Jaki jest optymalny wiek do rozpoczęcia badań przesiewowych w kierunku raka u psów?

Rak jest główną przyczyną śmierci dorosłych psów, a śmiertelność z nim związana stanowi około 50% zgonów u niektórych ras. Długi czas trwania przedklinicznej fazy rozwoju raka stwarza wiele możliwości wcześniejszego wykrywania poprzez regularne badania przesiewowe. Jednak podejście „jeden wiek dla wszystkich” do rozpoczęcia badań przesiewowych, jest mało prawdopodobne, biorąc pod uwagę wpływ różnych czynników na rozwój nowotworu. Wraz z wprowadzeniem nieinwazyjnej płynnej biopsji do metod wykrywania raka, ważne jest, aby wiedzieć, kiedy rozpocząć badania przesiewowe psów pod tym kątem.

Nowe badanie przeprowadzone przez Rafalko i wsp. opublikowane w PLoS ONE zdefiniowało wiek, w którym u psów różnych ras i o różnej masie ciała diagnozuje się raka, aby określić optymalny wiek, w którym należy rozpocząć badania przesiewowe w tym kierunku u poszczególnych osobników.

W badaniu wykorzystano dane z grupy 3452 psów z rozpoznanym rakiem w 3 różnych stadiach, reprezentujących > 120 ras i szeroką gamę typów nowotworów. Dla każdego psa określono wiek w momencie diagnozy i przeanalizowano go w podgrupach według rasy, wagi, płci i rodzaju nowotworu.

Badanie wykazało, że wiek w momencie rozpoznania raka dla całej kohorty psów wahał się od < 1 do 20 lat, z medianą wynoszącą 8,8 roku.

Psy rasowe były diagnozowane w znacznie młodszym wieku niż psy ras mieszanych. Rasy z najmłodszą medianą wieku w momencie diagnozy to mastify (5 lat), bernardyny, dogi wielkie i buldogi (6 lat), a następnie wilczarze irlandzkie (6,1 roku), boksery (6,2 roku) oraz wyżły węgierskie krótkowłose i berneńskie psy pasterskie (7,0 lat). Bichon Frise był rasą o najstarszej medianie wieku w momencie diagnozy (11,5 roku). Różnice te sugerują, że genetyka może odgrywać większą rolę w wystąpieniu raka u niektórych ras, co skutkuje diagnozą w młodszym wieku. Ograniczeniem badania jest jednak to, że mediana wieku w momencie diagnozy raka została obliczona tylko dla ras czystych reprezentowanych przez 10 lub więcej psów i nie jest jasne, czy jest to wystarczająca liczba do obliczenia prawidłowej mediany wieku w momencie diagnozy dla każdej z tych ras.

Waga okazała się być odwrotnie powiązana z wiekiem w momencie diagnozy nowotworu, więc wraz ze wzrostem wagi mediana wieku w momencie diagnozy malała (wiele ras, u których zdiagnozowano raka w młodszym wieku, to psy ras dużych i olbrzymich). Samce były diagnozowane pod kątem nowotworów znacznie młodziej (średnio 8,3 roku) niż samice (8,7 roku), a psy, które zostały wykastrowane, były diagnozowane w znacznie starszym wieku niż psy niekastrowane. Niektóre typy nowotworów zdiagnozowano w młodszym wieku (chłoniak lub białaczka limfatyczna, guz komórek tucznych i mięsak histiocytarny; mediana: < 8 lat), podczas gdy czerniak złośliwy i nowotwory gruczołu sutkowego, płuc oraz pęcherza moczowego lub cewki moczowej były na ogół diagnozowane w późniejszym wieku (mediana: ≥ 11 lat).

Dane z tego i poprzednich badań sugerują, że wszystkie psy, niezależnie od rasy, mogłyby czerpać korzyści z regularnych badań przesiewowych w kierunku raka. Wyniki te przemawiają za rozpoczęciem corocznych badań przesiewowych w tym kierunku na 2 lata przed medianą wieku diagnozy raka dla psów podobnej rasy lub wagi; przekłada się to na rozpoczęcie badań przesiewowych dla wszystkich psów w wieku 7 lat, a już w wieku 4 lat dla ras z wcześniejszą medianą wieku diagnozy. Program badań przesiewowych mógłby zostać włączony do corocznej lub półrocznej rutynowej wizyty psa i wykorzystywać seryjne testy w celu zwiększenia prawdopodobieństwa wczesnego wykrycia i leczenia.

Źródło: What is the optimal age to initiate cancer screening in dogs?

Czytaj także: Kontrola nowotworów u psów dzięki badaniu krwi