Nowoczesne metody diagnostyki patogenów mastitis. Wpływ ujemnego bilansu energii na zdolności reprodukcyjne krów mlecznych w okresie okołoporodowym

Przyjmuje się, że okres bezrujowy u krów mlecznych to okres 60 dni po wycieleniu, w którym nie występują objawy rujowe. Brak cyklicznej pracy jajników wynika z braku stymulacji ze strony przysadki mózgowej. Pierwotną przyczyną tych zaburzeń jest niewłaściwe żywienie i warunki przebywania zwierząt połączone ze wzrastającą produkcją mleka.

„Cicha ruja” to sytuacja, w której cykl jajnikowy jest zachowany. Natomiast zewnętrzne objawy rujowe są słabo wyrażone lub nie występują wcale.

„Cicha ruja” wydłuża okres między wycieleniami i jest jednym z ważniejszych zaburzeń w hodowli bydła. Brak możliwości wykrycia rui w wyniku braku jej zewnętrznych objawów dotyczy prawie 50% krów podczas pierwszej owulacji poporodowej, jednak z obserwacji własnych autora wynika, że odsetek ten jest dużo większy. Najczęstsze przyczyny „cichej rui” to: wysoka produkcja mleka, stres i niedobory energetyczne oraz stres cieplny.

Duży problem stanowi także opóźniona owulacja lub cykl bezowulacyjny. Opóźniona owulacja występuje od 48 do 72 h po zewnętrznych objawach rujowych. W takim przypadku inseminacja jest zwykle nieskuteczna, wykonywana za wcześnie, a poza tym dochodzi do „starzenia się” komórki jajowej (przedwczesne procesy mejotyczne, które następują „w oczekiwaniu” na męski materiał genetyczny), a w konsekwencji nasienie traci zdolność do zapłodnienia.

W cyklu bezowulacyjnym do owulacji nie dochodzi, a ruja kończy się atrezją pęcherzyka (zarastaniem).

Osobnym zagadnieniem jest występowanie cyst jajnikowych. Zaburzenia pojawiają się w wyniku zaburzeń endokrynologicznych i braku równowagi hormonalnej pomiędzy gruczołową częścią przysadki a jajnikami. Rezultatem jest zbyt niski poziom LH. Cysty jajnikowe jako twory patologiczne zarówno fizjologicznie i anatomiczne przyczyniają się do obniżonej płodności i w konsekwencji – niepłodności krów i jałówek. Ich etiologia jest złożona, a proces powstawania restitutio ad integrum jest płynny, dlatego definicja również jest niejednoz...