Zaburzenia przewodzenia nadkomorowego u psa z chorobą nowotworową

Blok przedsionkowo-komorowy (ang. atrioventricular block, AV) jest zaburzeniem przewodzenia impulsów elektrycznych z węzła zatokowo-przedsionkowego do mięśnia komór serca. Zaburzenie to, w zależności od swojego nasilenia, może przebiegać bezobjawowo (i być wykrywane przypadkowo) lub manifestować się klinicznie. Najczęściej obserwowane objawy to: zawroty głowy, szybkie męczenie się i omdlenia. W skrajnych przypadkach, gdy bloki nadkomorowe powodują długie pauzy w pracy serca, mogą spowodować stan zagrożenia życia.

Najczęstszą przyczyną bloków AV jest uszkodzenie układu bodźco-przewodzącego. Są to bloki, których podłożem jest choroba serca, tzw. przyczyny sercowe. W przeciwieństwie do nich bloki AV o podłożu pozasercowym spotykane są rzadziej i rzadziej opisywane.

Tematem niniejszego artykułu jest omówienie przypadku psa z niewydolnością krążeniowo-oddechową, która była wywołana blokiem AV wtórnym do choroby wielonarządowej.

Opis przypadku

Do konsultacji kardiologicznej skierowano psa rasy cocker spaniel amerykański w wieku 13,5 roku. Pies 3 miesiące wcześniej przeszedł zabieg splenektomii z powodu guza śledziony. Bezpośrednio po zabiegu stan psa był zadowalający, ale stopniowo się pogarszał.

W badaniu klinicznym stwierdzono osłabienie, duszność mieszaną i powiększenie brzucha. Ocena palpacyjna jamy brzusznej była utrudniona z powodu nadwagi oraz apatii zwierzęcia słabo odpowiadającego na bodźce. Błony śluzowe były barwy bladożółtej, o prawidłowym czasie wypełniania kapilar (ryc. 1).

Osłuchiwanie serca ujawniło szmer skurczowy 3/6 nad punctum maximum zastawki dwudzielnej i wolną nierytmiczną pracę serca. Na polem osłuchowym płuc stwierdzono wzmożone szmery oddechowe. Wykonano badanie krwi, RTG, EKG i USG (serca i jamy brzusznej).

W badaniu krwi potwierdzono obecność anemii (tab. 1), obniżone stężenie tyroksyny oraz podwyższone stężenie mocznika, wzrost liczby leukocytów (neutrofilia), wzrost aktywności aminotransferaz, fosfatazy alkalicznej ...