Terapia manualna psów. Cz.1 − powięź, mięśniowo-powięziowe punkty spustowe, taśmy mięśniowe, czyli układ ruchu z punktu widzenia rehabilitanta zwierząt

Taśmy anatomiczne (ang. anatomy trains)

Organizm, m.in. dzięki powięzi, stanowi jedną całość. W tej całości można wyodrębnić kilka podłużnych połączeń mięśniowo-powięziowych, tzw. taśm anatomicznych (inne nazwy to: łańcuchy mięśniowo-powięziowe lub linie kinetyczne). Thomas Myers w swojej książce Anatomy Trains wyodrębnia 12 takich taśm u człowieka (autorzy polecają stronę www.AnatomyTrains.com). W obrębie taśmy mięśnie są oddzielone od siebie, ale pokrywająca je powięź jest zawsze ciągła i łączy się z następną strukturą (np. ścięgnem) wyżej lub niżej. Poszczególne taśmy mięśniowo-powięziowe łączą się i rozbiegają w charakterystycznych punktach kostnych (7). Jeśli chodzi o świat zwierząt, badania nad taśmami u koni i psów prowadzi Vibeke S. Elbrønd (11). Aktualnie przyjmuje się, że u psów występuje pięć taśm anatomicznych (12).

System taśm anatomicznych pozwala wytłumaczyć, dlaczego napięcie związane z urazem w jednym regionie taśmy może wpływać na inny jej obszar, nawet w odległej lokalizacji ciała. Umożliwia to prowadzenie terapii w nawracających lub przewlekłych przypadkach bólu rzutowanego pojawiającego się w konsekwencji zwyrodnień stawów, blizn, nieprawidłowego wzorca ruchu (np. z powodu anatomicznych wad wrodzonych, bądź utraty kończyny) lub niewłaściwie prowadzonego treningu (konie, psy sportowe). Brak znajomości systemu powiązań mięśniowo-powięziowych może prowadzić do niepowodzenia leczenia, np. terapia jest stosowana w nieprawidłowej lokalizacji (tylko w miejscu występowania bólu) lub na zbyt małym obszarze.

Punkty spustowe (ang. trigger points)

Wcześniej opisane zagadnienia pozwalają wyjaśnić zjawisko występowania tzw. punktów spustowych. Są to nadwrażliwe, bolesne przy ucisku miejsca powodujące napięcie i skrócenie mięśnia a nawet zmniejszony zakres ruchu kończyny, co często widzimy u psów sportowych (13). W miejscu występowania punktu spustowego dochodzi m.in. do przewlekłego skrócenia sarkomerów włókien mięśniowych, niedotlenia tkank...