegły ma wykonać (opiniowanie na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy, wykonanie badania i wydanie opinii) oraz opiniowanie na zlecenie osób prywatnych – prywatne opinie lekarsko-weterynaryjne. Najczęstszą w praktyce formą wydawania opinii lekarsko-weterynaryjnej jest forma pisemna.

Biegły lekarz weterynarii, otrzymując od właściwego organu postanowienie o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego, otrzymuje podstawowe informacje dotyczące danej sprawy. Treść ww. dokumentu wskazuje między innymi przedmiot sprawy i wymagany zakres opinii, pytania stawiane biegłemu oraz nakreśla termin wydania opinii. Niejednokrotnie wzywa także lekarza weterynarii do określonej czynności procesowej. Biegły lekarz weterynarii, otrzymując w ten sposób materiał dowodowy, jest zobowiązany do rzetelnego wykonania powierzonego mu zadania oraz bezwzględnie do zachowania tajemnicy związanej z wykonywanymi czynnościami w charakterze biegłego.

Podstawowym zadaniem biegłego jest wykonanie stawianych mu przez zlecającego (np. sąd, prokuratora, policję) czynności, na podstawie których nakreślona opinia lekarsko-weterynaryjna może częstokroć rozjaśnić wiele spornych, a tym samym istotnych kwestii w prowadzonym postępowaniu i dzięki zawartym w niej wnioskom będzie możliwe dla danego organu właściwe rozstrzygnięcie sprawy.

Opinia lekarsko-weterynaryjna opracowywana przez lekarza weterynarii jest traktowana jako dowód w sprawie, a zarazem dokument wysokiej wagi, z racji czego opracowanie jej winno być staranne, rzetelne oraz zawierać kluczowe informacje dotyczące sprawy, między innymi: oznaczenie biegłego, datę sporządzania opinii, wskazanie organu zlecającego daną ekspertyzę oraz podstawę prawną jej wydania. Biegły przed przystąpieniem do sporządzenia opinii winien zapoznać się z pytaniami zawartymi w postanowieniu o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego, poddać je wnikliwej analizie, a swoje postępowanie podczas opracowywania danej opinii oprzeć jedynie na istotnych kwestiach, które zostały mu zlecone.

Zapobiega to nadmiarowi nieistotnych i zbytecznych informacji, które mogą zaburzyć odbiór opinii i zmniejszyć jej wartość w aspekcie przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego. Odpowiedzi na stawiane pytania powinny być udzielone w miarę możliwości zwięźle, zawierając jedynie konkretne, jasne oraz precyzyjne informacje dotyczące sprawy. Istotne jest również podanie uzasadnienia swoich twierdzeń wraz z przypomnieniem wiadomości zawartych w specjalistycznym piśmiennictwie, z dziedziny objętej tematyką opinii.