Zaburzenia okresu poporodowego u suk. Diagnostyka różnicowa i metody leczenia

Zatrzymanie mleka
(łac. galactostasis) – nieseptyczne zapalenie gruczołu

Brak wydzielania mleka, obrzęk, powiększenie i bolesność gruczołu mlekowego mogą być także objawami galaktostazy, nazywanej także nieseptycznym zapaleniem gruczołu mlekowego. Objawy ogólne w przypadku tego schorzenia są zazwyczaj słabo wyrażone, a gorączka występuje rzadko.

Do terapii stosuje się ciepłe oraz zimne okłady, masaż zmienionego gruczołu w celu pobudzenia wypływu mleka. Jeżeli tego typu terapia nie pomaga, to należy zatrzymać laktację przy użyciu antagonistów dopaminy takich jak kabergolina (2,5-5 µg/kg m.c. 1 raz dziennie przez 5-7 dni) lub bromokryptyna (20-40 µg/kg m.c. 2 razy dziennie przez 4-10 dni). Pomocniczo można zastosować furosemid (1,0 mg/kg m.c. 2 razy dziennie) oraz w cięższych przypadkach glikokortykosteroidy przez 2-3 dni (3, 4).

Brak mleka
(łac. agalactia)

Agalactia jest zaburzeniem polegającym na braku produkcji lub wydzielania mleka. W formie pierwotnej, w przebiegu której brak produkcji mleka spowodowany jest zaburzeniami w anatomii lub fizjologii, jest niezmiernie rzadka. Wtórny brak produkcji mleka może wynikać z nieodpowiedniego żywienia, stresu, przedwczesnego porodu, terapii progestagenami, mastitis, metritis, problemów psychologicznych, endotoksemii lub schorzeń układowych. Jeśli pierwotna agalactia wynika z wrodzonego zaburzenia rozwojowego lub gruczoł nie odpowiada na terapię hormonalną, to nie ma możliwości jej leczenia.

Leczenie wtórnej agalactii powinno, na ile to możliwe, polegać na usunięciu pierwotnej przyczyny schorzenia. Jeżeli stwierdzimy brak mleka podczas porodu lub zaraz po porodzie, można po zakończeniu porodu zastosować niską dawkę oksytocyny (0,1-0,3 j.m. na psa), która wspomoże wywołanie laktacji. Wspomagająco można także zastosować metoklopramid w dawce 0,1-0,2 mg/kg m.c., co 2 godziny, podawany aż do pojawienia się pierwszego mleka. Efekt terapii jest najczęściej widoczny w czasie pierwszych 24 godzin (5).