Rozród psów w gabinecie internistycznym

Do weterynaryjnych gabinetów internistycznych często zgłaszają się opiekunowie z pacjentami wymagającymi porady związanej z układem rozrodczym. Większość lekarzy odsyła takich klientów do specjalistycznych jednostek weterynaryjnych. Nie zawsze jednak istnieje taka możliwość lub klient nie wyraża chęci udania się do innej jednostki, co niejako zmusza lekarza do konsultacji również „rozrodowych” przypadków. W związku z tym celem artykułu jest przedstawienie ścieżek postępowania w najczęstszych w codziennej praktyce przypadkach związanych z układem rozrodczym psów.

Określenie fazy cyklu rujowego

Niejednokrotnie opiekunowie pacjentów nie są w stanie określić terminu poprzedniej cieczki. Ustalenie fazy cyklu, w której znajduje się suka, jest istotne m.in. w przypadku: planowanego krycia, chęci wprowadzenia samca do domu, wyjazdu suki do hotelu dla zwierząt, udziału w zawodach czy zaplanowania zabiegu owariohisterektomii.

W takich przypadkach pierwszą i najprostszą w ocenie metodą będzie wykonanie preparatu cytologicznego z wymazu z pochwy właściwej. Nabłonek tej części układu rozrodczego samicy podlega cyklicznym, hormonozależnym zmianom, w których można wyróżnić obrazy charakterystyczne dla poszczególnych faz cyklu. Podczas oceny preparatów należy wziąć pod uwagę wygląd i liczbę komórek nabłonkowych oraz innych, takich jak erytrocyty czy neutrofile, a także tło preparatu (9). Faza ciszy hormonalnej (łac. anoestrus), w której stężenie estrogenów jest najniższe, charakteryzuje się ubogokomórkowym obrazem, w którym dominują pojedyncze skupiska komórek parabazalnych. Wraz ze wzrostem stężenia estrogenów dochodzi do rozbudowy nabłonka pochwy właściwej. Faza przedrujowa (łac. proestrus) charakteryzuje się obecnością komórek pośrednich, komórek powierzchownych oraz erytrocytów. W tej fazie można zaobserwować również pojedyncze złuszczone bezjądrzaste komórki powierzchowne, których liczba rośnie wraz ze zbliżaniem się do fazy rui właściwej (łac. oestrus). Obraz c...