Zafałszowanie badań krwi – czyli czy opłaca się zyskać wynik za wszelką cenę?

Wyniki i omówienie

Stabilność mierzonych parametrów w czasie

Stabilność mierzonego parametru określana jest jako brak znaczącej zmiany w określonych granicach czasowych. Należy mieć na uwadze, że dla każdego parametru istnieją granice stabilności. Wiele parametrów krwi jest na tyle stabilnych, że uzyskany wynik nie ulega istotnym zmianom nawet do 24 godzin od jej pobrania i pozostawienia bez odwirowania. Istnieją jednak oznaczenia, które są niezwykle wrażliwe na długość czasu pomiędzy pobraniem krwi a analizą, a wyniki, które otrzymamy, mogą znacznie się różnić od stanu faktycznego. Do takich parametrów należy m.in. stężenie amoniaku. Jeśli próbka nie jest przechowywana w lodzie, oznaczenie stężenia amoniaku powinno być wykonane do 15 minut od pobrania krwi. Po tym czasie następuje wzrost wartości amoniaku wynikający m.in. z uwalniania z erytrocytów oraz procesów dezaminacji enzymów. W tab. 1 przedstawiono wyniki badania krwi 13 psów oraz kotów, pacjentów Ambulatorium Katedry Chorób Wewnętrznych z Kliniką Koni, Psów i Kotów. Krew pobrano do probówek z heparyną litową i ostrożnie wymieszano poprzez delikatne odwracanie góra – dół. Wykonano dwa oznaczenia stężenia amoniaku: pierwsza analiza (T0) była wykonana w czasie do 15 min od pobrania, a druga (T1) – po godzinie od wykonania pierwszego oznaczenia. Przez ten czas probówka z krwią była przechowywana w temperaturze pokojowej.

Tab. 1. Wpływ czasu na wynik stężenia amoniaku w krwi

Uzyskane wyniki pokazują, jak istotny wpływ na wynik oznaczenia amoniaku ma czas. Pozostawienie próbki w temperaturze pokojowej przez godzinę i po tym czasie odwirowanie jej i przeprowadzenie analizy skutkuje wynikami drastycznie zafałszowanymi w górę. Jedynie w osoczu jednego pacjenta wzrost ten był niski (+3,6%). U pozostałych pacjentów uzyskane wyniki były wyższe o 34,8% do 450% w stosunku do wyniku wyjściowego.

Podobne analizy zostały wykonane dla glukozy i potasu, a wykresy 1 i 2 przedstawiają wpływ czasu na ich stę...