Opinia lekarsko-weterynaryjna, jako jedna z form usługi weterynaryjnej

Wyróżnia się ona znacząco spośród innych dyscyplin naukowych, w szeroko rozumianej medycynie weterynaryjnej, jako połączenie typowej wiedzy lekarsko-weterynaryjnej z naukami prawnymi. Weterynaria sądowa jako dyscyplina naukowa nie obejmuje zagadnień ochrony zwierząt. Dopiero jej praktyczne zastosowanie umożliwia, głównie organom procesowym oraz osobom prywatnym, realizację ochrony zwierząt, której znaczącą część stanowi ochrona weterynaryjna.

Lekarze weterynarii, będący osobami posiadającymi wiedzę specjalistyczną z zakresu medycyny weterynaryjnej, są niejednokrotnie powoływani jako biegli przez sądy powszechne, prokuraturę, policję oraz organy administracji państwowej na różnym etapie prowadzonego postępowania. Organy procesowe korzystają z wiedzy lekarzy weterynarii w sytuacjach, gdzie do rozpatrzenia danej sprawy niezbędna jest wiedza z zakresu szeroko rozumianej medycyny weterynaryjnej. Mając to na uwadze, można stwierdzić, że różnorodność spraw, gdzie istnieje konieczność dopuszczenia dowodu z opinii biegłego lekarza weterynarii, jest bardzo szeroka, ale trudna do enumeratywnego wyliczenia.

Do najczęściej pojawiających się okoliczności powoływania lekarzy weterynarii jako biegłych można zaliczyć umowy sprzedaży zwierząt posiadających wady fizyczne, w sytuacji niewyjaśnionej i/lub nagłej śmierci zwierzęcia, choroby zakaźnej występującej u zwierząt (w szczególności zoonoz), błędów w sztuce lekarsko-weterynaryjnej związanych z leczeniem zwierząt, zagadnień związanych z ochroną zdrowia zwierząt (przyżyciowe obdukcje weterynaryjno-sądowe) oraz higieną i bezpieczeństwem żywności pochodzenia zwierzęcego. A zatem w sytuacjach mających znaczenie dla ochrony zdrowia publicznego ludzi i zdrowia zwierząt, ładu publicznego, stabilnych warunków obrotu gospodarczego. W tym znaczeniu weterynaria sądowa realizuje funkcje publiczne.

Opinia lekarsko-weterynaryjna

Art. 2 Ustawy z 18 grudnia 2003 r. o zakładach leczniczych dla zwierząt (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 24) definiuje podstawowy termin w aspekcie sztuki lekarsko-weterynaryjnej, jakim jest usługa weterynaryjna. Wskazuje ją jako czynności, których świadczenie zostało przez ustawodawcę powierzone lekarzom weterynarii posiadającym prawo wykonywania zawodu oraz w pewnym stopniu osobom posiadającym tytuł technika weterynarii, w ramach funkcjonowania i działalności właściwego zakładu leczniczego dla zwierząt. Ustawodawca określa jednocześnie usługę weterynaryjną jako czynność służącą zachowaniu, ratowaniu lub też poprawie zdrowia zwierzęcia i jego produkcyjności.

Dyspozycja art. 2 pkt 1 powoływanej ustawy w sposób enumeratywny określa, co należy do kompetencji lekarzy weterynarii, którzy uprawnieni są do świadczenia usług weterynaryjnych, tj.: przeprowadzania stosownych badań stanu zdrowia zwierząt, rozpoznawania, zapobiegania i zwalczania chorób zwierząt, ich leczenia i pielęgnacji, udzielania porad i konsultacji odnośnie zdrowia oraz dobrostanu zwierząt, wykonywania czynności związanych z szeroko pojętą tematyką rozrodu zwierząt, wykonywania detalicznego obrotu produktami leczniczymi, wyrobami medycznymi oraz paszami bądź pokarmem dla zwierząt. Dodatkowo lekarz medycyny weterynaryjnej, wykonując czynności określane jako usługi weterynaryjne, uprawniony jest do wydawania opinii i orzeczeń związanych z szeroko rozumianą świadczoną usługą weterynaryjną.

Bezspornie w tym miejscu należy wskazać, że wydawanie, w szczególności opinii lekarsko-weterynaryjnych przez członków naszej korporacji zawodowej, w sposób ścisły powiązane jest z aspektem weterynaryjno-sądowym.

Zatem do wydawania opinii lekarsko-weterynaryjnych (weterynaryjno-sądowych) na rzecz organów procesowych, zgodnie z treścią Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 21 stycznia 2005 r. w sprawie biegłych sądowych (Dz.U. z 2005 r., nr 15, poz. 132, 133) uprawnieni są lekarze weterynarii pełniący funkcję biegłych. Lekarz weterynarii powoływany jest na biegłego wtedy, gdy istnieje potrzeba wyjaśnienia faktów, zarówno podczas postępowania przygotowawczego, jak i sądowego, związanych z tematyką medyczno-weterynaryjną – gdy prowadzona sprawa z zakresu postępowania cywilnego, karnego, administracyjnego bądź gospodarczego ma bezpośredni związek ze zwierzęciem (także żywnością pochodzenia zwierzęcego) lub gdy uczestnikiem zdarzenia było samo zwierzę.

Biegli sądowi to osoby posiadające wiadomości specjalne (w opisywanym przypadku z zakresu medycyny weterynaryjnej), bogate doświadczenie zawodowe oraz uznane za ekspertów w zakresie swojej działalności przez organy procesowe.