Powikłania kardiologiczne po ukąszeniu psów przez żmiję zygzakowatą

Jad żmii wchłania się z miejsca ukąszenia i rozprzestrzenia się drogą krwionośną i limfatyczną. Jego maksymalne stężenie w osoczu występuje po 0,5-4 godzinach od ukąszenia. Okres półtrwania jadu wynosi 6-16 godzin (2).

Najczęściej miejscem ukąszenia jest głowa, drugą w częstości lokalizacją są łapy. Najczęściej obserwowane objawy kliniczne to ból i obrzęk w miejscu ukąszenia (ryc. 1, 2).

U 73% ukąszonych psów obserwuje się: pogorszenie samopoczucia, niepokój, dezorientację lub osowiałość i senność (4). Są to objawy wynikające z całokształtu zaburzeń zachodzących w organizmie, a nie z uszkodzenia układu nerwowego. Jad żmii zygzakowatej nie posiada, w przeciwieństwie do jadów wielu węży tropikalnych i niektórych innych żmij, istotnego działania neurotoksycznego (2). Jeżeli w miejscu ukąszenia pojawi się zasinienie, to jest ono efektem hemolitycznego działania jadu. Często występują dolegliwości żołądkowo-jelitowe, takie jak: bóle brzucha, biegunka, nudności i wymioty.

U tych psów, u których jad uszkadza mięśnie, obserwuje się podniesienie poziomu kinazy kreatynowej. Jeżeli wstrzyknięta zostanie duża ilość jadu, np. z powodu wielokrotnych ukąszeń lub ukąszeń przez kilka żmij albo w przypadku, gdy masa ciała psa jest mała, obserwuje się wzrost aktywności aminotransferaz (AlAT i AspAT) oraz FA (4).

Najczęściej wymienianym powikłaniem kardiologicznym ukąszenia przez żmiję jest spadek ciśnienia krwi. Jest ono spowodowane cytotoksycznym działaniem jadu, który, uszkadzając błony komórkowe erytrocytów, powoduje hemolizę, uszkadzając błony komórkowe śródbłonka, powoduje zapalenie ścian naczyń, a dodatkowo uszkadzając inne komórki, pobudza produkcję cytokin (ryc. 3).

Jest to mechanizm odpowiedzialny za powstanie miejscowego bolesnego obrzęku. Może on zniknąć bez śladu lub rozwinąć się w miejscu ukąszenia w martwicę tkanek (ryc. 4).

W tym okresie obserwuje się również przyśpieszenie oddechów, ale wydaje się, że jest ono bardziej spowodowane bólem niż zabu...