Nadkrwistość u psów i kotów? Ależ to bardzo proste

Diagnostyka laboratoryjna

Potwierdzenie nadkrwistości względnej jest stosunkowo łatwe. Jak już wspomniano, wzrostowi wskaźnika hematokrytu towarzyszy tu wzrost stężenia białka całkowitego i stężenia jonów sodowych. Ponadto dane z wywiadu (biegunka, wymioty, nieprzyjmowanie wody) i objawy kliniczne są bardzo charakterystyczne. W przypadku nadkrwistości bezwzględnych sprawa nie jest już tak oczywista. Pacjent z wysokim wskaźnikiem hematokrytu wymaga od lekarza weterynarii szczególnej uwagi. W pierwszym rzędzie należy poszukiwać wszelkich zmian mogących powodować wtórną policytemię.

Konieczne są więc wnikliwa diagnostyka układu sercowo-naczyniowego (USG serca i płuc, RTG klatki piersiowej) i wykluczenie nowotworów nerek (USG jamy brzusznej, BAC, badanie układu moczowego z kontrastem). Czerwienicę prawdziwą możemy zacząć podejrzewać, gdy wykluczymy wszystkie potencjalne przyczyny policytemii, a stężenie erytropoetyny w surowicy krwi jest prawidłowe lub zaniżone. Badanie szpiku kostnego jest mało pomocne w diagnostyce różnicowej czerwienicy prawdziwej i wtórnych policytemii. Ponadto jest to procedura inwazyjna, dość kosztowna, a daje niespecyficzne wyniki.

Leczenie

Przebieg leczenia zależy od stwierdzonej przez lekarza weterynarii choroby podstawowej. U zwierząt ze względną poliglobulią opiera się ono na wyrównaniu stopnia odwodnienia i uzupełnieniu płynów straconych na skutek wymiotów lub biegunki. W poliglobulii bezwzględnej, bez względu na jej przyczynę, konieczne jest zmniejszenie objętości krwi krążącej.

U zwierząt ze zdiagnozowanym nowotworem nerki i z wtórną poliglobulią przed przystąpieniem do zabiegu operacyjnego należy zmniejszyć ilość krwi krążącej poprzez pobranie jej do strzykawek lub worków, najlepiej z żyły szyjnej jarzmowej. Upuszczenie 20 ml krwi/kg m.c. powoduje spadek Ht o 15%. Objętość usuniętej krwi należy uzupełnić płynem wieloelektrolitowym. U zwierząt z poliglobulią na skutek niedotlenienia należy upuszczać po 5 ml krwi/kg m.c., aby nie pogłębiać hipoksji i nie dopuścić do spadku ciśnienia. Flebotomię powtarzamy aż do uzyskania Ht: 55-60% – psy i 45-50% – koty.

Leczenie czerwienicy prawdziwej opiera się na upustach krwi, przy czym częstość wykonywania flebotomii zależy od stanu ogólnego pacjenta i wyników badań klinicznych. Nie zaleca się wykonywania upustu krwi częściej niż raz na miesiąc. Kolejnym schematem postępowania jest podawanie zwierzęciu preparatów zawierających hydroksymocznik. Lek ten jest na ogół bardzo dobrze tolerowany przez psy i koty. Jego działanie opiera się na wywoływaniu odwracalnej supresji szpiku kostnego i hamowaniu wytwarzania nadmiernej liczby erytrocytów.

Do skutków niepożądanych należy wywoływanie trompocytopenii i nerutropenii. Najlepszym rozwiązaniem jest włączenie terapii skojarzonej, tj. podawanie hydroksymocznika w dawce 30 mg/kg m.c./dzień przez 7-10 dni po flebotomii. Hydroksykarbamid należy do cytostatyków, kapsułki nie powinny być więc dzielone. Dlatego też 500 mg powinno być stosowane jako dawka jednorazowa, np. dla psa o m.c.15 kg podawana co 7 dni.