Jonogram, czyli jakie funkcje i znaczenie mają wybrane elektrolity – sód, potas i chlor
Chlorki (Cl)
Anion chlorkowy to jeden z najważniejszych anionów w płynie przestrzeni pozakomórkowej. Większość jest związana z sodem w postaci chlorku sodu (NaCl). Jako jon o ładunku przeciwstawnym do sodu odgrywa ważną rolę w utrzymaniu dystrybucji wody między przestrzenią pozakomórkową i wewnątrzkomórkową, a tym samym osmolalności osocza.
Chlorki są ważnym elektrolitem, a ich rozmieszenie w organizmie jest następujące: ponad połowa chlorków (ok. 55%) znajduje się w płynie pozakomórkowym, około 1/3 w kościach (ok. 30%) i tylko niewielka część wewnątrz komórek (ok. 15%) (ryc. 1).
Chlorki są głównie wchłaniane z żywnością (chlorek sodu, sól kuchenna). Ich wydalanie odbywa się przez nerki i jest regulowane hormonalnie. Aldosteron powoduje, że aniony chlorkowe są ponownie wchłaniane w przypadku ich niedoboru.
Wybrane zaburzenia, które są związane ze wzrostem stężenia chlorków w surowicy:
- Kwasica metaboliczna – w kwasicy metabolicznej dochodzi do wzrostu stężenia Cl, mleczanu i innych anionów z powodu niewystarczającego wydalania przez nerki i/lub z powodu utraty wodorowęglanów. Laboratoryjnie stwierdza się podwyższony poziom chlorków, a obniżony poziom HCO3.
Wybrane zaburzenia, które związane są z obniżeniem stężenia chlorków w surowicy:
- Zasadowica metaboliczna – w zasadowicy metabolicznej dochodzi do wzrostu stężenia HCO3 spowodowanego stanami uniemożliwiającymi ich wydalanie przez nerki lub z powodu utraty soku żołądkowego: utrata jonów H i Cl. Zmniejszenie objętości płynu pozakomórkowego w chorobach przewodu pokarmowego (wymioty). Zwiększenie objętości płynu pozakomórkowego w zespole Cushinga, hiperaldosteronizmie.
- Diuretyki – ich działanie powoduje reabsorpcję sodu, a tym samym hipochloremię.
- Hiperaldosteronizm, zespół Cushinga – w tych schorzeniach poziom chlorków jest niski. W sytuacji, gdy rozwinie się zasadowica metaboliczna, której nie można skorygować za pomocą soli fizjologicznej, należy sprawdzić stopień hipokaliemii i uzupełniać również niedobór potasu.
Podsumowanie
Elektrolity odgrywają ważną rolę w organizmie. Ich oznaczenie może być pomocne w postawieniu rozpoznania klinicznego czy monitorowaniu stanu pacjentów. Jako że są to parametry, które mają konkretne rozmieszczenie w organizmie, należy pamiętać, że na uzyskanie prawidłowego wyniku badania bardzo duży wpływ ma jakość materiału, jaki zostanie poddany analizie. Wszelkie uszkodzenia komórek, które fizycznie będą widoczne jako hemoliza, zafałszowują te oznaczenia.
Piśmiennictwo dostępne u autora.
lek. wet. Paweł Kalinowski
Laboklin Polska Sp. z o.o.
01-495 Warszawa ul. Powstańców Śląskich 101
Mogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2608 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
Ogólnopolski Dzień Koni
Koń od setek lat zajmował stałe miejsce w polskim krajobrazie, w polskim życiu, i w polskiej symbolice narodowej. Stanowił również symbol bogactwa, bowiem nie każdego było na niego stać. Zwierzęta te przez długi czas były popularnymi zwierzętami pociągowymi, pełniły też funkcje transportowe czy pracowały w gospodarstwach. Rozwój techniki zmienił jednak nieco rolę koni, we współczesnym […]
Podkliniczny niedobór wapnia i jego wpływ na wyniki rutynowych badań laboratoryjnych w różnych okresach laktacji u krów mlecznych
Sposoby szerzenia się choroby Pleuropneumonia szerzy się drogą aerogenną od świni do świni, trzoda chlewna jest bowiem głównym rezerwuarem zarazka. Inne gatunki zwierząt, takie jak bydło czy owce, mogą być przypadkowymi nosicielami App, jednak nie odgrywają istotnej roli w szerzeniu się tego drobnoustroju. Jest prawdopodobne, że pewną rolę w epizootiologii omawianej jednostki chorobowej odgrywać mogą […]
Szerzenie się, profilaktyka i terapia ważnych ekonomicznie chorób układu oddechowego świń (pleuropneumonia, mykoplazmowe zapalenie płuc)
Zapobieganie Profilaktyka pleuropneumonii musi być wielokierunkowa. Biorąc pod uwagę fakt, że wystąpienie choroby w stadach wrażliwych na zakażenie wiąże się zazwyczaj z wprowadzeniem do chlewni pozornie zdrowych nosicieli App, zasadniczym elementem w ochronie takich stad jest serologiczna kontrola wszystkich świń wprowadzanych do chlewni. W przypadku wprowadzania do stada App serododatniego zwierząt wolnych od App celowe […]
Wprowadzenie do stomatologii koni
Sondy (ryc. 3) umożliwiają dokładne oczyszczanie szpar międzyzębowych oraz fizjologicznie lub niefizjologicznie występujących nieregularności zębów. Tarniki stanowią kluczowe narzędzie pracy lekarzy weterynarii, którzy w swojej ofercie mają zabieg odontoplastyki. Jeszcze do niedawna zastosowanie znajdowały jedynie tarniki ręczne, w obecnych czasach, ze względu na dużą dostępność i przystępną cenę, coraz częściej stosowane są tarniki mechaniczne (ryc. […]
Wskazówki na wypadek widocznego niepowodzenia terapii antybiotykowej. Kryteria skutecznej terapii oraz kluczowe pytania jako 5 kroków drzewa analitycznego
Czynniki powiązane z użyciem antybiotyku w terapii: Czy wybór antybiotyku opierał się na badaniach klinicznych i dodatkowych (diagnoza, antybiogram)? Sprawdź odpowiedź na pytanie 3. Farmakokinetyka/farmakodynamika wybranego antybiotyku? Koncentracja i czas działania antybiotyku w zakażonej tkance a efektywność w stosunku do czynnika bakteryjnego wywołującego chorobę (spektrum działania antybiotyku, wrażliwość z antybiogramu – odpowiedzi na pytanie 3.). […]
Czarno na białym – mastitis okiem praktyka – rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim
Rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim, pracownikiem Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, specjalistą w dziedzinie profilaktyki i leczenia mastitis u krów, który w swoich badaniach zgłębia tematykę zapalenia gruczołu mlekowego u bydła, zarówno w aspekcie naukowym, jak i praktycznym. Większość zapaleń gruczołu mlekowego ma etiologię bakteryjną. Dlaczego, pomimo rozwoju mikrobiologii, medycyny weterynaryjnej i prowadzonych badań, […]
XVIII FORUM ZOOTECHNICZNO-WETERYNARYJNE: NOWE HORYZONTY W ROZRODZIE ZWIERZĄT
Na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu w dniach 18-19 kwietnia br. odbyło się XVIII Forum Zootechniczno-Weterynaryjne pod hasłem „Rozród zwierząt w dobie selekcji genomowej”. To wydarzenie zgromadziło liczne grono lekarzy weterynarii oraz hodowców, by omówić najnowsze osiągnięcia w dziedzinie hodowli i rozrodu zwierząt. Organizacja Forum była wspólnym przedsięwzięciem Poznańskiego Koła Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, Wielkopolskiego Oddziału Polskiego […]