Wybrane kardiologiczne stany nagłe u psów i kotów – co lekarz pierwszego kontaktu powinien wiedzieć?

Tamponada serca

Tamponada serca bez wątpienia jest stanem wymagającym szybkiego rozpoznania oraz natychmiastowej interwencji lekarskiej, ponieważ stanowi ona bezpośrednie zagrożenie życia i w każdej chwili może dojść do zatrzymania akcji krążeniowo-oddechowej. W przypadku tamponady serca objawy zazwyczaj zaczynają się nagle i obejmują: nagłe osłabienie, omdlenia, niepokój, duszność i powiększenie obrysu jamy brzusznej (wtórnie do wodobrzusza). W badaniu klinicznym zauważa się tachykardię, stłumione dźwięki serca, słabo wyczuwalne tętno, bladość lub zasinienie błon śluzowych, wydłużony czas wypełnienia kapilar. Zdarza się, że zwierzęta trafiają do lekarza weterynarii już w stanie wstrząsu kardiogennego. Podstawą rozpoznania jest badanie kliniczne oraz badanie ultrasonograficzne serca. Pomocny może być również wywiad, ponieważ jeżeli wiadomo, że u zwierzęcia wcześniej wykryto niewielką ilość płynu w worku osierdziowym, zdiagnozowano nowotwór serca lub inne nowotwory, powinno to skierować myślenie diagnostyczne w kierunku potencjalnej tamponady serca. W przebiegu tamponady w badaniu USG widać dużą ilość płynu w worku osierdziowym, który uniemożliwia pełny rozkurcz mięśnia sercowego (ryc. 2). W badaniu echokardiograficznym można zaobserwować zapadnięcie rozkurczowe prawego przedsionka, a czasami także prawej komory. Jedynym skutecznym i ratującym życie leczeniem jest wykonanie perikardiocentezy. Perikardiocentezę należy wykonywać w miarę możliwości w pozycji leżącej na boku, po prawej stronie klatki piersiowej, pomiędzy IV a VI przestrzenią międzyżebrową, w miejscu, w którym zgromadzona jest największa ilość płynu. Wcześniej miejsce to należy wygolić, umyć i zdezynfekować. Procedura powinna być wykonywana w maksymalnie sterylnych warunkach, w jałowych rękawiczkach. Jeśli konieczne jest uspokojenie pacjenta, można zsedować go za pomocą samego butorfanolu lub innego opioidu w niskiej dawce w połączeniu z benzodiazepinami. W trakcie całej procedury należy stosować...