Nowe metody diagnostyczne subklinicznego endometritis w stadach bydła mlecznego

Problemy w rozrodzie to najczęstszy powód brakowania krów w stadach bydła mlecznego. W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat zaobserwowano znaczny spadek wydajności reprodukcyjnej u krów mlecznych. Przyczynia się to do strat ekonomicznych związanych z wydłużeniem okresu międzywycieleniowego, wyższymi kosztami inseminacji i wydatkami przeznaczonymi na remont stada (8). Szacuje się, że u 35-50% krów występuje przynajmniej jeden rodzaj patologicznego zapalenia układu rozrodczego w okresie 3-7 tygodni po wycieleniu. Przyczyna tych chorób leży przede wszystkim w niepowodzeniu aktywacji układu odpornościowego po przebytej ciąży do usuwania bakterii i pozostałości tkankowych (11).

U bydła w okresie poporodowym przejściowy stan zapalny macicy jest w pełni fizjologiczny i potrzebny do odklejenia łożyska, oczyszczenia z bakterii i inwolucji macicy oraz do odzyskania integralności nabłonka (8). Komórki odpornościowe generują lokalną odpowiedź immunologiczną w celu wyeliminowania z narządu bakterii, które wniknęły przez rozluźnioną szparę sromową oraz rozszerzoną szyjkę macicy po porodzie (23). Endometrium stanowi pierwszą linię obrony przeciw inwazji patogenów (19). Kiedy w wyniku toczących się procesów zapalnych zostaje zaburzona zdolność do zapłodnienia, implantacji zarodka i rozwoju płodu mówi się o zmianach zwanych metritis bądź endometritis (8).

Niniejsza praca dotyczy subklinicznego endometritis (ang. subclinical endometritis – SE, SCE) u krów mlecznych – obecnych sposobów diagnozowania i metod, które stanowią obiecującą przyszłość w wykrywaniu schorzenia i ograniczaniu związanych z nim strat.

Subkliniczne endometritis u bydła to klinicznie niewidoczne zapalenie endometrium występujące później niż 21 dni po porodzie (8), które obecnie można wykryć za pomocą badania histologicznego i cytologicznego. W przebiegu choroby obserwuje się brak wypływu ropnego lub śluzowo-ropnego z dróg rodnych (21). U ponad 40% zwierząt dochodzi do rozwoju SCE (19). Sam rozwój chor...