Zagrożenia pasożytnicze u kotek przeznaczonych do rozrodu – możliwości diagnostyki i terapii. Cz. I

Cystoisospora (dawn. Isospora spp.)

Rodzaj Cystoisospora dzieli się na gatunki swoiste dla żywiciela – koty zarażają się Cystoisospora felis oraz C. rivolta i są żywicielami ostatecznymi tych pierwotniaków (10, 37). Koty mogą również połknąć inne kokcydia, takie jak np. Eimeria spp., ale nie mogą się nimi zarazić (7). Do zarażenia cystoizosporą zwykle dochodzi drogą fekalno-oralną, przez połknięcie pochodzących z zanieczyszczonego środowiska wysporulowanych oocyst lub zjedzenie tkanek od innego zarażonego kręgowego żywiciela paratenicznego (szczury, myszy, ptaki, zwierzęta domowe i rzeźne), którego tkanki zawierały formy uśpione pasożyta (dormozoity) (10, 37).

Możliwa jest również inwazja po spożyciu bezkręgowych żywicieli paratenicznych, np.: much, karaluchów lub żuków gnojowych, które wcześniej połknęły wysporulowane oocysty (40). Żywiciele parateniczni mogą również zanieczyszczać oocystami przeznaczone dla kotów miseczki z wodą i pokarmem, co dodatkowo sprzyja ekspansji pasożyta w hodowlach. Okres prepatentny wynosi 7-11 (-53) dni po zarażeniu oocystami, a dormozoitami 4-7 dni (37, 40). Okres patentny (wydalanie oocyst) wynosi dla C. felis 10-11 dni, a dla C. rivolta – 14 i więcej (40). Choroba na ogół przebiega w postaci bezobjawowych reinwazji, gdyż po jednorazowym zarażeniu w organizmie kota narasta odporność, ale jest ona niestabilna. Cysty są bardzo oporne na środki dezynfekcyjne (37, 39). Niewiele wiadomo o zjadliwości różnych szczepów tych pasożytów (10).

Infekcje enzootyczne często występują w hodowlach o dużym zagęszczeniu zwierząt (10). Przede wszystkim narażone są noworodki i młode koty w pierwszym miesiącu życia (7, 10), szczególnie zwierzęta osłabione, narażone na stres, z objawami immunosupresji, np. gdy koty są transportowane lub odstawiane od piersi albo zmieniają właściciela (10, 40). Najczęstszym objawem klinicznym jest biegunka, która pojawia się tuż przed rozpoczęciem wydalania oocyst i dość szybko ustępuje. Może ona mieć łagod...