Parametry uzyskiwane w badaniu krwi bydła – jak je interpretować, by były klinicznie pomocne Cz. I – hematologia

Krwinki białe

Krwinki białe (leukocyty) są komórkami jądrzastymi, są wytwarzane i dojrzewają w szpiku kostnym oraz układzie limfatycznym. Dzieli się je na granulocyty, które zawierają ziarnistości w cytoplazmie, oraz agranulocyty – bez ziarnistości.

U młodych zwierząt liczba leukocytów, w tym neutrofili, jest wyższa niż u dorosłych. Z wiekiem ta sytuacja się zmienia, liczba neutrofili zmniejsza się na korzyść limfocytów. U dorosłych zwierząt stosunek liczbowy neutrofili do limfocytów wynosi około 1:2.

Leukocytoza (wzrost liczby białych krwinek we krwi) u bydła jest najczęściej obserwowana w chorobach bakteryjnych, zatruciach, we wstrząsie anafilaktycznym, stresie i urazowym zapaleniu czepca (z przesunięciem we wzorze odsetkowym Schilinga w lewo). Leukogram w stresie charakteryzuje się neutrofilią (wzrost neutrofili), limfopenią (obniżenie się liczby limfocytów) i eozynopenią (obniżenie się liczby eozynofili), sporadycznie monocytozą (wzrost monocytów). Występuje on często w przemieszczeniu trawieńca, w okresie okołoporodowym i ketozie (4, 9). Ten stan jest krótkotrwały i nie stwierdza się przesunięcia we wzorze odsetkowym Schilinga w lewo. Przeciwstawnym stanem do leukocytozy jest leukopenia, gdy dochodzi do zmniejszenia ogólnej liczby leukocytów poniżej dolnej granicy norm fizjologicznych. Obserwuje się ją w: chorobach wirusowych (np. zakaźne zapalenie nosa i tchawicy), sepsie, aplazji szpiku oraz w chorobach wątroby. Może być też obserwowana w pierwszych dniach ostrego zapalenia z powodu migracji krążących neutrofili do ogniska zapalenia przy jednoczesnej zmniejszonej odpowiedzi szpiku kostnego (4, 22).

Najczęstszą przyczyną neutrofilii są stany zapalne i stres. W chorobach przewlekłych obserwuje się ją w: zapaleniu wymienia, przewodu pokarmowego, dróg moczowych, układu oddechowego.

Występuje także w: chorobach nowotworowych, przemieszczeniu trawieńca, zatruciach, niedokrwistości immunologicznej, urazach tkanek, urazowym zapaleniu czepca, keto...