Gruczolakorak trzustki psów i kotów

Streszczenie

Nowotwory trzustki psów i kotów występują rzadko. Najczęstszym nowotworem egzokrynowym trzustki jest gruczolakorak (łac. adenocarcinoma). Etiologia nowotworów części zewnątrzwydzielniczej trzustki, jak do tej pory, nie jest znana. Objawy kliniczne występujące przy gruczolakoraku trzustki psów i kotów są niespecyficzne. Rozpoznanie ww. nowotworów opiera się na USG i/lub tomografii komputerowej oraz ocenie cytologicznej materiału pobranego podczas BAC. Dotychczas nie opracowano jeszcze skutecznej metody leczenia gruczolakoraka trzustki u psów i kotów. W związku z tym obecnie leczeniem z wyboru jest chirurgiczne usunięcie nowotworowo zmienionej trzustki z odpowiednio szerokim marginesem zdrowej tkanki lub leczenie paliatywne, które ma poprawić komfort życia zwierzęcia.

Słowa kluczowe

trzustka, gruczolakorak, pies, kot

Abstract

Pancreatic tumors rarely occur in dogs and cats. The most common exocrine pancreatic tumor is adenocarcinoma. The etiology of exocrine tumors of the pancreas has not been yet established. Clinical symptoms are non-specific, and the diagnosis of the tumor is based on ultrasonography and/or CT and the cytological assessment of samples acquired during FNA biopsy. No effective treatment method has been developed so the treatment of choice is a surgical resection of the neoplastic pancreas tissue, with an appropriate margin of healthy tissue or palliative treatment aimed to improve the quality of life of the animal.

Keywords

pancreas, adenocarcinoma, dog, cat

Piśmiennictwo

1. Bennett P.F., Hahn K.A., Toal R.L, Legendre A.M.: Ultrasonographic and cytopathological diagnosis of exocrine pancreatic carcinoma in the dog and cat. „J Am Anim Hosp Assoc”, 2001, 37: 466-473.
2. Brooks D.G., Campbell K.L., Dennis J.S., Dunstan R.W.: Pancreatic paraneoplastic alopecia in three cats. „J Am Anim Hosp Assoc”, 1994, 30: 557-563.
3. Brown P.J., Mason K.V., Merrett D.J., Mirchandani S., Miller R.I.: Multifocal necrotising steatites associated with pancreatic carcinoma in three dogs. „J Small Anim Pract”, 35: 129-132, 1994.
4. Chan D.L.: Wspomaganie dietetyczne pacjentów w stanie ciężkim. „Waltham Focus”, 2006; Vol. 16; No 3: 9-16.
5. Dobelbower R.R., Konski A.A., Merrick H.W., Bronn D.G., Schifeling D., Kamen C.: Intraoperative electron beam radiation therapy (IOEBRT) for carcinoma of the exocrine pancreas. „Int J Radiat Oncol Biol Phys”, 1991, 20: 113-119.
6. Effron M., Griner L., Benischke K.: Nature and rate of neoplasia found in captive wild mammals, birds and reptiles at necropsy. „J Natl Cancer Inst”, 1997, 59: 185-198.
7. Florizoone K.: A case of feline paraneoplastic alopecia associated with a pancreatic adenocarcinoma. „Vlaams Diergeneeskundig Tijdschrift”, 77: 23-25, 2008.
8. Gear R.N., Bacon N.J., Langley-Hobbs S., Watson P.J., Woodger N., Herrtage M.E.: Panniculitis, polyarthritis and osteomyelitis associated with pancreatic neoplasia in two dogs. „J Small Anim Pract”, 2006, 47: 400-404.
9. Godfrey D.R.: A case of feline paraneoplastic alopecia with secondary Malassezia-associated dermatitis. „J Small Anim Pract”, 1998, 39: 394-396.
10. Hecht S., Henry G.: Sonographic evaluation of the normal and abnormal pancreas. „Clin Tech Small Anim Pract”, 2007, 22:115-121.
11. Hecht S., Penninck D.G., Keating J.H.: Imaging findings in pancreatic neoplasia and nodular hyperplasia in 19 cats. „Vet Radiol Ultrasound”, 2007, 48: 45-50.
12. Kamano T., Azuma N., Katami A., Tamura J., Sakakibara N., Matsumoto M., Mizumoto K., Kitazawa S., Konishi Y.: Preliminary observation on pancreatic duct adenocarcinoma induced by intraductal administration of N-ethyl-N′-nitro-N-nitrosoguanidine in dogs. „Jpn J Cancer Res”, 1988, 79: 1-4.
13. Kipperman B.S., Nelson R.W., Griffey S.M., Feldman E.C.: Diabetes mellitus and exocrine neoplasia in two cats with hyperadrenocortism. „J Am Anim Hosp Assoc”, 1992, 28: 415-418.
14. Kircher C.H, Nielsen S.W.: Tumours of the pancreas. „Bull World Health Organ”, 1992, 53: 195-202.
15. Kubicka-Wołkowska J., Czyżykowski R., Dębska-Szmich S., Lisik-Habib M., potemski P.: Rak trzustki – rola leczenia systemowego i skojarzonego. „Onkologia w Praktyce Klinicznej”, 2014, 10 (3): 152-159.
16. Mauldin E.A., Morris D.O., Goldschmidt M.H.: Retrospective study: the presence of Malassezia in feline skin biopsies. A clinicopathological study. „Vet Dermatol”, 2002, 13: 7-13.
17. Moore A.S., Kitchell B.E.: New chemotherapy agents in veterinary medicine. „Vet Clin North Am Small Anim Pract”, 2003, 33: 629-649.
18. Newman S.J., Mrkonjich L.: Cyclooxygenase-2 expression in feline pancreatic adenocarcinomas. „J Vet Diagn Invest”, 2006, 18: 590-593.
19. Parker V.L, Freeman L.M.: Jak wprowadzić odżywianie dojelitowe do swojej praktyki. „Weterynaria po Dyplomie”, 2014; vol. 15; nr 2: 8-16.
20. Pascal-Tenorio A., Olivry T., Gross T.L., Atlee B.A., Ihrke P.J.: Paraneoplastic alopecia associated with internal malignancies in the cat. „Vet Dermatol”, 1997, 8: 47-52.
21. Quigley K.A., Jackson M.L., Haines D.M.: Hyperlipasemia in 6 dogs with pancreatic or hepatic neoplasia: evidence for tumor lipase production. „Vet Clin Pathol”, 2001, 30: 114-120.
22. Rothwell T.L.W.: Retractile mesenteritis in a cats. „Vet Rec”, 1992, 130:492.
23. Saker K.E., Remillard R.L: Critical Care Nutrition and Enteral Assisted Feeding. [W:] Hand M.S. et al.: Small Animal Clinical Nutrition. 5^th ed, 2010; 440-476.
24. Seaman R.L.: Exocrine pancreatic neoplasia in the cat: a case series. „J Am Anim Hosp Assoc”, 2004, 40: 283-245.
25. Swann H.M., Sweet D.C., Michel K.: Compilation associated with use of jejunostomy tubes in dogs and cats: 40 cases (1989-1994). „J Am Vet Med Assoc”, 1997, 210: 1764-1767.
26. Szewczyk A, Hanczakowska E: Właściwości i zastosowanie średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych (MCFA) i ich monoacylgliceroli (MCM). „Wiadomości Zootechniczne”, 2010, 1: 21-26.
27. Tasker S., Griffon D.J., Nuttall T.J., Hill P.B.: Resolution of paraneoplastic alopecia following surgical removal of a pancreatic carcinoma in a cat. „J Small Anim Pract”, 1999, 40:16-19.
28. Turek M.M.: Cutaneous paraneoplastic syndromes in dgos and cats: a review of literature. „Vet Dermatol”, 2003, 14:279-296.

lek. wet. Estera Zawłocka-Hutny
Katedra Chorób Wewnętrznych z Kliniką Koni, Psów i Kotów
Wydział Medycyny Weterynaryjnej
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
50-366 Wrocław, pl. Grunwaldzki 47

Częścią artykułu „Gruczolakorak trzustki psów” i kotów jest
praktyczny algorytm postępowania przy gruczolakoraku u psów i kotów