Zalecenia dietetyczne w chorobach zapalnych trzustki u psów

Węglowodany i włókno

Ponieważ zasadniczym zaleceniem w dietoterapii chorób zapalnych trzustki jest ograniczenie tłuszczu, to aby poprawić smakowitość i wyrównać deficyt kalorii, należy skorzystać z łatwostrawnych niskotłuszczowych źródeł białka i węglowodanów (tab. 2 i 3).

Spłycenie funkcji węglowodanów wyłącznie do roli tzw. „wypełniaczy” jest w przypadku diet zalecanych w chorobach trzustki wyjątkowo nieracjonalne. Bowiem te składniki odżywcze dają ilość energii równą tej uzyskiwanej z białek, a dodatkowo mogą stanowić źródło niezbędnego dla mikrobioty włókna prebiotycznego.

Kwestią zasadniczo istotną jest ich właściwy dobór oraz sposób przygotowania. Warto więc sięgnąć w dietach domowych po łatwostrawny ryż, drobne kasze czy ziemniaki, pamiętając, że zawsze wskazane jest, aby były one podawane ciepłe. Jest to związane z występowaniem w ugotowanych, a następnie schłodzonych pokarmach skrobiowych (gotowane ziemniaki, bataty, ryż, nasiona roślin strączkowych itd.), tzw. skrobi opornej na trawienie (RS. ang. resistant starch). W naturze skrobia oporna występuje w niedojrzałych bananach, startych surowych ziemniakach i nienaruszonych mechanicznie ściankach ziaren, pestek, orzechów. Niemniej jednak podawanie produktów ze skrobią oporną u psów z zaburzeniami trawiennymi może dawać objawy nietolerancji (biegunka). Dlatego zawsze, jeżeli sugeruje się określone źródło węglowodanów, należy zwrócić uwagę, aby było podawane po obróbce termicznej i zawsze w odpowiedniej temperaturze.

Wspomniane także włókno prebiotyczne (FOS, MOS, GOS) może początkowo być podawane w postaci konkretnych preparatów weterynaryjnych. Niemniej jednak ponieważ proces zdrowienia przewodu pokarmowego trwa stosunkowo długo, warto powoli zastępować je naturalnymi ich źródłami (cykoria, karczoch itd.). Jest to o tyle istotne, że celem każdego postępowania dietetycznego jest powrót do w miarę prawidłowego żywienia na tyle, na ile jest to możliwe. Zasadniczo w chorobach zapalnych trzustki rekomenduje się niską lub bardzo niską (przynajmniej w początkowym etapie terapii) zawartość włókna, zbliżoną do tej zalecanej przy zewnątrzwydzielniczej niewydolności narządu (6). Można więc uznać, że stanowi to równowartość od 0,5 do 2% włókna w dietach domowych. U pacjentów, u których dodatkowo występuje choroba zapalna jelit (np. enteropatie reagujące na dietę, enteropatie reagujące na włókno itd.), optymalną ilość włókna i jego tolerowane źródła należy wypracować na zasadzie prób żywieniowych.