Podróżowanie z psem

Co, gdy problemem jest jednak środek transportu?

Jeżeli problem z podróżowaniem psa nie dotyczy choroby lokomocyjnej, tylko strachu związanego ze środkiem transportu, powinno się rozpocząć terapię behawioralną, którą należy wesprzeć o wdrożenie suplementacji poprawiającej nastrój zwierzęcia.

Feromony to substancje naturalne, cechujące się gatunkową swoistością. Feromony uspakajające są naturalnie uwalniane przez karmiące suki. Można je zastosować zarówno u zwierząt zdrowych, jak i starszych lub chorych. Reakcja zwierząt na ich użycie jest bardzo indywidualna. U niektórych powodują natychmiastowy efekt, u innych potrzebny jest dłuższy czas terapii. Nie powodują one efektów ubocznych, o czym warto pamiętać w przypadku pacjentów chorujących lub starszych, u których włączenie farmakoterapii jest niepożądane ze względu na stan zdrowia.

ADAPTIL zawiera syntetyczne analogii psich feromonów uspakajających (D.A.P.). W sprzedaży znajduje się on formie: dyfuzora, obroży, sprayu i tabletek. W przypadku lęku związanego z podróżą najlepszym rozwiązaniem jest połączenie obroży, sprayu i tabletek ADAPTIL. Obroża z feromonami oferuje stały komfort w pomieszczeniu i na zewnątrz. Spray należy rozpylić na 15 minut przed wprowadzeniem psa do samochodu, transportera czy kenelu.

Nutraceutyk to każda substancja biologicznie aktywna mogąca wzmacniać, osłabiać lub modyfikować funkcje fizjologiczne i metaboliczne ustroju, a tym samym korzystnie wpływać na organizm. Stanowi środek spożywczy (suplement diety), który łączy w sobie wartości żywieniowe oraz cechy środków farmaceutycznych.

Wśród nich są także substancje mające działanie anksjolityczne. Jednym z takich związków, budzącym ostatnio zainteresowanie, jest alfa-kazozepina – peptyd obecny w mleku krów.

Alfa-kazozepina, podobnie jak benzodiazepiny, działa na receptory GABA i niektóre badania potwierdzają, że substancja ta jest równie skuteczna jak selegilina w przypadkach leczenia psów cierpiących z powodu niepokoju. Alfa-kazozepina jest dostępna w formie preparatu dla psów i kotów w preparacie Zylkene. Składniki produktów uczestniczą w prawidłowym funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego, działają w naturalny sposób i nie wywołują uzależnienia. Produkowany jest w formie tabletek podawanych doustnie wg wagi psa w pojedynczej dawce na 1-2 dni przed planowaną podróżą, a najlepiej na 5-7 dni wcześniej.

Główne substancje aktywne – biopeptydy z białka ryb, L-tryptofan i L-teanina działają w obrębie ośrodkowego układu nerwowego poprzez trzy różne mechanizmy, tj. wzmożenie aktywności mózgowych fal alfa odpowiadających za stan odprężenia, wspomaganie przekaźnictwa GABA-ergicznego, co sprzyja osiągnięciu stanu uspokojenia i ogranicza odczuwanie lęk i jako prekursor serotoniny – tzw. „hormon szczęścia”, który wpływa na poprawę nastroju i zmniejszenie niepokoju. Synergiczne działanie substancji aktywnych pozwala na uzyskanie stanu relaksu, odprężenia, równowagi nastroju, powoduje złagodzenie odczuwania lęku i niepokoju.

L-tryptofan – aminokwas egzogenny, który ogranicza uczucie napięcia nerwowego u zwierząt. Jest aminokwasem egzogennym niezbędnym do syntezy melatoniny: hormonu odpowiedzialnego za rytm snu i czuwania oraz serotoniny: jednego z najważniejszych neurotransmiterów regulujących sen, samopoczucie oraz wpływającego na nastrój. Suplementacja diety zwierzęcia L-tryptofanem korzystnie wpływa na jego zachowanie, łagodząc objawy związane z wszelkimi reakcjami lękowymi. Dawkowanie u psów to średnio 25 mg/kg m.c. co 12 godzin.

Melatonina – hormon regulujący rytm snu i czuwania. Wykazano w licznych badaniach naukowych, że melatonina ułatwia zasypianie, poprawia jakość snu, zmniejsza liczbę przebudzeń w nocy oraz pomaga w ponownym zasypianiu. Szczególną skuteczność wykazuje w zespole opóźnionej fazy snu, czyli w takich przypadkach, kiedy przesunięte są fazy sen – czuwanie.

GABA (kwas gamma–aminomasłowy) – jeden z głównych neuroprzekaźników, wzmaga uczucie odprężenia oraz wpływa na zmniejszenie objawów lękowych. Jest pomocny przy trudnościach z zasypianiem i przebiegiem odpoczynku nocnego. Pozwala lepiej zregenerować organizm, stabilizuje ciśnienie krwi i zmniejsza ryzyko występowania skurczy mięśniowych podczas wysiłku fizycznego.

Kompleks witamin z grupy B – grupa witamin niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania centralnego układu nerwowego. Łagodzą napięcie nerwowe, poprawiają nastrój i sprawność intelektualną.

Produkty oparte o naturalne składniki są pomocne w problemach behawioralnych i sytuacjach stresowych, ale nie działają w sposób natychmiastowy (tak jak niektóre farmaceutyki), a efekty i szybkość działania mogą się różnić w zależności od osobnika. Z tego powodu, żeby uzyskać zadowalający efekt działania polecane jest ich stosowanie przez dłuższy czas (2-3 miesiące).

Produkty zawierające te substancje występują na rynku w różnej formie podania, m.in.: KalmVet  w formie kapsułek twist off, Aptus Relax w formie smakowitych kęsów, KalmAid w płynie, Vetfood For Calm w formie kapsułek z proszkiem i wiele innych.

Dobór odpowiedniego leku psychotropowego przez lekarza weterynarii powinien odbywać się w oparciu o ocenę i rozpoznanie zaburzenia w konsultacji z behawiorystą.

Leki anksjolityczne są stosowane przede wszystkim w leczeniu zaburzeń emocjonalnych. Ośrodkowe działanie anksjolityków sprowadza się do wpływów przeciwlękowych, tłumienia nadmiernego napięcia i agresywności, a także uspokojenia oraz czasem snu. Poszczególne leki anksjolityczne mają zbliżone właściwości farmakologiczne, ale różnią się siłą działania.

W lecznictwie największą rolę odgrywają pochodne benzodiazepiny. Mogą być podawane doraźnie. Nasilają działanie GABA, jako hamującego neuroprzekaźnika, co decyduje o zniesieniu lęku. Podaje się je na 30-60 minut przed podróżą i dostosowuje dawkę do efektu przy kolejnych podróżach, w zależności od reakcji. Czas do wystąpienia działania, dawka i czas trwania efektu są kwestią indywidualną. Wywołują one efekt amnezyjny, co może dawać korzystny efekt u psów, które przeżyły traumę w czasie podróży. Jednak należy pamiętać, że ten sam efekt może zaburzać proces uczenia w czasie sesji celowej modyfikacji behawioralnej. Do działań ubocznych zalicza się również: ospałość, nadmierne łaknienie, zwiotczenie mięśni. Efekt nadmiernego apetytu można wykorzystać w terapii behawioralnej u zwierząt ze stresogennym brakiem łaknienia, gdy elementem programu behawioralnej zmiany zachowania jest podawanie przekąsek.

Należy pamiętać, że zastosowanie poniższych leków jest niezgodne z ich rejestracją lub jest pozarejestracyjne. Są to leki dla ludzi, które z braku odpowiedników weterynaryjnych mogą być stosowane u zwierząt. Lekarz weterynarii powinien poinformować o tym fakcie właściciela zwierzęcia przed rozpoczęciem farmakoterapii.

• Diazepam (Relanium, Valium – niedostępny w Polsce, Reladorm – prep. złożony) – 0,5-2,20 mg/kg m.c. stosownie do potrzeb (co 6 godzin),
• Klonazepam(Clonazepanum, Rivotril) – 0,1-1,0 mg/kg m.c p.o. co 8-12 godzin,
• Alprazolam (Xanax, Alprazolam, Alzam) – 0,01-0,1 mg/kg m.c./dzień co 8-12 godzin,
• Klorazepan (Cloranex) – 0,55-2,2 mg/kg m.c. p.o. co 8-24 godziny.
• Leki alfa-adrenergiczne – azapirony. Jedynym przedstawicielem tej grupy jest buspiron, który ma lekkie działanie przeciwlękowe. Buspiron działa na pre- i postsynaptyczne receptory serotoninowe jako agonista lub częściowy agonista, ma również działanie dopaminergiczne. Wskazania obejmują lęk o niskim natężeniu. Buspiron (Buspar, Spamilan) – 0,5-1,0 mg/kg m.c. co 12 godz.

Do leków anksjolitycznych o działaniu alfa 2-agonistów, które swe zastosowanie mogą znaleźć przed podróżą u lękliwych psów, zaliczamy deksmedetomidynę. Hamuje ona uwalnianie transmiterów z zakończeń presynaptycznych z neuronów. Związanie z receptorami postsynaptycznymi i ich pobudzanie powoduje hamowanie uwalniania przekaźnictwa neuronalnego w następstwie hamowania uwalniania przekaźników. Efektem takiego działania jest obniżenie przekaźnictwa układu sympatycznego, uspokojenie psychiczne oraz zmniejszona podatność na bodźce lękowe u zwierząt. Deksmedetomidyna jest substancją czynną w preparacie Sileo.

Sileo 0,1 mg/ml żel do stosowania w jamie ustnej 125 mikrogramów/m². Strzykawką doustną zawierającą Sileo można odmierzać produkt w ilości po 0,25 ml. Produkt należy podawać na błonę śluzową jamy ustnej psa pomiędzy policzkiem a dziąsłem. Pierwszą dawkę należy podać przed podróżą. Jeżeli pies podczas podróży ponownie zaczyna wykazywać objawy niepokoju lęku, żel można podać ponownie po upływie 2 godzin od poprzedniej dawki. Można go podawać maksymalnie 5 razy w czasie trwania podróży.