Progesteron – co nam daje oznaczanie tego hormonu w rozrodzie i dlaczego nie jest to takie łatwe?

Przypadek 1

Suczka rasy whippet, z pozornie przenoszoną ciążą, właścicielka zgłosiła się do naszej przychodni (13 maja 2019 r.) w związku z brakiem akcji porodowej. Z informacji uzyskanych z wywiadu suczka dzień wcześniej miała temperaturę rektalną na poziomie 36,4°C. W dniu badania w lecznicy temperatura wynosiła 36,9°C. Suczka miała się bardzo dobrze, nie było żadnych widocznych oznak porodu.

Poziom progesteronu w czasie cieczki nie był badany. Krycie miało miejsce dwa miesiące wcześniej (11 i 12 marca 2019 r.), więc w dniu wizyty był to odpowiednio 63.-64. dzień ciąży liczony od krycia.

Wykonaliśmy badanie USG z pomiarami fetometrycznymi oraz oceną tętna płodowego. Stwierdzono obecność żywej, mnogiej ciąży, płody z widocznymi pętlami jelit, ale bez widocznej wyraźnie perystaltyki. Mleko w skąpej ilości obecne było tylko w ostatnich sutkach. Wymiary dwuciemieniowe BP wynosiły 25,26 mm i 24,29 mm (2). Tętno płodów w poszczególnych pomiarach wynosiło: 235, 224, 201, 242, 238/min.

Na podstawie wzorów biometrycznych dla ras średnich psów ustalono, że spodziewany termin porodu przypada dopiero za 6 dni od daty wizyty, czyli na 17-18 maja. Oznaczałoby to, że wiek ciąży oceniony został na 58.-59. dzień, a nie jak wynikało z krycia, dzień 63.-64.

Została podjęta decyzja o odroczeniu cesarskiego cięcia oraz innych działań mających na celu wywołanie porodu. Wykonane zostało oznaczenie progesteronu. Wynik, jaki uzyskaliśmy, to 8,54 ng/ml (27,20 nmol/l).

Następnego dnia gruczoł mlekowy był już bardziej obrzęknięty, mleko obecne w 4 sutkach. Autor artykułu wykonał kontrolne badanie tętna płodowego, wyniosło odpowiednio: 259-201-245-235 bpm.

Opiekunce zwierzęcia zaproponowano dwa sposoby rozwiązania ciąży:

1. oczekiwanie na poród naturalny (17 maja), z codziennie kontrolowanym tętnem płodowym,
2. wykonanie planowanego cesarskiego cięcia w 61. dniu ciąży wg badania ultrasonograficznego i wykonanego pomiaru dwuciemieniowego.

Właścicielka zdecydowała się na rozwiązanie porodu poprzez cesarskie cięcie, które wykonano 15 maja 2019 r., czyli na dwa dni po pierwszej wizycie, która zgodnie z oczekiwaniem właścicielki suczki miała zakończyć się już zabiegiem cięcia cesarskiego. W wyniku przeprowadzonego zabiegu uzyskano cztery zdrowe szczeniaki o wyrównanej masie ciała 300 g, 350 g, 400 g, 400 g. Zabieg przeprowadzono wg powszechnie przyjętych wytycznych, uzyskując wszystkie szczenięta z jednego ciecia w okolicy trzonu macicy. Po zabiegu obecny normalny wpływ z pochwy – co świadczy o fizjologicznym otwarciu się kanału rodnego.

W tym wypadku zabieg cesarskiego cięcia został wykonany w 65.-66. dniu od krycia. Ten przykład pokazuje, że nie każda prośba właściciela o natychmiastowe wykonanie cesarskiego cięcia w związku z przenoszeniem ciąży jest uzasadniona.