Najczęstsze zakaźne i niezakaźne przyczyny strat ciąży u bydła

Za najczęstszą przyczynę późnej śmiertelności uznaje się intensyfikację chowu. Prawdopodobieństwo przeżycia zarodka u jałówki jest porównywalne do krów o niskiej i średniej wydajności mlecznej, u krów wysokowydajnych natomiast ryzyko śmierci zarodka jest o 9% wyższe (29). Na skuteczność utrzymania ciąży wpływa również czas, po jakim krowa „wraca do rozrodu”. Wykazano, że u zwierząt, u których okres międzywycieleniowy wynosił 12 miesięcy, ryzyko straty ciąży było wyższe niż u samic, u których okres ten wydłużał się do 14-15 miesięcy. Zaobserwowano również tendencję do niższego ryzyka straty ciąży z każdym kolejnym cyklem, który dzielił wycielenie od ponownego zacielenia (23). Wysoka wydajność krów poprzez zwiększony metabolizm pośrednio wpływa również na uzyskiwane przez samice stężenie progesteronu we krwi (27).

To z kolei zwiększa ryzyko nie tylko niedożywienia zarodka, ale i utrudnia prawidłowy przebieg implantacji. Spadek stężenia progesteronu na tym etapie może przełożyć się na terminację ciąży (15). Udowodniono, że zarodki pochodzące od krów o wysokiej wydajności charakteryzuje gorsza jakość i wolniejszy wzrost (8). Z badań prowadzonych na dwóch rasach – szwedzkiej czerwonej i szwedzkiej holsztyńsko-fryzyjskiej – w analizowanej grupie aż 65,1% krów straciło ciążę, większe straty odnotowano w grupie krów o najwyższej wydajności (23). Ogółem u 14,3% krów doszło do LED. Stwierdzono również, że rasa holsztyńsko-fryzyjska wykazuje rasowo wyższy odsetek strat ciąży na etapie zarodkowym w stosunku do rasy czerwonej. Jeszcze wyższy odsetek strat ciąży w efekcie LED stwierdzono u wysokowydajnych krów we Francji (14,7%) (14).

Dodatkowym czynnikiem zmniejszającym prawdopodobieństwo przeżycia przez zarodek okresu zarodkowego jest wysoka temperatura. Powszechnie wiadomo, że okres letnich upałów jest w rozrodzie krów czasem zmniejszonej płodności (7). Utrzymanie ciąży jest równie trudne – u wysokowydajnych krów w stresie cieplnym LED może wystąpić aż u 43% zwie...