Szczepienia jako wspólna strategia kontroli w rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych ludzi i zwierząt

Wiele przykładów z przeszłości dowodzi, jak blisko powiązane są wakcynologia ludzka i weterynaryjna oraz jak ważna jest współpraca w obu tych dziedzinach. Od lat realizowana jest koncepcja „Jedno zdrowie” (ONE HEALTH), która zakłada, że zdrowie stanowi wzorzec globalnego współistnienia związków przyczynowo-skutkowych w populacjach ludzi i zwierząt osadzonych w tych samych ekosystemach przy zapewnieniu bezpieczeństwa żywności, równowagi ekonomicznej oraz dobrostanu (tab. 1). Rozszerzenie możliwości badań molekularnych, głównie w odniesieniu o fragment 16S RNA drobnoustrojów, w naukach takich jak archeologia i antropologia, skłoniły naukowców do refleksji, że nowo pojawiające się w populacji ludzi choroby zakaźne, których rezerwuar stanowiły zwierzęta, wywołane były przez zmiany w ekosystemach różnych miejsc na świecie.

Tab. 1. Koncepcja „Jedno Zdrowie” nie jest nową koncepcją, ale zyskała na znaczeniu w ostatnich latach, ponieważ wiele czynników spowodowało zmiany w interakcji człowiek – zwierzę – środowisko. Wynikiem zmian w skali globalnej jest pojawienie się nowych i ponowne pojawienie się chorób w nowych regionach świata

Koncepcja „Jedno zdrowie”

Pierwszy przejaw tej koncepcji możemy znaleźć już w dziełach Hipokratesa (460-367 p.n.e.), który określał zdrowie jako połączenie czystego środowiska (wody, atmosfery, organizmów żyjących) z ochroną zdrowia publicznego. Krótko po tym Arystoteles (384-322 p.n.e.) wprowadził koncepcję wspólnej medycyny, a swoje badania nad spostrzeganiem rzeczywistości opierał na wykorzystaniu zmysłów, gdyż, jak twierdził, nie ma nic, czego nie można zrozumieć. Propagował teorię samorództwa chorób zakaźnych, według której niektóre organizmy żywe miały powstawać spontanicznie z materii nieożywionej: myszy – z brudnego siana, szczury – ze starych szmat, pchły – z butwiejącej słomy, wszy – z brudu, żaby – z błota, węgorze – z ciał topielców, robaki – z gnijącego mięsa, muchy – z gnoju, chrząszcze – z wilgotnej gleby, który to o...