Zespół słabego cielęcia

Zdaniem Mee (8) przyczynami okołoporodowej zachorowalności i śmiertelności cieląt są w malejącej randze: kwasica oddechowo-metaboliczna, urazy okołoporodowe, hipoglobulinemia, infekcje śródmaciczne, niedobory pokarmowe, omphalophlebitis. Około 75% śmiertelności okołoporodowej (wg cytowanego autora – do 48. godziny życia) następuje w ciągu pierwszej godziny życia, ok. 10% przed narodzeniem, a 15% – w okresie późniejszym. Aż 90% cieląt padłych w okresie okołoporodowym żyło na początku porodu. Przedwczesna pomoc porodowa może powodować zwiększenie odsetka cieląt martwo urodzonych (3).

Wydaje się, że ZSC jest niedoceniany zarówno przez hodowców, jak i praktykujących lekarzy weterynarii, jako jedna z poważniejszych przyczyn strat ekonomicznych. Tymczasem straty bezpośrednie, wynikające z wyceny wartości sprzedażnej cieląt, szacowane były w USA w 1996 r. na 125,3 miliona dolarów, przy 13,2% martwo urodzonych cieląt. W Polsce szacuje się, że w latach 2008-2010 odsetek cieląt martwo urodzonych sięgał 6-8%. Przy pogłowiu krów szacowanym obecnie na ok. 2,5 mln sztuk, zakładając, że od 150 do 200 tysięcy cieląt rodzi się martwych bądź pada w pierwszych godzinach życia, to szacowane straty finansowe sięgają od 120 do 160 mln PLN przy założeniu, że wartość jednego cielęcia noworodka wynosi 800 zł.

Pełne straty ekonomiczne powstające na tle ZSC (uwzględniające np. ograniczenie liczby jałówek do remontu stada podstawowego) są trudne do oszacowania i z pewnością znacząco podwyższają wartość kosztów całkowitych. Odsetek cieląt martwo urodzonych wzrasta stopniowo (porównanie okresu od lat 70. do dnia dzisiejszego). Jest wyższy wśród potomstwa pierwiastek niż wieloródek, wzrasta przy ciążach bliźniaczych. Warto przy tym zauważyć, że może się zmieniać w kolejnych latach w tej samej fermie. Rasa holsztyńsko-fryzyjska, najpopularniejsza obecnie w Polsce, należy do ras, u których ten problem zdarza się częściej. W Stanach Zjednoczonych Ameryki w latach 1985-1996 odsetek cielą...