Nietypowy przebieg anaplazmozy granulocytarnej u psów

Wnioski

W omawianym w niniejszym rozdziale przypadku klinicznym zmiany chorobowe lokalizowały się głównie w wątrobie i śledzionie. Co prawda u pacjenta nie przeprowadzono badania szpiku kostnego, niemniej jednak można przypuszczać, że podobne zmiany występowały również i tam. Guzowate zmiany w wątrobie, z jakimi mieliśmy do czynienia u pacjenta, sugerujące proces nowotworowy, są zjawiskiem niezmiernie rzadkim.

Dopiero wnikliwe badanie cytologiczne bioptatów pobranych z wątroby i śledziony oraz obserwowane zmiany w stężeniach białek surowicy pozwoliły postawić podejrzenie anaplazmozy, którą to jednostkę potwierdziły dalsze badania laboratoryjne (szybki test i PCR). Analizując omawiany przypadek, można dojść do wniosku, że anaplazmoza granulocytarna psów jest chorobą o wielu obliczach, która może mieć przebieg nietypowy, a brak właściwego rozpoznania tej jednostki i brak wdrożenia lub zbyt późne rozpoczęcie leczenia przyczynowego mogą skutkować zgonami pacjentów.

W rozdziale wskazaliśmy również na to, że wnikliwe badania hematologiczne, biochemiczne oraz cytologiczne oraz właściwe odniesienie ich wyników do stanu pacjenta pozwalają już na wczesnym etapie choroby ukierunkować dalsze postępowanie diagnostyczne i wczesne rozpoznanie choroby, co jest kluczowe zarówno dla samych pacjentów, jak i ich właścicieli. Warto także zwrócić uwagę, że obecnie nie ma dostępnych szczepionek przeciwko zakażeniom na tle A. phagocytophilum.

Zapobieganie chorobie polega więc na: [1] unikaniu kontaktu z kleszczami, zwłaszcza w okresie wiosny i jesieni, [2] stosowaniu akarycydów oraz [3] na profilaktycznym podawaniu doksycykliny lub tetracyklin przed i w czasie przebywania na terenach endemicznych dla pajęczaków I. scapularis, I. pacificus, I. ricinus. Przestrzeganie tych zasad minimalizuje istotnie niebezpieczeństwo wystąpienia choroby u zwierząt domowych.

Piśmiennictwo

1. Adaszek Ł., Kotowicz W., Klimiuk P., Gorna M., Winiarczyk S.: Ostry przebieg anaplazmozy granulocytarnej u psa – przypadek własny. „Weterynaria w Praktyce”, 2011, 9, 59-62.
2. Adaszek Ł., Dzięgiel B., Winiarczyk S.: Wybrane choroby transmisyjne psów i kotów. Wyd. Elamed 2015.
3. Adaszek Ł., Dzięgiel B., Bartnicki M., Winiarczyk S.: Anaplazmoza granulocytarna – zagrożenie dla zdrowia człowieka. „Weterynaria w Praktyce”, 2013, 10, 23-27.
4. Adaszek Ł., Policht K., Gorna M., Kutrzuba J., Winiarczyk S.: Pierwszy w Polsce przypadek anaplazmozy (erlichiozy) granulocytarnej u kota. „Życie Wet”, 2011, 86, 132-135.
5. Berzina I., Krudewigb Ch., Silaghi C., Matisea I., Rankad R., Mullere N., Welle M.: Anaplasma phagocytophilum DNA amplified from lesional skin of Seropositive dogs. „Ticks and Tick-borne Diseases”, 2014, 5 (3), 329-35.
6. Bown K.J., Lambin X., Telford G.R., Ogden N.H., Telfer S., Woldehiwet Z., Birtles R.J.: Relative importance of Ixodes ricinus and Ixodes trianguliceps as vectors for Anaplasma phagocytophikum and Babesia microti in field vole (Microtus agrestis) populations. „Appl Environ Microbiol”, 2008, 74, 7118-7125.
7. Brown M., Rogers K.: Neutropenia in dogs and cats: a retrospective study of 261 cases. „J Am Hosp Assoc”, 2001, 37, 131-139.
8. Cao W.C., Zhao Q.M., Zhang P.H., Dumler J.S., Zhang X.T., Fang L.Q., Yang H.: Granulocytic Ehrlichiae in Ixodes persulcatus ticks from an area in China where Lyme disease is endemic. „J Clin Microbiol”, 2000, 38, 4208-4210.
9. Carrade B. at al.: Canine Granulocytic Anaplasmosis: A Review. „J Vet Intern Med”, 2009, 23, 1129-1141.
10. Cockwill K., Taylor S.M., Snead E.C.R., Dickinson R., Cosford K., Malek S., Lindsay L.R., Vissotto de Paiva Diniz P.P.: Granulocytic anaplasmosis in three dogs from Saskatoon, Saskatchewan. „Can Vet J”, 2009, 50 (8), 835-840.
11. Day M.: Immune- mediated cytopenias. WSAVA, Rhodes, Greece 2004.
12. Dumler J.S., Barbet A.F., Bekker C.P., Dasch G.A., Palmer G.H., Ray S.C., Rikihisa Y., Rurangirwa F.R.: Reorganization of genera in the families Rickettsiaceae and Anaplasmataceae in the order Rickettsiales: unification of some species of Ehrlichia with Anaplasma, Cowdria with Ehrlichia and Ehrlichia with Neorickettsia, descriptions of six new species combinations and designation of Ehrlichia equi and „HGE agent” as subjective synonyms of Ehrlichia phagocytophila. „Int J Syst Evol Microbiol”, 2001, 51, 2145-2165.
13. Dzięgiel B., Kubrak T., Adaszek Ł., Dębiak P., Wyłupek D., Bogucka-Kocka A., Lechowski J., Winiarczyk S.: Prevalence of Babesia canis, Borrelia burgdorferi sensu lato, and Anaplasma phagocytophilum in hard ticks collected from meadows of Lubelskie Voivodship (eastern Poland). „Biuletyn Instytutu Weterynaryjnego” Puławy 2014, 58, 29-33.
14. Dryden M.W., Payne P.A.: Biology and control of ticks infesting dogs and cats in North America. „Vet Ther”, 2004, 5, 139-154.
15. Eberts M., Vissotto de Paiva Diniz P.P., Beall M.J., Stillman B.A., Chandrashekar R., Breitschwerdt E.B.: Typical and Atypical Manifestations of Anaplasma phagocytophilum Infection in Dogs. „Journal of the American Animal Hospital Association”, 2011, 47 (6), e86-94.
16. Ettinger S.J., Feldman E.C.: Texbook of Veterinary Internal Medicine: Diseases of the dog and cat. Edition 5^th, W.B. Saunders Co., Philadelphia 2000, 1, 402-406.
17. Hamilton K., Standaert S., Kinney M.: Characteristic peripheral blood findings in human ehrlichiosis. „Mod Pathol”, 2004, 17, 512-517.
18.  Harvey J.: Hematologia Weterynaryjna. Przewodnik diagnostyczny z kolorowym atlasem. Elsevier Saunders, 2012, 287-292.
19. Kuehn N., Gaunt S.: Clinical and hematological findings in canine ehrlichiosis. „J Am Vet Med Assoc”, 1985, 186, 355-358.
20. Lester S., Breitschwerdt E.B., Collis C.D., Hegarty B.C.: Anaplasma phagocytophilum infection (granulocytic anaplasmosis) in a dog from Vancouver Island. „Can Vet J”, 2005, 46 (9), 825-827.
21. Łukaszewska J., Adaszek Ł., Winiarczyk S.: Obraz krwi w przebiegu anaplazmozy granulocytarnej u psow i koni. „Życie Wet”, 2008, 83, 827-831.
22. Madigan, J., Gribble, D.: Equine ehrlichiosis in northern California: 49 cases (1968-1981). „J Am Vet Med Assoc”, 1987, 15, 445-448.
23. Melter O., Stehlik I., Kinska H., Volfova I., Ticha V., Hulinska D.: Infection with Anaplasma phagocytophilum in a Young dog: a case report. „Veterinarni Medicina”, 2007, 52 (5), 207-212
24. Rikihisa Y.: Anaplasma phagocytophilum and Ehrlichia chaffeensis: subversive manipulators of host cells. „Nat Rev Microbiol”, 2010, 8, 328-339.
25. Sells, D.M., Hildebrandt, P.K., Lewis, G.E., Nyindo, M.B., Ristic, M.: Ultrastructural observations on Ehrlichia equi organisms in equine granulocytes. „Infect Immun”, 1976, 13, 273.
26. de Tommasi A. et al.: Evaluation of blood and bone marrow in selected canine vector-borne diseases. „Parasites & Vectors”, 2014, 7, 534.
27. Walton R., Modiano J., Thral A., Wheeler S.: Bone Marrow Cytological Findings in 4 Dogs and a Cat With Hemophagocytic Syndrome.„J Vet Intern Med”, 1996, 10, 7-14.
28. Weiss D.: Hemophagocytic Disorders in Canine Bone Marrow. „Vet Clin Pathol”, 2001, 30, 28-34P.
29. Weiss D.: Cytologic Evaluation of Benign and Malignant Hemophagocytic Disorders in Canine Bone Marrow. „Vet Clin Pathol”, 2001, 30, 28-34.
30. Weiss D.J.: Hemophagocytic syndrome in dogs: 24 cases (1996-2005). „J Am Vet Med Assoc”, 2007, 230 (5), 697-701.