Nowe regulacje unijne ograniczające stosowanie antybiotyków i ich możliwy wpływ na leczenie zwierząt

Praktyczny podział antybiotyków ze względu na kategorię stosowania

W kwestii stosowania leków przeciwdrobnoustrojowych w weterynarii powstała lista antybiotyków ze względu na kategorie stosowania (3) (ryc.1 i 2). Wymienione są tam cztery kategorie: A, B, C i D.

W praktyce lekarze zwierząt gospodarskich mogą korzystać z kategorii D, C, a z kategorii B pod pewnymi warunkami. Należy się spodziewać, że kategoria B, w której znajdują się fluorochinolony, cefalosporyny 3. i 4. generacji i polimyksyny (m.in. kolistyna), będzie stopniowo ograniczana do stosowania w weterynarii, gdyż te grupy substancji przeciwdrobnoustrojowych są także stosowane w lecznictwie ludzi i należą do tzw. antybiotyków o krytycznym znaczeniu dla zdrowia ludzi (ang. Highest Priority – Critically Important Antibiotics – HP CIA’s).

Ograniczanie, wzorem krajów, które już to robią, może wiązać się z dodatkowymi obostrzeniami przed zastosowaniem ww. leków u zwierząt, np. koniecznością wykonania antybiogramu przed zastosowaniem oraz użyciem w pierwszej kolejności antybiotyku z grup D i C, o ile w antybiogramie bakterie wrażliwe są także na te antybiotyki. Innymi słowy, weterynaria nie utraci antybiotyków z grupy B, o ile polityka rozważnego ich stosowania doprowadzi do ograniczenia ich zużycia. Wkrótce się o tym wszyscy przekonamy, gdy zacznie obowiązywać monitoring zużycia antybiotyków z poziomu gospodarstw (więcej w dalszej części).

Na mocy rozporządzenia 2019/6, art. 107, ust. 7, poszczególne kraje członkowskie mają prawo „ograniczyć lub zakazać stosowania na swoim terytorium niektórych środków przeciwdrobnoustrojowych, jeżeli podawanie takich środków jest sprzeczne z realizacją krajowej polityki w zakresie rozważnego stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych”. W interesie lekarzy weterynarii jest pozostawienie jak największego arsenału środków przeciwdrobnoustrojowych na wypadek wybuchu chorób bakteryjnych. Ograniczanie dostępu do leków jest bowiem ryzykowne tak dla zdrowia zwierz...