Zaburzenia krzepnięcia u małych zwierząt Cz. III. DIC, czyli wszystko jest możliwe

Jak rozpoznać DIC?

Zasady rozpoznawania zaburzeń hemostazy pierwotnej i wtórnej omówiono w dwóch poprzednich częściach artykułu. Zestawienie zmian obserwowanych w ich przebiegu przedstawia tab. 1, która uwzględnia również zmiany typowe dla DIC (1).

Tab. 1. Zestawienie prawdopodobnych zmian w wynikach badania krwi u pacjentów z poszczególnymi rodzajami zaburzeń krzepnięcia krwi (PLT – liczba płytek krwi; aPTT – czas częściowej tromboplastyny po aktywacji; PT – czas protrombinowy; FDPs – produkty degradacji fibryny i fibrynogenu; AT III – antytrombina III; DIC – zespół rozsianego krzepnięcia wewnątrznaczyniowego; vWD – choroba von Willebranda; N – wartości prawidłowe. Na podstawie: Vigano F.: Coagulopatie. [W:] Manuale di pronto soccorso nel cane e nel gatto. Edra, 2014, 117-126.)

Pacjenci z nadostrą postacią DIC mogą wykazywać zmiany jedynie w badaniach laboratoryjnych, bez objawów klinicznych (6). Obecność schistocytów w rozmazie krwi obwodowej zawsze powinna więc skłaniać do umieszczenia DIC na liście rozpoznań różnicowych. U pacjentów w ostrej postaci bądź w zaostrzeniu postaci przewlekłej DIC obserwuje się nie tylko zmiany w badaniach krwi, ale również objawy kliniczne, takie jak: wydłużony czas krwawienia po nakłuciu żyły, krwawienia z błon śluzowych, wybroczyny, podbiegnięcia krwawe, krwiaki. Towarzyszą im zmiany związane z tworzeniem się mikrozakrzepów w obrębie wybranych narządów. W zależności od ich lokalizacji u zwierzęcia można wyróżnić objawy typowe dla uszkodzenia danego narządu lub narządów (tab. 2) (6).

Tab. 2. Objawy zespołu niewydolności wielonarządowej (MODS – ang. multiple organ dysfunction syndrome) powstałe w wyniku DIC w zależności od głównej lokalizacji zakrzepów w mikrokrążeniu

Przy bardzo nasilonych krwotokach u zwierzęcia może dojść do rozwoju wstrząsu hipowolemicznego wynikającego z utraty krwi. Wreszcie należy podkreślić, że objawy stwierdzane u pacjenta z DIC mogą być związane również z chorobą pierwotną (np. krwiomoc...