Hiperestrogenizacja u psów i suk

Estrogeny to steroidowe hormony płciowe, do których zalicza się między innymi estradiol, estron oraz estriol. Synteza tych związków odbywa się w komórkach ziarnistych pęcherzyków jajnikowych, w pewnym zakresie w ciałku żółtym, a także w jądrach (w komórkach podporowych), korze nadnerczy, wątrobie, mięśniach i mieszkach włosowych (2). Powstają one w wyniku aromatyzacji androgenów, podczas której zachodzą trzy hydroksylacje z udziałem O2 i NAPH. Jeśli substratem jest testosteron, powstaje estradiol, jeśli natomiast androstendion – tworzy się estron (3).

U suk podczas anoestrus stężenie estrogenów we krwi utrzymuje się zwykle poniżej 15 pg/ml i zaczyna wzrastać pod koniec tej fazy cyklu. Zwiększenie stężenia tych hormonów we krwi obwodowej jest proporcjonalne do wzrostu pęcherzyków jajnikowych. Wraz z rozwojem pęcherzyków jajnikowych, pod wpływem przysadkowego hormonu folikulotropowego (FSH) rośnie stężenie estrogenów we krwi, co w efekcie prowadzi do hamowania wydzielania FSH na zasadzie ujemnego sprzężenia zwrotnego. W fazie proestrus dochodzi do proliferacji nabłonka rzęskowego jajowodu i zwiększenia jego ruchliwości. Pod wpływem estrogenów nabłonek wyścielający drogi rodne rozrasta się oraz pojawia się obrzęk pochwy i sromu. W tym czasie jest także obserwowane pobudzenie aktywności wydzielniczej gruczołów endometrium, natomiast w pochwie zwiększa się wydzielanie śluzu. Wysokie stężenie estrogenów jest jednym z elementów uruchamiających przedowulacyjny wyrzut LH (1, 4, 5).

U młodych osobników estrogeny warunkują prawidłowy rozwój układu rozrodczego oraz powstawanie drugo- i trzeciorzędowych cech płciowych (1).

Wykazano również wpływ estrogenów na okrywę włosową. Niedobór hormonów lub długa stymulacja estrogenami mogą doprowadzić do symetrycznych wyłysień, ponieważ w mieszkach włosowych występują receptory estrogenowe, które odpowiedzialne są za regulację wzrostu włosa (5). Estrogeny oddziałują na komórkę dzięki receptorom estrogenowym typu α (Erα) ora...