Zaburzenia apetytu – anoreksja i hiporeksja u kota

Anoreksja u zwierząt jest definiowana jako całkowita utrata apetytu, która, podobnie jak hiporeksja, czyli jego zmniejszenie, wynika zazwyczaj z toczącego się procesu chorobowego. Może również być skutkiem silnego bólu czy stresu, jakiemu zwierzę zostało poddane. Obniżenie łaknienia obserwuje się również przy upośledzeniu lub osłabieniu zmysłu węchu u zwierząt starszych lub przy całkowitej anosmii, po np. urazach trzewioczaszki. Anoreksja może wynikać też z zaburzeń odbioru wrażeń smakowych; zaburzenia te mogą być związane z chorobą (np. cukrzyca), niedoborem pierwiastków, głównie cynku, czy z przyjmowaniem niektórych leków (antybiotyki, środki przeciwzapalne, immunosupresyjne leki cytostatyczne itp.) (4, 7). Anoreksja u kotów jest bardzo charakterystyczna dla terminalnych stanów chorób przewlekłych, takich jak: niewydolność nerek, kwasica ketonowa w przebiegu cukrzycy, chorób nowotworowych, zapalnych lub gorączkowych. Anoreksja może się również rozwinąć z silnej awersji pokarmowej, w przypadku karmienia na siłę bez wyeliminowania odczucia nudności lub bolesności, towarzyszącej pobieraniu pokarmu. Rozpoznane przyczyny braku łaknienia zebrano w tab. 1.

Tab. 1. Przyczyny braku łaknienia

Utrata apetytu jest szczególnie niebezpieczna w przypadku zwierząt bezwzględnie mięsożernych – kotów, których metabolizm jest całkowicie zależny od częstych, ale małych objętościowo posiłków. Koty, mając dużo wyższe niż psy wymagania w stosunku do białka pochodzenia zwierzęcego, są bardziej narażone na niedożywienie białkowe. Nie mają one bowiem możliwości obniżenia syntezy aminotransferaz czy aktywności enzymów cyklu mocznikowego w odpowiedzi na zmniejszenie ilości białka pokarmowego. Przy braku niezbędnych aminokwasów (tauryna, arginina itp.) i wykorzystaniu białka endogennego na potrzeby energetyczne dochodzi do powstania ujemnego bilansu energetycznego. Towarzyszy mu zwiększona synteza cytokin, tj.: TNF-alfa, interferon, interleukina-1, które, docierając do podwzgórza, ...