Znaczenie włóknienia w chorobach serca u psów i kotów

Podstawowym zadaniem mięśnia sercowego jest pompowanie krwi do naczyń w stopniu zapewniającym prawidłowe ukrwienie tkanek. To zadanie jest możliwe do wykonania dzięki specyficznym, poprzecznie prążkowanym komórkom mięśniowym (kardiomiocytom). Rola kardiomiocytów w utrzymaniu pracy serca jest bezsprzeczna i są to na pewno najważniejsze robocze komórki tego organu. Jednak okazało się, że kardiomiocytów nie można obarczyć winą za wszystkie patologie stwierdzane w sercu, dlatego w ostatnich dziesięcioleciach uwaga badaczy coraz częściej kierowała się na podścielisko łącznotkankowe serca. Tradycyjnie uważano, że komórki tkanki łącznej są biernym wsparciem komórek roboczych serca, tj. stanowią rusztowanie dla kardiomiocytów i utrzymują odpowiedni kształt narządu. W tym okresie uważano, że udział komórek tkanki łącznej w czynności serca jest niewielki. Zmiany w rozumieniu znaczenia tkanki łącznej dla prawidłowej pracy serca nastąpiły, gdy udoskonalono narzędzia diagnostyczne, przede wszystkim zawdzięczano je rozwojowi echokardiografii.

Rola tkanki łącznej w rozwoju niewydolności serca

Wprowadzenie echokardiografii do diagnostyki chorób serca rozpoczęło nową epokę w kardiologii. Początkowo echokardiografiści koncentrowali się na strukturze (budowie) serca, ale bardzo szybko zorientowano się, że ważniejsza z klinicznego punktu widzenia jest ocena czynności serca. Najważniejsza wydawała się ocena czynności skurczowej serca, ponieważ serce wyobrażano sobie jak tłok pompujący krew. Szybko jednak stało się jasne, że równie ważne dla zapewnienia odpowiedniego przepływu krwi są obie fazy czynności serca, a więc nie tylko jego skurcz, ale i rozkurcz.

Za jedno z ważniejszych odkryć uznano fakt, że tkanka śródmiąższowa serca odgrywa bardzo ważną rolę w prawidłowym rozkurczu (prawidłowej relaksacji) serca. Relaksacja kardiomiocytów nie jest równoznaczna z relaksacją mięśnia sercowego. Aby doszło do rozkurczu w obrębie kardiomiocytu, musi dojść do przesunięcia jonów wapn...