Nie da się dokonać zmian bez jawnego mówienia o problemach

Jakie tematy z tego zakresu, które uważane były do tej pory za tabu, są dziś bardziej otwarcie poruszane?

Jeśli chodzi o kwestie psychologiczne, to takimi tematami są m.in. wypalenie zawodowe i duże ryzyko depresji w tej grupie zawodowej. Profesje związane z pomaganiem, codzienne doświadczanie skrajnych emocji, praca w poczuciu bezradności i w obliczu ciągłej krytyki – to warunki, które bardzo łatwo mogą doprowadzić do wypalenia zawodowego, szczególnie jeśli pracownik nie dostaje wsparcia w zakresie umiejętności radzenia sobie ze stresem czy pomocy w sytuacji kryzysu emocjonalnego. Lekarki i lekarze są często przeciążeni nie tylko pracą i odpowiedzialnością, ale także emocjami i oczekiwaniami właścicieli zwierząt.

Jak wiele w tej kwestii jest jeszcze do zrobienia?

Potrzeba solidnej psychoedukacji, kierowanej nie tylko do samych lekarzy. O problemach tej grupy zawodowej muszą wiedzieć pracodawcy – potrzeba procedur, które pomogą w profilaktyce wypalenia zawodowego, zaburzeń lękowych, depresji i zredukują alarmujące statystyki dotyczące prób samobójczych wśród lekarzy weterynarii.

Ważne jest także budowanie świadomości w społeczeństwie, jak trudny, odpowiedzialny i złożony zawód wykonują lekarze weterynarii. Obecnie często są oni postrzegani przez pryzmat negatywnych przekonań. Opiekunowie zwierząt obarczają ich winą za choroby i śmierć podopiecznych, niezadowolenie powodują koszty leczenia (w odróżnieniu od leczenia ludzi – nierefundowanego). Ważne jest uświadamianie społeczeństwu, że profesjonaliści to także ludzie, mają uczucia, wrażliwość i ograniczoną odporność psychiczną.

Na pracę lekarzy weterynarii ma wpływ wiele negatywnych czynników zewnętrznych, które powodują frustrację, poczucie przemęczenia, stres, obniżenie nastroju. Jak ważne jest otwarte mówienie o nich i szukanie wsparcia?

Nie da się dokonać zmian bez jawnego mówienia o problemach. U podstaw każdej pozytywnej zmiany, czy rewolucyjnej, czy też ewolucyjnej, leży ujawnienie tego, co trudne, niesprawiedliwe, nieznośne, szkodliwe. Wiedza, świadomość są budowane na rzetelnych danych, prawdziwych informacjach. Bardzo zależy nam na tym, by wskazywać i nazywać to, co warto zmieniać, poprawiać. Albo nauczyć się, jak sobie z tym radzić.

Pojawia się też kwestia wyplenia zawodowego, które jest wypadkową wielu czynników, między innymi tych wspomnianych wcześniej. Czym ono jest i jak rozpoznać u siebie jego wczesne objawy?

Na to pytanie pośrednio odpowiedziałam już wcześniej. Wypalenie zawodowe grozi osobom bardzo mocno zaangażowanym w swoją pracę, empatycznym, gotowym pomagać kosztem własnego dobrostanu, mierzącym się często z poczuciem bezsilności. Zmagają się z nim różne grupy zawodowe, ale szczególnie grozi ono tym ludziom, których praca polega na pomaganiu i wiąże się z dużą odpowiedzialnością oraz stresem. Zwiastunami wypalenia są m.in. obniżenie nastroju, brak wiary w powodzenie swoich zamiarów i działań, przewlekłe zmęczenie, lęk. Często najpierw dyskretne sygnały wysyła nam ciało. Pojawiają się stany napięcia wywołujące bóle głowy, karku i pleców, problemy trawienne, zaburzenia snu.

Zdarza się, że na myśl o pójściu do pracy osoba czuje mdłości, napięcie. Snuje „marzenia”, w których jakaś siła wyższa uniemożliwia dotarcie do pracy. Warto się takimi objawami poważniej zainteresować. Łatwiej jest zapobiegać, niż leczyć poważny kryzys psychiczny. Pracodawcy powinni mieć świadomość, że inwestowanie w dobrostan personelu praktyk weterynaryjnych jest opłacalne (nie mówiąc o tym, jak dobrze wpływa na funkcjonowanie zespołu). Oczywiście prowadzenie szkoleń, udzielanie wsparcia, dbanie o to, by pracownicy mogli wypoczywać, rozmawiać o trudnych emocjach, uczyć się sposobów radzenia sobie ze stresem, wymaga pewnych nakładów. Ale alternatywą są wielomiesięczne zwolnienia lekarskie personelu, poważne problemy emocjonalne u członków kadry, migracja pracowników, złe opinie o klinice czy gabinecie. Inwestowanie w zdrowie psychiczne po prostu przynosi wiele korzyści.

Już w wkrótce w mediach społecznościowych prowadzona będzie kampania pod hasłem „Dlaczego o tym nie mówimy?”. Czego będzie ona dotyczyła?

Chcemy zaproponować społeczności weterynaryjnej udział w rzetelnie prowadzonym projekcie obejmującym w pierwszej kolejności badanie naukowe. Niniejsze badanie dokładnie przedstawi obraz grupy zawodowej lekarzy. Sprawdzimy, jakie sposoby radzenia sobie ze stresem są w tej grupie najbardziej skuteczne, oraz jaka kondycja psychofizyczna im towarzyszy. Dane zebrane z badania dostarczą nam wiedzy na temat najważniejszych wyzwań i problemów oraz stanu emocjonalnego lekarzy weterynarii. Na bazie pozyskanych danych zaproponujemy spotkania w formie webinarów, które będą odpowiadały ściśle na potrzeby uczestników. Podczas webinarów będziemy zajmować się profilaktyką wypalenia zawodowego, różnymi sposobami radzenia sobie ze stresem, nauką rozgraniczania życia zawodowego i osobistego.