Czynniki warunkujące powstawanie i rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych
Łańcuch epidemiologiczny
Warunkiem koniecznym do rozwoju choroby zakaźnej jest ciągłość łańcucha epidemiologicznego. Zarazki nie są w stanie wywołać choroby, o ile nie zostaną przeniesione odpowiednimi drogami na osobniki wrażliwe. Łańcuch epidemiologiczny tworzą więc, ogólnie rzecz ujmując, trzy składowe:
- źródło zakażenia (rezerwuar zarazka),
- drogi szerzenia się zakażenia,
- organizm wrażliwy.
Brak którejkolwiek z powyższych składowych (określanych również mianem czynników pierwszorzędowych) skutkuje niemożnością rozwoju choroby zakaźnej. Aby zapobiec rozwojowi choroby infekcyjnej, należy dążyć do likwidacji któregoś z ognisk łańcucha epidemiologicznego poprzez: izolację, leczenie lub likwidację zwierząt chorych (eliminowane jest źródło zakażenia), dezynfekcje, przestrzeganie zasad higieny (ogranicza się szerzenie zakażenia), stymulację odporności u zwierząt, np. poprzez szczepienia (zmniejsza się wrażliwość docelowej grupy zwierząt na dany czynnik zakaźny). Poniżej przedstawiona zostanie krótka charakterystyka każdego z ogniw łańcucha epidemiologicznego (1, 3, 5).
Rezerwuar
Mianem rezerwuaru – źródła zakażenia – określa się zespół ekologiczny, w którym krążą zarazki. W źródle zakażenia zarazki utrzymują się i namnażają. Rezerwuar mogą stanowić: chorzy ludzie i chore zwierzęta, nosiciele, zwłoki ludzkie i zwierzęce, a także zwierzęta poddane ubojowi. Przykładem rezerwuaru pałeczek dżumy są szczury. Sam patogen musi rozwinąć mechanizmy, które umożliwią mu rozprzestrzenienie się (w różny sposób) z rezerwuaru na inne zwierzę, dzięki czemu utrzymany będzie cykl zakażania. Rozsiew zarazka w organizmie żywiciela prowadzi do powstania skażonych wydzielin i wydalin stanowiących źródło infekcji. Istotne jest, że u siewców zakażenia nie w każdym przypadku obserwuje się rozwój objawów klinicznych. Osobniki zakażone latentnie czy z infekcjami subklinicznymi mogą stanowić rezerwuar zarazka i rozsiewać go w środowisku, nie zdradzając przy tym symptomów choroby (1, 3, 6).
Galeria
Mogą zainteresować Cię również
Znajdź swoją kategorię
2608 praktycznych artykułów - 324 ekspertów - 22 kategorii tematycznych
Weterynaria w Terenie
Ogólnopolski Dzień Koni
Koń od setek lat zajmował stałe miejsce w polskim krajobrazie, w polskim życiu, i w polskiej symbolice narodowej. Stanowił również symbol bogactwa, bowiem nie każdego było na niego stać. Zwierzęta te przez długi czas były popularnymi zwierzętami pociągowymi, pełniły też funkcje transportowe czy pracowały w gospodarstwach. Rozwój techniki zmienił jednak nieco rolę koni, we współczesnym […]
Podkliniczny niedobór wapnia i jego wpływ na wyniki rutynowych badań laboratoryjnych w różnych okresach laktacji u krów mlecznych
Obserwacje epizootiologiczne oraz wyniki badań klinicznych, anatomopatologicznych i laboratoryjnych prowadzonych w chlewniach średnio- i wielkotowarowych, w których stwierdzano nagłe zachorowania – z ostrymi objawami ze strony układu oddechowego, przede wszystkim wśród warchlaków i tuczników – wskazują, że ich przyczyną dość często bywa pleuropneumonia świń. Czynnikiem etiologicznym tej choroby są drobnoustroje Actinobacillus pleuropneumoniae (App). Cechą charakterystyczną […]
Szerzenie się, profilaktyka i terapia ważnych ekonomicznie chorób układu oddechowego świń (pleuropneumonia, mykoplazmowe zapalenie płuc)
Choroby układu oddechowego świń są ważnym problemem zdrowotnym i – w konsekwencji – ekonomicznym w chowie świń. Przyczyny wysunięcia się tej grupy chorób na czoło problemów zdrowotnych to, przede wszystkim, mająca miejsce w Europie około 30 lat temu zmiana systemu chowu świń z drobnotowarowego na średnio- i wielkotowarowy oraz potęgujący się z roku na roku […]
Wprowadzenie do stomatologii koni
Problemy stomatologiczne i wynikające z ich obecności przeszkody w prawidłowym użytkowaniu koni są jedną z częstszych przyczyn interwencji lekarzy weterynarii specjalizujących się w tej dziedzinie. Dowiedziono, że po diagnostyce kulawizn, szczepieniach, diagnostyce i leczeniu chorób układu rozrodczego, badanie przed kupnem/sprzedażą zajmuje najwięcej czasu praktykującym lekarzom weterynarii (1). Ewolucyjna droga od żyjącego we wczesnym Eocenie Hyracotherium […]
Wskazówki na wypadek widocznego niepowodzenia terapii antybiotykowej. Kryteria skutecznej terapii oraz kluczowe pytania jako 5 kroków drzewa analitycznego
Czynniki powiązane z użyciem antybiotyku w terapii: Czy wybór antybiotyku opierał się na badaniach klinicznych i dodatkowych (diagnoza, antybiogram)? Sprawdź odpowiedź na pytanie 3. Farmakokinetyka/farmakodynamika wybranego antybiotyku? Koncentracja i czas działania antybiotyku w zakażonej tkance a efektywność w stosunku do czynnika bakteryjnego wywołującego chorobę (spektrum działania antybiotyku, wrażliwość z antybiogramu – odpowiedzi na pytanie 3.). […]
Czarno na białym – mastitis okiem praktyka – rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim
Rozmowa z dr. n. wet. Sebastianem Smulskim, pracownikiem Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, specjalistą w dziedzinie profilaktyki i leczenia mastitis u krów, który w swoich badaniach zgłębia tematykę zapalenia gruczołu mlekowego u bydła, zarówno w aspekcie naukowym, jak i praktycznym. Większość zapaleń gruczołu mlekowego ma etiologię bakteryjną. Dlaczego, pomimo rozwoju mikrobiologii, medycyny weterynaryjnej i prowadzonych badań, […]
XVIII FORUM ZOOTECHNICZNO-WETERYNARYJNE: NOWE HORYZONTY W ROZRODZIE ZWIERZĄT
Na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu w dniach 18-19 kwietnia br. odbyło się XVIII Forum Zootechniczno-Weterynaryjne pod hasłem „Rozród zwierząt w dobie selekcji genomowej”. To wydarzenie zgromadziło liczne grono lekarzy weterynarii oraz hodowców, by omówić najnowsze osiągnięcia w dziedzinie hodowli i rozrodu zwierząt. Organizacja Forum była wspólnym przedsięwzięciem Poznańskiego Koła Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego, Wielkopolskiego Oddziału Polskiego […]
Wiosną zapisz się do bezpłatnego newslettera!
Bądź na bieżąco z nowościami z branży weterynaryjnej.
