Enteropatie w aspekcie zaburzeń mikrobiomu u psów i kotów

Mikrobiom zdrowych zwierząt tworzą bakterie z gromady: Firmicutes, Bacteroidetes, Proteobacteria, Fusobacteria i Actinobacteria. W wyniku ich aktywności powstają m.in. krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA, ang. short-chain fatty acids), które w postaci octanów, mleczanów i maślanów są wykorzystywane przez komórki organizmu. Kwas octowy i mlekowy wraz z krwią docierają do hepatocytów, natomiast kwas masłowy jest od razu wykorzystywany w enterocytach do celów energetycznych. Maślan wpływa również korzystnie na ekspresję białek ścisłych złączy (ang. tight junctions), co wzmacnia i uszczelnia barierę nabłonkową jelit.

Niemniej jednak jej ochrona wymaga również odbudowy śluzu na powierzchni nabłonka przewodu pokarmowego. Maślan poprzez wpływ na ekspresję MUC2 stymuluje produkcję śluzu przez komórki kubkowe jelit. Powoduje też obniżenie pH, co tworzy odpowiednie środowisko dla wzrostu bakterii korzystnych dla organizmu. Związek ten oddziałuje również na regulację przepływu krwi w obrębie śluzówki oraz poprawia motorykę przewodu pokarmowego (7).

W medycynie człowieka mówi się o teorii tzw. konsorcjum bakteryjnego i występowania zjawiska cross-feeding (2). Polega ono na wzajemnej korzystnej relacji żywieniowej, jaka występuje w mikroekosystemie jelit, jeżeli jest on prawidłowy i odpowiednio zrównoważony (eubioza). Można to wyjaśnić na przykładzie produkcji kwasu masłowego, która odbywa się zazwyczaj z udziałem drobnoustrojów z gromady: Firmicutes i Bacteroidetes, głównie Faecalibacterium prausnitzii oraz bakterii z rodzaju Clostridium (np. C. leptum), Butyrivibrio i Eubacterium. Wzrost wyżej wymienionych populacji wymaga odpowiedniej ilości niestrawnych węglowodanów, np. skrobi opornej (RS, ang. resistant starch), czy łatwo fermentujących oligocukrów, np. fruktooligosacharydów, galaktooligosacharydów, pektyn lub innych źródeł włókna nietrawionego przez makroorganizm. W przypadku gdy nie ma możliwości produkcji maślanów tą drogą, wykorzystywana jest inna, tzn....