Ostry skręt żołądka jako najczęstsza przyczyna śmierci psów służbowych – obserwacje własne

Skręt żołądka

Skręt żołądka (torsio ventriculi) to często spotykana u psów zmiana położenia żołądka. Przypadłość ta jest wynikiem obrotu żołądka powyżej 180° wzdłuż osi przełyku. Przemieszczenie to powoduje niedrożność całkowitą lub częściową przewodu pokarmowego w zależności od stopnia skrętu. Skręt żołądka najczęściej spotykany jest u psów służbowych.

Psy służbowe z racji wykonywanej pracy narażone są na szereg schorzeń o różnym podłożu. Wśród jednostek chorobowych diagnozowanych zarówno przyżyciowo, jak i pośmiertnie priorytetowe miejsce zajmuje skręt żołądka (3).

Skręt żołądka można podzielić na dwa rodzaje, przyjmując za kryterium kierunek skrętu. Wyróżniamy skręt zgodny z ruchem wskazówek zegara oraz, rzadziej występujący, skręt w kierunku przeciwnym. Przypadłość ta najczęściej występuje u psów ras dużych i starych o charakterystycznej głębokiej klatce piersiowej. Piśmiennictwo podaje, że wśród ras predysponowanych są także owczarki niemieckie, które, właśnie ze względu na swoje walory rasowe, często pełnią funkcję w służbach mundurowych, takich jak: straż, policja, wojsko.

Narażone na skręt żołądka są również osobniki z tendencją do przyspieszonych skurczów żołądka oraz ze zwiotczałymi więzadłami utrzymującymi żołądek.

Do czynników etiologicznych opisywanego schorzenia należy także zaliczyć brak prawidłowego napięcia mięśniowego ściany żołądka oraz nieprawidłowe ułożenie zwieracza przełyku, co uniemożliwia prawidłowe odbijanie gazów lub wymioty, doprowadzając tym samym do rozciągnięcia ściany żołądka.

Jedną z najczęściej spotykanych przyczyn skrętu żołądka u psów jest intensywny wysiłek w postaci biegania, skakania, poprzedzony obfitym posiłkiem. Oprócz skrętów żołądka spowodowanych nadmiernym wypełnieniem treścią pokarmową żołądka połączonym z intensywnym wysiłkiem fizycznym można wyróżnić u psów zespół rozszerzenia i skręcenia żołądka.

Zdarza się on często u psów, sporadycznie także u kotów. Jako przyczynę tego zespołu można wyróżnić np. niedokwasotę żołądka prowadzącą do zasiedlenia błony śluzowej bakteriami, powodującymi zwiększoną fermentację, połykanie przez zwierzę powietrza, niepełne odbijanie się gazów oraz atonię ściany żołądka.