Efektywne leczenie zespołu lęku separacyjnego u psów
Ze względu na złożoność przyczynową, jak i mnogość objawów lęku separacyjnego, nie można go traktować jako jednego określonego problemu behawioralnego, dlatego preferowana jest nazwa „zaburzenie związane z separacją” lub „zespół lęku separacyjnego”, zamiast używanego wcześniej określenia „lęk separacyjny”.
Zespół lęku separacyjnego (ZLS) jest zaliczany do najczęściej występujących form zaburzeń lękowych u psów rodzinnych. Charakteryzuje się występowaniem zachowań związanych z niepokojem wynikającym z samotnego pozostawania w domu lub oddzielenia od osób, z którymi pies jest związany. Niepokój ten może objawiać się: wokalizacją, zachowaniem destrukcyjnym, załatwianiem się w domu czy samookaleczaniem. Mogą także pojawiać się objawy towarzyszące, jak: pobudzenie psychoruchowe, nieustanne przemieszczanie się, krążenie, intensywne ziajanie, ślinotok. Reakcje psów na nieobecność opiekunów bywają różnorodne, w zależności od odczuwanych przez nie stanów wewnętrznych, takich jak: strach, panika czy frustracja.
Badania potwierdziły, że psy, u których podłożem problemu była frustracja, więcej szczekały i częściej drapały drzwi. Osobniki, u których dominował lęk, raczej nie szczekały, tylko skomlały. Psy bardziej podatne na reakcje fobiczne, intensywniej skomlały i próbowały uciec, starając się sforsować okna lub drzwi. Lund i Jørgensen opracowali teoretyczny model sprzężeń separacyjnych. Zgodnie z tym modelem separacja wyzwala frustrację, wzmagającą pobudzenie i wynikającą z niego nadmierną wokalizację, a także nasilenie zachowań eksploracyjnych, które mogą przerodzić się w niszczenie przedmiotów. Ponadto frustracja, indywidualne cechy psa oraz wcześniejsze doświadczenia wywołują lęk, który może objawiać się: ślinieniem, skomleniem lub próbami ucieczki.
Jednym z najważniejszych czynników wpływających na rozwój ZLS jest rodzaj relacji psa z opiekunem. Badania przeprowadzone nad relacjami pies – człowiek pozwoliły na wyodrębnienie trzech typów przywiązania (1):
- bezpieczny styl przywiązania – relacja, która daje obu stronom dużo samodzielności, niezależności, poczucia bezpieczeństwa,
- lękowo-ambiwalentny styl przywiązania – charakteryzuje się uzależnieniem, brakiem samodzielności i poczucia bezpieczeństwa u psa oraz jest jedną z przyczyn ZLS,
- unikający styl przywiązania jest związany z fizycznym karaniem psa, co skutkuje poczuciem odrzucenia u psa i stosowaniem przez niego strategii obronnej – tłumienie uczuć negatywnych lub fałszywe okazywanie pozytywnych.
W każdym przypadku ZLS jest wymagana analiza typu relacji opiekuna z psem, a w razie konieczności – wdrożenie planu poprawy relacji. Uświadomienie tego aspektu opiekunom psów i nakłonienie ich do zmiany stylu relacji jest jednym z najtrudniejszych, ale i najważniejszych elementów leczenia ZLS.
Bez względu na przyczynę, odczuwanie ZLS wiąże się z dużym stresem i lękiem, które są źródłem cierpienia psa i dlatego w każdym przypadku ZLS wymaga leczenia. Poza cierpieniem, które powoduje nieleczony ZLS, skutkuje on także problemami somatycznymi.
Skutki długotrwałego ZLS można podzielić na trzy grupy:
- nieprawidłowe zachowania, np.: nadpobudliwość, obniżona koncentracja, zaburzenie funkcji poznawczych, zaburzenia snu,
- choroby i zmiany somatyczne, np.: uszkodzenia dziąseł, zębów, kufy spowodowane gwałtownym gryzieniem przedmiotów, zmiany w migdałkach i krtani wynikające z nadmiernej wokalizacji, owrzodzenia błony śluzowej żołądka i jelit, spadek odporności,
- problemy społeczne, np.: postępujący brak pewności w kontaktach społecznych i unikanie kontaktu z innymi psami.
Złożoność przyczynowa, zróżnicowane podłoże emocjonalne oraz różnorodność prezentowanych objawów w przebiegu ZLS sprawiają, że proces leczenia jest długotrwały, mozolny i trudny zarówno dla psa, jak i opiekuna.
Terapia LZS nie polega na zamknięciu psa w klatce kennelowej czy ćwiczeniu wychodzenia z domu, ale składa się z wielu elementów, które powinny być zastosowane łącznie, aby przynieść oczekiwany efekt.
Mogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2608 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
Podkliniczny niedobór wapnia i jego wpływ na wyniki rutynowych badań laboratoryjnych w różnych okresach laktacji u krów mlecznych
Obserwacje epizootiologiczne oraz wyniki badań klinicznych, anatomopatologicznych i laboratoryjnych prowadzonych w chlewniach średnio- i wielkotowarowych, w których stwierdzano nagłe zachorowania – z ostrymi objawami ze strony układu oddechowego, przede wszystkim wśród warchlaków i tuczników – wskazują, że ich przyczyną dość często bywa pleuropneumonia świń. Czynnikiem etiologicznym tej choroby są drobnoustroje Actinobacillus pleuropneumoniae (App). Cechą charakterystyczną […]
Podkliniczny niedobór wapnia i jego wpływ na wyniki rutynowych badań laboratoryjnych w różnych okresach laktacji u krów mlecznych
Obserwacje epizootiologiczne oraz wyniki badań klinicznych, anatomopatologicznych i laboratoryjnych prowadzonych w chlewniach średnio- i wielkotowarowych, w których stwierdzano nagłe zachorowania – z ostrymi objawami ze strony układu oddechowego, przede wszystkim wśród warchlaków i tuczników – wskazują, że ich przyczyną dość często bywa pleuropneumonia świń. Czynnikiem etiologicznym tej choroby są drobnoustroje Actinobacillus pleuropneumoniae (App). Cechą charakterystyczną […]
Szerzenie się, profilaktyka i terapia ważnych ekonomicznie chorób układu oddechowego świń (pleuropneumonia, mykoplazmowe zapalenie płuc)
Choroby układu oddechowego świń są ważnym problemem zdrowotnym i – w konsekwencji – ekonomicznym w chowie świń. Przyczyny wysunięcia się tej grupy chorób na czoło problemów zdrowotnych to, przede wszystkim, mająca miejsce w Europie około 30 lat temu zmiana systemu chowu świń z drobnotowarowego na średnio- i wielkotowarowy oraz potęgujący się z roku na roku […]
Wprowadzenie do stomatologii koni
Problemy stomatologiczne i wynikające z ich obecności przeszkody w prawidłowym użytkowaniu koni są jedną z częstszych przyczyn interwencji lekarzy weterynarii specjalizujących się w tej dziedzinie. Dowiedziono, że po diagnostyce kulawizn, szczepieniach, diagnostyce i leczeniu chorób układu rozrodczego, badanie przed kupnem/sprzedażą zajmuje najwięcej czasu praktykującym lekarzom weterynarii (1). Ewolucyjna droga od żyjącego we wczesnym Eocenie Hyracotherium […]
Wskazówki na wypadek widocznego niepowodzenia terapii antybiotykowej. Kryteria skutecznej terapii oraz kluczowe pytania jako 5 kroków drzewa analitycznego
Czynniki powiązane z użyciem antybiotyku w terapii: Czy wybór antybiotyku opierał się na badaniach klinicznych i dodatkowych (diagnoza, antybiogram)? Sprawdź odpowiedź na pytanie 3. Farmakokinetyka/farmakodynamika wybranego antybiotyku? Koncentracja i czas działania antybiotyku w zakażonej tkance a efektywność w stosunku do czynnika bakteryjnego wywołującego chorobę (spektrum działania antybiotyku, wrażliwość z antybiogramu – odpowiedzi na pytanie 3.). […]
Czarno na białym – mastitis okiem praktyka – rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim
Rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim, pracownikiem Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, specjalistą w dziedzinie profilaktyki i leczenia mastitis u krów, który w swoich badaniach zgłębia tematykę zapalenia gruczołu mlekowego u bydła, zarówno w aspekcie naukowym, jak i praktycznym. Większość zapaleń gruczołu mlekowego ma etiologię bakteryjną. Dlaczego, pomimo rozwoju mikrobiologii, medycyny weterynaryjnej i prowadzonych badań, […]
XVIII FORUM ZOOTECHNICZNO-WETERYNARYJNE: NOWE HORYZONTY W ROZRODZIE ZWIERZĄT
Na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu w dniach 18-19 kwietnia br. odbyło się XVIII Forum Zootechniczno-Weterynaryjne pod hasłem „Rozród zwierząt w dobie selekcji genomowej”. To wydarzenie zgromadziło liczne grono lekarzy weterynarii oraz hodowców, by omówić najnowsze osiągnięcia w dziedzinie hodowli i rozrodu zwierząt. Organizacja Forum była wspólnym przedsięwzięciem Poznańskiego Koła Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, Wielkopolskiego Oddziału Polskiego […]