Zalecenia dietetyczne w chorobach zapalnych trzustki u psów

Przeciwutleniacze i inne substancje odżywcze

Warto też zaznaczyć, że u ludzi z przewlekłym zapaleniem trzustki zaleca się dodatek przeciwutleniaczy. Zazwyczaj w celu redukcji stresu oksydacyjnego stosuje się: selen, witaminę C i E, beta-karoteny oraz metioninę. Niestety jak dotąd kontrolowane badania oceny wymienionych powyżej substancji odżywczych u psów z zapaleniem trzustki nie były wykonane. W niektórych przypadkach przewlekłych zapaleń trzustki ze współistniejącymi enteropatiami wymagane jest wyrównanie stężenia witaminy B₁₂. W ostatnich latach okazało się, że doustna podaż jest wystarczająca, aby wyrównać jej niedobór. Niemniej jednak trzeba wyraźnie zaznaczyć, że czas jej stosowania wynosi min. 12 tygodni.

Białko

W chorobach zapalnych trzustki u psów zaleca się stosowanie diety z łatwostrawnym, niskotłuszczowym źródłem białka. Najczęściej rekomenduje się podawanie piersi z indyka lub kurczaka, filetu z dorsza, mintaja czy polędwicy wieprzowej, w których zawartość tłuszczu waha się od 0,7 do 4, maks. 6% (tab. 2). Szacowana strawność źródeł białek powinna wynosić min. 85%. Ze względu na swoją wysoką strawność i optymalny profil aminokwasowy mięso drobiowe jest najlepszym wyborem w przypadku przygotowania diet monoproteinowych. Jedynym, choć zasadniczym przeciwwskazaniem, jest alergia pokarmowa. Wysoka zawartość białka w pokarmie zwierząt z zaburzeniami trawienia lub podawanie niestrawnego białka niskiej jakości powoduje, że niestrawione białko, przechodząc do okrężnicy, może indukować stan zapalny i zaburzać homeostazę mikrobioty, czego konsekwencją jest biegunka. Dodatkowo obecne w dwunastnicy wolne aminokwasy, takie jak: fenyloalanina, tryptofan czy walina, silnie stymulują wydzielniczość trzustki, czego zasadniczo powinno się unikać. W związku z powyższym dopasowanie optymalnej zawartości białka powinno być wypadkową pomiędzy ilością niezbędną w celu odpowiedniego odżywienia organizmu i utrzymania masy mięśniowej a taką, która ograniczy występowanie ewentualnych niepożądanych reakcji. Ilość podawana w starszych publikacjach odnosi się do wartości rekomendowanej w zakresie od 15 do 30% białka w suchej masy pokarmu (6).

Zalecany schemat stosowania diet o zredukowanej zawartości tłuszczu

W przypadku ostrego zapalenia trzustki, przy możliwości stosowania żywienia per os, zaleca się wprowadzenie diety ultraniskotłuszczowej lub niskotłuszczowej, podawanej w małych ilościach, często. Jeżeli objawy kliniczne ustępują, można stopniowo zmniejszać liczbę podawanych posiłków przy jednoczesnych zwiększaniu ich objętości. Dobowa dawka podawanego pokarmu nie powinna być mniejsza niż ta pokrywająca potrzeby metabolizmu spoczynkowego organizmu psa, czyli DER = RER. Jeżeli przyczyną ostrego zapalenia trzustki był błąd dietetyczny właścicieli, bardzo prawdopodobne jest to, że będzie można powrócić do diety poprzednio stosowanej, przy wykluczeniu przekąsek wysokotłuszczowych, pokarmów smażonych itd. (tab. 2). Jeżeli jednak u psa występuje nawracające zapalenie trzustki, to zaleca się długoterminowe stosowanie diety z obniżoną zawartością tłuszczu, należy wybierać indywidualnie taką karmę komercyjną wysokostrawną i niskotłuszczową, która jest przez zwierzę dobrze tolerowana. Natomiast jeżeli pies przed zachorowaniem otrzymywał dietę domową, to zaleca się, aby stopniowo zwiększać w niej udział tłuszczu, dodając np. oleje roślinne, zmieniając źródła białka na te o wyższej zawartości tłuszczu itd. Natomiast u pacjentów z chorobą przewlekłą lub powikłaną występowaniem enteropatii zaleca się długotrwałe, nawet do końca życia, stosowanie diety niskotłuszczowej lub ultraniskotłuszczowej (15).

Podsumowanie

Terapię farmakologiczną chorób zapalnych trzustki wspiera się, stosując diety o zredukowanej zawartości tłuszczu. Ich dobór jest zawsze indywidualny i w dużym stopniu zależny od aktualnego stanu zwierzęcia i tempa zdrowienia. Zawsze, jeżeli jest to możliwe, należy starać się powrócić do zawartości tłuszczu zbliżonej do tej zalecanej dla zdrowego dorosłego zwierzęcia. Niemniej jednak u psów z nawracającymi lub przewlekłymi stanami zapalnymi jedynym rozwiązaniem jest wyłącznie dieta niskotłuszczowa (lub ultraniskotłuszczowa).