Marskość wątroby i jej powikłania – wyzwaniem dla lekarza weterynarii

Encefalopatia wątrobowa

Encefalopatia wątrobowa (EW) jest zespołem zaburzeń mózgu wywołanych uszkodzeniem jego czynności w wyniku nagromadzenia toksyn we krwi, spowodowanego upośledzeniem funkcji detoksykacyjnej wątroby. Główną przyczyną EW jest ciężkie uszkodzenie hepatocytów, które przestają prawidłowo metabolizować toksyny powstające w organizmie w przebiegu różnych procesów biochemicznych oraz zaburzeń w budowie układu naczyniowego wątroby (zespolenie wrotno-oboczne), w wyniku tego substancje toksyczne transportowane z krwią omijają „filtr metaboliczny”, jakim w organizmie jest wątroba, i dostają się do mózgu, gdzie powodują liczne zaburzenia metaboliczne (1, 2).

Objawy encefalopatii wątrobowej mogą powodować wzrost stężenia amoniaku, metioniny, merkaptanów, spadek stężenia aminokwasów alifatycznych, wzrost stężenia aminokwasów aromatycznych lub pojawienie się w mózgu fałszywych neuroprzekaźników (powstają one w jelicie pod wpływem bakterii i nie są metabolizowane przez wątrobę).

W obrazie klinicznym encefalopatii wątrobowej poza zaburzeniami neurologicznymi dominują cechy marskości lub niewydolności wątroby, żółtaczka, wodobrzusze lub krwawienia z przewodu pokarmowego. Ze strony ośrodkowego układu nerwowego można stwierdzić zaburzenia o różnym nasileniu oraz szeroki wachlarz objawów neurologicznych, począwszy od dyskretnych zaburzeń orientacji, poprzez drgawki, a skończywszy na śpiączce.

Wyróżnia się dwie główne postacie encefalopatii wątrobowej: ostrą i przewlekłą. Postać ostra może być wywołana gwałtowną dekompensacją wątroby w przebiegu marskości lub jej piorunującą niewydolnością, rozwijającą się w wyniku działania substancji toksycznych. W postaci ostrej objawy pojawiają się nagle, w wielu przypadkach występują silne napady drgawkowe, śpiączka, a nawet może dojść do zejścia śmiertelnego. Przewlekła postać encefalopatii wątrobowej występuje u zwierząt z zaawansowaną marskością wątroby. U zwierząt mogą występować zaburzenia zachowania, dezo...