Niektóre spostrzeżenia dotyczące techniki pozyskiwania i separacji zarodków u krów dawczyń

Bezkrwawa metoda pozyskiwania zarodków u bydła funkcjonuje w praktyce terenowej od blisko 50 lat. Polega ona na bezkrwawym wypłukaniu zarodków między 6. a 8. dniem po rui, to jest w okresie, w którym zarodki w stadium moruli do blastocysty są dostępne w świetle rogów macicy. Wcześniejsze oraz późniejsze pozyskiwanie zarodków nie jest praktykowane. Stosunkowo prosta i przydatna w terenie metoda polega na wprowadzeniu do światła macicy specjalnego kateteru. Odpowiednią sztywność nadaje mu wkładany do jego wnętrza stalowy mandryn. Umożliwia on pasaż instrumentu przez szyjkę maciczną do trzonu, a następnie rogu macicy. W kolejnym kroku kateter jest rozkręcany, a jego gumowa część zostaje ostrożnie zsunięta do światła rogu. Po osiągnięciu odpowiedniej głębokości instrument mocowany jest wewnątrz rogu poprzez napełnienie – przy pomocy strzykawki – gumowego balonika, a mandryn jest usuwany. W ten sposób możliwe staje się wypłukiwanie stosunkowo niewielkiej, ograniczonej przestrzeni pomiędzy szczytem rogu macicy a wypełnionym balonikiem. Do wypłukiwania zarodków używane są katetery różniące się rozmiarami i szczegółami wykonania.

Ryc. 1. Przygotowanie i wykonywanie zabiegu; ryc. archiwum autorów

Ryc. 2. Przygotowanie i wykonywanie zabiegu; ryc. archiwum autorów

Obecnie powszechnie używane są gumowe dwudrożne katetery Rüsch (model Neustad Aisch) przeznaczone do wielokrotnego użytku. Katetery te produkowane są w kilku rozmiarach (najczęściej); średnicy od CH 16 do CH 20 (CH 1 = 0,3 mm) i długości około 50 cm. Umożliwiają one dopasowanie kateteru do rozmiarów macicy. Drugą grupę stanowią dwudrożne, rzadziej trójdrożne katetery Foleya (firmy Minitub, ale i polskie), wykonane z elastycznego plastiku i przeznaczone do jednorazowego użytku. Ich rozmiary są zbliżone, rozpoczynają się jednak od średnic mniejszych (CH 12). Oba modele kateterów po wypłukaniu jednego rogu macicy powinny być wysunięte, na powrót skręcone, a następnie wprowadzone do drugiego rogu mac...