Badania kontrastowe w diagnostyce radiologicznej

Badanie radiograficzne, zwane potocznie zdjęciem lub badaniem rentgenowskim (RTG), jest jedną z częściej wykonywanych procedur diagnostycznych w zakładach leczniczych dla zwierząt. Wielokrotnie jednak po wykonaniu badania podstawowego, bez zastosowania środków kontrastowych, zwanych również cieniującymi, lekarz nie uzyskuje dostatecznych informacji pozwalających na postawienie rozpoznania. W praktyce małych zwierząt środki kontrastowe w badaniach RTG znajdują szerokie zastosowanie, dotyczące wielu układów. Co pozwala na uwidocznienie patologii, które w obrazie przeglądowym (natywnym) pozostawały niewidoczne.

Opierając się na stopniu pochłaniania promieni RTG przez środki kontrastowe, dzieli się je zasadniczo na pozytywne i negatywne.

Pozytywne środki kontrastowe to takie, które pochłaniają promienie RTG w stopniu wyższym niż tkanki, zatem silniej cieniują na radiogramie. Są to związki o wysokich masach atomowych i zalicza się do nich głównie związki jodu oraz baru. Dostępne współcześnie środki kontrastowe pozytywne dzieli się na 2 grupy: środki rozpuszczalne w wodzie i środki nierozpuszczalne w wodzie.

Środkami rozpuszczalnymi w wodzie, które najpowszechniej stosuje się w praktyce, są wodne, jodowe, niejonowe sole jodu. Ze środków nierozpuszczalnych w wodzie, praktycznie jedynym jest zawiesina siarczanu baru (tzw. papka barytowa), stosowana w badaniach kontrastowych przewodu pokarmowego jako podawana doustnie lub w postaci wlewów doodbytniczych. Środki kontrastowe negatywne odznaczają się istotnie mniejszym stopniem pochłaniania promieni RTG niż tkanki miękkie organizmu, a zatem dają na radiogramie przejaśnienia.