Świąd skóry u kotów – postępowanie diagnostyczne

Kontrola pcheł

Jak wspomniano wcześniej, z powodu zachowań pielęgnacyjnych kotów ślady wskazujące na żerowanie pcheł mogą być niezauważalne lub z łatwością pominięte w trakcie badania klinicznego. Z tego powodu istotnym punktem algorytmu diagnostycznego, umożliwiającym ostateczne rozpoznanie APZS, jest zastosowanie ścisłej profilaktyki przeciwpchelnej przez okres 9-12 tygodni (7).

W tym celu należy użyć preparatów zawierających substancje, które działają na wszystkie stadia rozwojowe pasożyta, takich jak: fipronil + S-metopren, fipronil + piryprokysfen, imidakloprid czy selamektyna (2, 7). Aby profilaktyka przeciwpchelna była skuteczna, musi dotyczyć wszystkich zwierząt przebywających w domu oraz obejmować środowisko życia kota. Ponadto koty, które wychodzą na dwór, w tym okresie powinny przebywać wyłącznie w domu (1, 7).

Cykl rozwojowy pchły zachodzi także poza żywicielem, dlatego bardzo istotna jest eliminacja pasożytów z wszystkich powierzchni narażonych na ich bytowanie, a w szczególności kanap, dywanów i legowisk. Dezynsekcje pomieszczeń mieszkalnych można wykonać za pomocą sprayów zawierających dimeticon lub związki z grupy syntetycznych pyretroidów.

Dimeticon skleja i unieruchamia wszystkie formy rozwojowe pasożyta, dlatego po jego zastosowaniu konieczne jest dokładne odkurzenie powierzchni, na których został rozpylony, i wyrzucenie worka z odkurzacza. Jest on bezpieczny dla ludzi i zwierząt, w związku z czym można go stosować w obecności kotów. Opryski pomieszczeń preparatami zawierającymi związki z grupy syntetycznych pyretrodiów powinny być natomiast wykonywane pod nieobecność zwierząt, a następnie pomieszczenia powinny zostać dokładnie wywietrzone przed ich ponownym wprowadzeniem (10).

Dieta eliminacyjna

W przypadku podejrzenia alergii pokarmowej jedyną metodą umożliwiając jej potwierdzenie jest przeprowadzenie diety eliminacyjnej przez okres 8-12 tygodni, zakończonej próbą prowokacyjną z pokarmem podejrzanym o wywoływanie objawów (1, 2, 7). Dieta eliminacyjna powinna zawierać nowe, pojedyncze i dotychczas niespożywane przez zwierzę źródło białka oraz węglowodanów. Może być to pokarm przygotowywany przez właścicieli w domu, jak również komercyjna karma monobiałkowa lub karma lecznicza oparta na białku hydrolizowanym (2, 4).

Nowa dieta powinna być wprowadzana stopniowo, przez ok. 5-7 dni, co zapobiegnie pojawieniu się zaburzeń żołądkowo-jelitowych. Wraz z wprowadzeniem nowej karmy można również rozpocząć doustne podawanie prednizolonu (0,5 mg/kg m.c., raz dziennie, przez 7 dni), który poprzez zwiększenie łaknienia wpłynie korzystnie na jej akceptację. Dieta eliminacyjna powinna być stosowana na wyłączność, co oznacza, że w trakcie jej trwania zwierzę nie może otrzymywać żadnego innego pokarmu.

Z tego względu w przypadku większej liczby zwierząt w domu należy wyeliminować możliwość podjadania z miski współlokatora. Jeżeli kot jest wychodzący, to aby uniknąć ryzyka spożycia przez zwierzę niepożądanego pokarmu, należy wychodzić z nim na smyczy albo nie wypuszczać go z domu przez cały okres trwania diety (4).

W przypadku FFA poprawa stanu klinicznego kota jest widoczna z reguły już po ok. 15-18 dniach od wprowadzenia nowej diety (7). Jeżeli w tym czasie dojdzie do zaostrzenia objawów, to karmę należy zmienić na inną. Należy mieć również na uwadze, że niekiedy konieczne jest sprawdzenie nawet kilku diet eliminacyjnych.

Przeprowadzenie próby prowokacyjnej z pokarmem podejrzanym o wywoływanie objawów umożliwia ostateczne ustalenie czynnika uczulającego. Jeżeli dzięki diecie eliminacyjnej doszło do remisji objawów, a właściciel kota jest zdecydowany przy niej pozostać, to wykonanie tej próby nie jest konieczne. W przypadku jej przeprowadzenia, nawrót objawów jest najczęściej obserwowany w okresie od 2 do 48 godzin od podania pokarmu, które zwierzę jadło wcześniej (10).