Babeszjoza psów. Choroba o wielu obliczach

Babeszjoza psów jest transmisyjną chorobą przenoszoną przez kleszcze. Jej czynnikiem etiologicznym są wewnątrzerytrocytarne pierwotniaki należące do rodzaju Babesia, rodziny Babesidae, rzędu Piroplasmida, typu Apicomplexa (1). Na podstawie morfologii komórki wyróżnia się dwie grupy tych pasożytów patogennych dla psów – większe o wielkości około 3-5 μm, określane mianem B. canis, oraz mniejsze o wymiarach 1-3 μm – B. gibsoni (2). Analiza genów 18S RNA, Bc28, 5,8S, hsp70 czy cytochromu B wykazała, iż w rzeczywistości czynnikiem etiologicznym babeszjozy psów są liczne gatunki Babesia.

W obrębie małych piroplazm wykazano następujące gatunki: Babesia conradae, Babesia microti-like, określana także jako Theileria annae czy „izolat hiszpański”, oraz Theileria spp (3-5). Z kolei w obrębie dużych piroplazm wyróżnia się trzy gatunki, początkowo uznawane za podgatunki Babesia canis – Babesia rossi, Babesia canis i Babesia vogeli – oraz stosunkowo niedawno wykryte u psów w USA, nienazwane jeszcze, duże Babesia (6-9). Wszystkie one charakteryzują się identyczną morfologią komórki, jednak ich geograficzny zasięg występowania, struktura genetyczna i zjadliwość są różne. Pierwotniaki te przenoszone są także przez różne gatunki kleszczy (9-11).

Dotychczas u psów w Polsce stwierdzono występowanie jedynie Babesia canis (12-16). Wywołana przez nie choroba może przebiegać w formie niepowikłanej, objawiającej się anemią, lub powikłanej, w której dochodzi do rozwoju niewydolności wielonarządowej i uogólnionej reakcji zapalnej. Powikłana babeszjoza notowana jest znacznie częściej w rejestrach klinik weterynaryjnych. Wynika to z faktu, iż na ogół pacjenci z omawianą inwazją pierwotniaczą zgłaszani są do lekarzy weterynarii po kilku dniach trwania choroby, gdy obserwowane u nich objawy kliniczne ulegną zaostrzeniu (pojawiają się powikłania).

Jako że zbliża się sezon aktywności kleszczy, a co za tym idzie – do naszych gabinetów zaczną trafiać pacjenci z babeszjozą, celem ninie...